Հայաստան, երկիր դրախտավայր (տեսանյութ)
Advertisement 1000 x 90

Հայաստան, երկիր դրախտավայր

Գաբրիել Երանյանի (1827 – 1862թթ.) «Հայաստան երկիր դրախտավայր» երգն է՝ Կոմիտասի աշակերտ Վարդան Սարգսյանի մշակմամբ (խոսք՝ Հովհաննես Միրզա – Վանանդեցու, 1772-1841 թթ.): Կատարում են Ֆաբիեն Ջանոյանը և «Սահակ-Մեսրոպ» երգչախումբը: Դաշնակահար՝ Ժուլիեթ Յիլմազյան:

Կոմիտասի աշակերտ Վարդան Սարգսյանը ծնվել է 1892 թվականին Կ.Պոլսում, երաժշտի ընտանիքում։ Նախնական կրթությունը ստացել է Պերպերյան գիմնազիայում, աշխատել է որպես երաժշտության ուսուցիչ և խմբավար։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո հիմնադրել է «Հայկական երաժշտական ընկերությունը»։ Վ.Սարգսյանն իրականացրել է Հովհաննես Թումանյանի «Անուշ» պոեմի բեմադրությունը։ Կոմիտասի մյուս աշակերտների հետ 1920 թվականին մեկնել է Փարիզ, որտեղ նշանակվել է հայկական եկեղեցու երգչախմբի ղեկավար։

Այնուհետև, Բելգիայում ստեղծել է «Հայեր» երաժշտական ընկերությունը, հիմնել երգչախումբ։ Վարդան Սարգսյանը սովորել է Բրյուսելի Թագավորական կոնսերվատորիայում։ 1931 թվականին Մարսելում կազմակերպել է երկրորդ «Հայկական երաժշտական ընկերությունը», իրականացրել Կոմիտասի և իր իսկ ստեղծագործությունների կատարումները։ 1947 թվականին Վ.Սարգսյանը տեղափոխվել է Փարիզ։

Նրա գրչին են պատկանում հայ ժողովրդական երգերի բազմաթիվ մշակումներ, հայ պոետների խոսքերով գրված երգեր, «Սրբազան երգեցողություն. Հայաստանյաց եկեղեցվո» ծավալուն աշխատությունը։ Վ.Սարգսյանի դերը մեծ է իր ուսուցչի՝ Կոմիտասի ստեղծագործությունների հավաքման եւ հրատարակման գործում։ Նրա շնորհիվ լրացվել եվ հրատարակվել է Կոմիտասի «Պատարագը»։

Վարդան Սարգսյանը մահացել է 1978 թվականին։

Երգի խոսքերը՝

Հայաստա’ն, երկիր դրախտավայր,

Դու մարդկայնո ցեղիս օրրան,

Դու և բնիկ իմ Հայրենիք,

Հայաստա’ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն:

Ի վեհ անհունդ սիրտ իմ, ո՜հ, հույժ

Ոգևորի ի նոր խրաս,

Եվ անձկայրյաց ի քեզ հուսամ,

Ի քեզ, ի քեզ, հույս իմ միայն,

Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն:

Հայաստա՜ն, անո’ւն փարելի,

Ի քեզ հանգիստ Նոյան տապան,

Եգիտ և քև ապրեցավ Նոյ,

Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն:

Գետք քաջառաջք ադենաբուղխ

Զհողդ բարի առնեն հուռթի,

Քև ապրիմ ես, քև միշտ ցնծամ,

Քև, քև պանծամ, փառք իմ միայն:

Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն:

Հայաստան, ծնող դյուցազանց

Եվ հրաշալյաց հանդիսարան.

Քո զեփյուռին քաղցր և շնչյուն,

Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն:

Հայկ, Արմենակ, Արամ, Տիգրան,

Տրդատ, Սմբատ, Վարդան, Վահան,

Զոր շնչեցին և զորացան,

Զքեզ հիշեմ, զքեզ սիրեմ,

Զքեզ, զքեզ, սեր իմ միայն

Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն, Հայաստա՜ն: