Զարկերակային բարձր ճնշումը և 2-րդ տիպի շաքարախտը վտանգավոր են ուղեղի համար և բացասաբար են ազդում ճանաչողական ունակությունների, այդ թվում` մտածողության և հիշողության վրա: Այս մասին հայտնում են Օքսֆորդի համալսարանի գիտնականները, որոնց նոր հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature Communications ամսագրում:
Նրանք վերլուծել են UK Biobank-ի երկարաժամկետ ուսումնասիրության 22 000 մասնակիցների ՄՌՏ հետազոտության տվյալները: Դրանք թույլ են տվել հետևել գլխուղեղի մոխրագույն և սպիտակ նյութերի փոփոխություններին՝ հաշվի առնելով կլինիկական, ժողովրդագրական և ճանաչողական գործոնները: Ինչպես պարզվել է, արյան մատակարարման հետ կապված ռիսկի գործոնները (այդ թվում՝ հիպերտոնիան և շաքարախտը) ազդում են ճակատային շրջանում ուղեղի նյութի ծավալի վրա, ինչպես նաև հատվածների միջև սպիտակ նյութի ամբողջականության վրա:
Պարզվել է, որ 44-70 տարեկան մասնակիցների մոտ զարկերակային բարձր ճնշումը կապված է ճանաչողական գործառույթի վատթարացման հետ: Հետաքրքիր է, սակայն, որ այդ հարաբերակցությունը չի հայտնաբերվել 70-ից բարձր տարիքի մարդկանց մոտ: Հետազոտության մասնակիցների 5%-ը տառապել է 2-րդ տիպի շաքարախտով, և պարզվելէ, որ այս հիվանդությունը նույնպես հիշողության և մտածողության նվազման գործոն է:
Գիտնականների խոսքերով՝ հիպերտոնիայի և շաքարախտի պատճառով հիշողության կորուստը իսկապես համեմատելի չէնրա հետ, ինչ տեղի է ունենում դեմենցիայի դեպքում: Սակայն նման ազդեցության փաստն ինքնին ցույց է տալիս ուղեղի աննշան վնասումը, որը տեղի է ունենում միջին տարիքում: Կարևոր է կանխարգելել այս վատթարացումը` հետագա խնդիրները կանխելու համար: