Տպել
Հայաստանյան բուռն ներքաղաքական իրավիճակի մասին զրուցեցինք Մոսկվայի Հայ առաքելական եկեղեցու դպիր, աստվածաբան, ՌԴ-ում հայտնի բժիշկ-սրտաբան, բժշկական գիտությունների թեկնածու Դավիթ Բեկնազարյանի հետ, որը Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աթոռը զբաղեցնող Նիկոլ Փաշինյանի դասընկերն է:
– Պարոն Բեկնազարյան, Դուք և Նիկոլ Փաշինյանը եղել եք դասընկերներ: Ավարտել եք Իջևան քաղաքի թիվ 1 միջնակարգ դպրոցը: Ի՞նչ բառերով կբնութագրեք ձեր դասընկերոջը:
– Ես և Նիկոլ Փաշինյանը միասին ենք սովորել: Դպրոցական տարիներին նա այսպիսին չէր, հակառակը` հայրենասեր էր: Արցախյան շարժման ալիքի վրա մենք ընկերներ դարձանք: Կարծես թե հայրենասեր պատանիներ էինք: 1988-ին կազմակերպում էինք դասադուլներ, հավաքներ, երթեր: Ոգեշնչված էինք ազգային գաղափարներով: Անգամ մի քանի օր մեզ տնային կալանքի ենթարկեցին` չթողնելով հաճախել դպրոց: 1989-ին, երբ Իջևանում տեղի ունեցավ ՀՀՇ-ի հերթական ժողովներից մեկը, որին մասնակցում էին Վանո Սիրադեղյանը և էլի որոշ ՀՀՇ-ական դեմքեր, որոնք իրենց ուշադրությունը սևեռեցին երիտասարդ Նիկոլի վրա, որը հետագայում դարձավ նրանց ազգակործան և հակառուսական գաղափարների կրողը: Եթե մենք ուշադիր լինենք` Նիկոլն արեց այն, ինչ տարիներ առաջ առաջարկում էին Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Աշոտ Բլեյանը և էլի նրանց նման ինչ-ինչ ՀՀՇ-ականներ: Բոլորս գիտենք, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը բացեց պատանի Նիկոլի աչքերը և նրան վերցրեց իր ձեռքի տակ: Անգամ Նիկոլին Աննայի հետ ամուսնացրել է Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, որպեսզի կարողանա ավելի մեծ ազդեցություն ունենա նրա վրա: Ուսանողական տարիներին արդեն չէինք շփվում: Նրա գաղափարներն անտանելի էին… ՀՀՇ-ի կողմից պարտվողական քարոզներ էին պրոպագանդվում Նիկոլի թեթև ձեռքով, մի տարբերությամբ` համացանց չկար, կար Նիկոլի թերթը:
– Որպես Նիկոլի դասընկեր` ի՞նչ կասեք, ո՞վ է Նիկոլը:
– Նիկոլը անսկզբունքային քաղաքական սրիկա է, որին Հայաստան են գործուղել արևմտյան պիղծ, սորոսածին, հայատյաց ուժերը:
– Բժիշկ լինելուց բացի նաև աստվածաբան եք: Նիկոլն ի՞նչ կրոնական նախասիրություններ ունի:
– Հստակ ասել չեմ կարող, թե ինչ կրոնական նախասիրություններ ունի Նիկոլը, սակայն մի բան միանշանակ է, որ նա դեմ է Հայ առաքելական եկեղեցուն: Հայ առաքելական եկեղեցին Սորոսին շատ է խանգարում: Նիկոլ Փաշինյանն իրեն ցույց տվեց` որպես Հայ առաքելական եկեղեցու ամենաթեժ հակառակորդներից մեկը: Եկեղեցու նկատմամբ նման հետապնդումներ եղել են միայն բոլշևիկների ժամանակ և փաստորեն հիմա: Այնպես որ, պատահական չէ, որ ՀՀՇ-ականներին անվանում էին նեոբոլշևիկներ: Հայ առաքելական եկեղեցին անգամ թուրքերի կողմից նման հալածանքների չի ենթարկվել, ինչպես հիմա` Նիկոլի իշխանության ժամանակ: Ինչ վերաբերում է նրան, որ Նիկոլը Աստվածաշնչից մեջբերումներ է անում, ապա ես համոզված եմ, որ այդ ամենն արվում է հերթական պոպուլիստական նպատակներից դրդված:
– Ամեն դեպքում, տեսակետ կա, որ Փաշինյանն ունի անկառավարելի և բռնկուն բնավորություն: Ի՞նչ եք կարծում` կա՞ն արտաքին կամ ներքին ինչ–որ ուժեր, որոնք հենց այս պահին ազդեցություն ունեն նրա որոշումների վրա:
– Նիկոլ Փաշինյանն իր հոդվածներում բազմիցս գրել է, որ Արցախը պետք է նվիրել թշնամուն: Այսինքն` իշխանության է եկել մի մարդ, որի համար Արցախը բեռ է: Ազդեցության մասով, ասեմ, որ անկասկած արևմտյան ուժերը մեծ ազդեցություն ունեն նրա վրա: Պատահական չէ, որ նա իր անձնական պաշտպանության տակ վերցրեց սեռափոխված Մելին: Դա ևս արևմտյան ուժերին տված խոստումներից էր: Նիկոլը Արևմուտքին տվել է երեք հիմնական խոստում. խզել կապերը Ռուսաստանի հետ, թշնամուն հանձնել Արցախը և Հայաստանում ամրապնդել արևմտյան այլասերված բարքերը:
– Պարոն Բեկնազարյան, երկար տարիներ է ապրում և աշխատանքային ակտիվ գործունեություն եք ծավալում ՌԴ–ում: Ի՞նչ կարծիք ունի ռուս ժողովուրդը Նիկոլ Փաշինյանի մասին:
– Միանշանակ` բացասական: Այլանդակ հակառուսական քարոզ է արվում նիկոլականների կողմից, ի՞նչ կարծիք պետք է ունենա ռուս ժողովուրդը, որը երբեմն շատ անլուրջ է վերաբերվում Հայաստանի վարչապետին: Հիմա երբեմն միտումներ եմ նկատում, որ Հայաստանի գործող իշխանությունը փորձում է ռուսամետ ձևանալ, բայց ո՞վ է հավատում այդ անտաղանդ հեքիաթասացներին: Կարմիր կովն իր կաշին երբեք չի փոխում:
– Իսկ ՌԴ–ի հայ համայնքի վերաբերմունքն ինչպիսի՞ն է:
– Ռուսաստանի հայ համայնքի վիճակն ավելի լավ է, քանի որ այստեղ մարդկանց աչքերն ավելի շուտ բացվեցին: Հեռվից ավելի հեշտ էր սառը դատել: Ռուսաստանում լրատվամիջոցների վրա չկա որևէ ճնշում, լրագրողներն ավելի ազատ են, որոնց օգնությամբ ամեն բան հասկացան մարդիկ:
– Պատերազմն ավարտվեց հայկական կողմի պարտությամբ: Կա տեսակետ, որ ամեն բան համաձայնեցված էր: Ի՞նչ կասեք:
– Համոզված եմ` այո: Ես դեռ իշխանափոխության օրերին զգուշացրել եմ, որ Նիկոլին իշխանության բերելու գլխավոր նպատակը պատերազմն է: Տարիներ առաջ Ալիևը Սորոսի հետ ծրագրել է այս պատերազմը, Նիկոլը նրանց օգնել է: Հայաստանը Արևմուտքի կոկորդին մնացած ոսկոր է: Հայաստանի միակ ռազմավարական դաշնակիցը Ռուսաստանն է:
– Ո՞վ կարող է Հայաստանն այս իրավիճակից դուրս բերել:
– Այդպիսի ուժեր շատ կան, պարզապես հասարակությունը թմբիրի մեջ է դեռ: Եթե Ռոբերտ Քոչարյանը մտնում է քաղաքականություն, դա չի արվում հենց այնպես: Այսօր միայն հիմար մարդը կարող է ձգտել իշխանության: Քոչարյանը ոչ հիմար է, ոչ էլ Նիկոլի պես խելապակաս: Նա անում է այդ ամենը, որպեսզի իրավիճակը փոխվի:
– Եթե մի օր, գուցե պատահմամբ հանդիպեք Նիկոլ Փաշինյանին, ի՞նչ կասեք նրան:
– Ես ցանկություն չունեմ նրան հանդիպելու, սակայն եթե պատահմամբ նրան հանդիպեի, կհարցնեի, թե ո՞նց է ապրելու այսքանից հետո: Նա այս ամենը արել է ոչ թե իր տկարության կամ անգիտության պատճառով, այլ` գիտակցաբար, դավաճանաբար…
– Բոլորովին վերջերս` ՍԻՄ նախագահ Հայկ Բաբուխանյանը, “Ռեֆորմիստների” կուսակցության նախագահ Վահան Բաբայանը, “Ազգային միաբանություն” կուսակցության նախագահ Արտաշես Գեղամյանը, “Ղրիմի աշխարհազորայինների միության” ղեկավար Արմեն Մարտոյանը, “Բարեպաշտ սերունդ” հիմնադրամի նախագահ Վահրամ Մկրտչյանի և “Արդարություն բարգավաճում” կուսակցության նախագահ Գայ Պետրոսյանի հետ միասին հիմնադրեցին “Ուժեղ Հայաստան` Ռուսաստանի հետ” նախաձեռնությունը: Այս մասին ի՞նչ կարծիք ունեք:
– Մանրամասնորեն ծանոթ չեմ նախաձեռնությանը, սակայն ողջունում եմ նրանց գաղափարը, քանի որ այն Ռուսաստանի հետ է կապված: Մեզ իսկապես պետք են ուժեր, որոնք ի սկզբանե եղել են Ռուսաստանի կողքին: Հիմա նկատում եմ մարդկանց, որոնք նախկինում թունդ արևմտամետ էին, սակայն հիմա ռուսամետ են ձևանում: Օրինակ` Էդմոն Մարուքյանը: Կարծում է` մոռացե՞լ են մարդիկ: Կարծում եմ Ռուսաստանին հիմա ձեռնտու չէ, որ Հայաստանը հայտնվի իր կազմում, այլ ավելի շատ ձեռնտու է, որ Հայաստանը դառնա իր հզոր դաշնակիցը` որպես անկախ երկիր: Թեզեր են շրջանառվում, որ Ռուսաստանը շահագրգռված է, որպեսզի Հայաստանը դառնա իր մի մասը: Կարծում եմ հերթական կեղծ թեզն է: Ռուսաստանին ուժեղ Հայաստանն է ձեռնտու:
– Շուշին թշնամուն հանձնվեց Ադրբեջանի պետական դրոշի օրը: Պատահականությո՞ւն էր, թե՞ ձեր դասընկերը սա էլ էր հատուկ արել:
– Նրա քայլերում կան բազմաթիվ դիտավորություններ: Շատ հավանական է, որ թշնամու համար կարևոր նշանակություն ունեցող օրը Շուշին թշնամուն հանձնվեցª հայ ժողովրդին հերթական անգամ նվաստացնելու և մարտական ոգին կոտրելու համար:
– Ի՞նչ անել հնարավորինս շուտ այս իրավիճակից դուրս գալու համար:
– 1922-ին Հունաստանը պատերազմում պարտվեց Թուրքիային: Չնայած Հունաստանի կառավարությունը հայրենասեր էր և մարտնչեց մինչև վերջ, սակայն նրանք, այնուամենայնիվ, հեռացվեցին իշխանությունից և մահվան դատապարտվեցին` պարտված պատերազմի համար: Ցավում եմ բոլոր այն մարդկանց համար, ովքեր չգիտեն պատմություն և ամեն կերպ փորձում են արդարացնել թուրքի լրտեսին, որը մեզանից խլեց ոչ միայն մեր պատմական Արցախը, այլև մեր տղաների կյանքը: Կցանկանայի համերաշխություն մաղթել իմ հայրենակիցներին: Պետք է գիտակցել, որ Փաշինյանն ու իր թիմը լավ բան չեն նախատեսում Հայաստանի համար: Ինչպես ժողովուրդը հավաքվեց 2018-ին ու դավաճաններին բերեց իշխանության, այնպես էլ այդ նույն ժողովուրդը հիմա պետք է հեռացնի նրանց, քանզի նոր պատերազմը հեռու չէ:
Հայկ Գևորգյան
