Տպել
Եթովպիայի հայությունն աներևակայելի հարուստ պատմություն ունի։ Բազմաթիվ պատումներ կան պալատական հայերի և եթովպական մշակույթի վրա նրանց ունեցած ազդեցության մասին։ Sputnik Արմենիան ի մի է բերել դրանք։
Հայաստանի և Եթովպիայի լեռների միջև հեռավորությունը 3466 կմ է՝ ուղիղ գծով գնալու և Կարմիր ծովը կտրելու դեպքում։ Իհարկե, խելագար միտք է, բայց այդ երկրում հայկական հետք ունեցող բազմազան պատմությունները հետաքրքրություն են առաջ բերում և դրդում են ճամփորդել, ճիշտ է՝ հիմա միայն համացանցի սահմաններում։ Ի դեպ, երկու երկրների ժողովուրդների միջև անհավատալի նմանություններ կգտնեք, կան նաև մի շարք առասպելներ, որոնց մասին էլ այսօր կպատմենք։
Պետական տոները
Հայաստանում մայիսի 28-ին պետական տոն են նշում։ Դարեր շարունակ առանց պետականության մնացած հայ ժողովուրդը 102 տարի առաջ այս օրը հռչակեց Հայաստանի առաջին հանրապետությունը։ Համայն աշխարհի հայերը հիշում են Սարդարապատի, Բաշ-Ապարանի, Ղարաքիլիսայի ճակատամարտերի հերոսներին։ Այդ մարտերը կենաց ու մահու կռիվ էին։
Իսկ Եթովպիայում մայիսի 28-ը համարվում է 1991 թվականի քաղաքացիական պատերազմի ավարտի օր և դեմոկրատական հանրապետության հաստատումը նշանավորող Ազգային տոն։
Երկու երկրների փոխհարաբերությունները
Եթովպիայի հայերի մասին հիշատակումներ կարելի է գտնել Մովսես Խորենացու աշխատություններում։ «Հայոց պատմության» մեջ նրա գրում է, որ դեռևս մ․թ․ա․ 12-րդ դարում Եթովպիայում առնվազն մեկ հայ էր ապրում՝ Զարմայր Նահապետը, որը Տրոյական պատերազմում եթովպական զորքերի հրամանատարն էր։ Այդ ժամանակներից էլ երկու երկրների միջև սերտ համագործակցություն է սկսվել, հատկապես առևտրի ոլորտում։ Ասում են նույնիսկ, որ հենց հայերն են առաջին անգամ արտահանել եթովպական սուրճը և տարածել Եվրոպայում։
Կրոնն ու եկեղեցական կապերը
Ավանդաբար երկու երկրների եկեղեցիները սերտորեն փոխկապակցված են, քանի որ երկուսն էլ հին արևելյան եկեղեցիների թվին են պատկանում և երկուսն էլ ստիպված են եղել պայքարել օսմանյան նվաճողների դեմ։ 15-րդ դարում հայոց սրբի՝ Գրիգոր Լուսավորչի և նահատակներ սուրբ Հռիփսիմեի և սուրբ Գայանեի վարքագրությունները թարգմանվել են հին եթովպական գեեզ լեզվով։ Եթովպական եկեղեցին տարին երեք անգամ նշում է Սուրբ Գրիգորի տոնը, մեկ անգամ էլ՝ Հռիփսիմեի և Գայանեի տոնը։
Էջմիածնում 14-15-րդ դարերի եթովպական ձեռագրերի հատվածներ են պահվում։ Հայաստանում ժամանակին հաճախ կարելի էր հանդիպել եթովպացի հոգևորականների։ 1867թ․-ին Եթովպիայում բացվեց հայկական կրոնական առաքելությունը։ Այդ ժամանակից ի վեր եկեղեցական կապերն ավելի աշխուժացան։ 1935 թ․-ին Ադիս Աբեբայի հայկական ժամատան տեղում հիմնադրվեց Սուրբ Գևորգ եկեղեցին։
Կոմիտասը և եթովպական երաժշտությունը
Տարբեր աղբյուրներ վկայում են, որ հայերը Եթովպիայում խոշոր առևտրականներ, զորահրամանատարներ, քաղաքական գործիչներ, դիվանագետներ, անգամ արտաքին գործերի, ֆինանսների և առևտրի նախարարներ են եղել։
Բայց առանձնահատուկ է հայերի ներդրումն այդ երկրի երաժշտական ժառանգության մեջ։ 20-րդ դարասկզբին Կոմիտասի աշակերտ Գևորգ Նալբանդյանն ապագա կայսեր՝ ռաս (իշխան) Թեֆերի Մաքոննենի հանձնարարությամբ գրում է երկրի օրհներգը, որը գործող հիմնն էր մինչև այնտեղ միապետական կարգի տապալումը։
