Տպել
«Պրոֆեսիոնալ զբոսավարների հայկական ասոցիացիայի» նախագահ Յաշա Սոլոմոնյանը ֆեյսբուքի իր էջում հայտնել էր, որ այսօր Նորավանք վանական համալիրի Բուրդելաշեն եկեղեցու աստիճաններից ազգությամբ հայ ՌԴ քաղաքացի է ընկել։ Ունի լուրջ վնասվածքներ ոտքերի շրջանում (կարծես թե բաց կոտրվածք է, մկանային հյուսվածքների վնասումով ու արյունահոսությամբ), ժամանել է շտապօգնության բրիգադ և նրան տեղափոխել Եղեգնաձորի ԲԿ։
ArmDaily.am-ի հետ զրույցում Յաշա Սոլոմոնյանն ասաց, որ անձամբ դեպքի վայրում չի եղել, բայց տեղում ներկա զբոսավարներից մեկը պատմել է, թե ինչ է տեղի ունեցել։
«Զբոսաշրջիկը առանց պրոֆեսիոնալ ուղեկցորդի է եղել այնտեղ, բարձրացել է այդ աստիճաններին և ընկել է։ Մեր գործընկերոջ փոխանցմամբ՝ բավականին լուրջ վնասվածք էր ստացել։ Այնտեղ շտապօգնություն է եկել և տեղափոխել են հիվանդանոց։ Մեր զբոսավարներից մեկը մոտեցել և փորձել է օգնել, ուղեկցել է զբոսաշրջիկին և պարզել, որ բավականին լուրջ վնասվածք ունի և վիրահատության խնդիր կա»,- ասաց Սոլոմոնյանը։
Նորավանքի հայտնի աստիճանների խնդրի մասին արդեն 10 տարի է, ինչ բարձրաձայնվում է։ Ինչպես նշում է Սոլոմոնյանը՝ խնդիրն ունի երկկողմանի բնույթ։
«Մի կողմից եկեղեցին կառուցված է կրաքարից, որը բավական փխրուն քար է, իսկ անընդհատական վերուվարը մաշեցնում և վնասում է այդ քարերը։ Եկեղեցին կառուցվել է մեզանից 700 տարի առաջ, իսկ այսօր մեկ օրվա մեջ վանական համալիր ավելի շատ մարդ է մտնում, քան այդ 700 տարվա ընթացքում միասին վերցրած։ Մենք պետք է հասկանանք, որ զբոսաշրջությունը լավ բան լինելուց բացի ունի նաև վնասակար կողմ։ Դա հուշարձանների պահպանության խնդիրն է։ Իսկ այդ եկեղեցին ժամանակին նախագծելուց պատրաստ չի եղել, որ օրական դրա վրայով պետք է 5-10 հազար հոգի անցնի։ Սա պարզ սխեմա է, որը պետք է մարդիկ ընկալեն և հասկանան»,- ասաց մասնագետը։
Աստիճանները բարձրանալու համար անվտանգ դարձնելը նույնպես խնդրի լուծում չէ, որովհետև այդ դեպքում խաթարվելու է եկեղեցու արտաքին տեսքը և փչացվելու է վանական համալիրի նշանակությունը։
«Մենք բազմաթիվ անգամներ տարբեր մասնագետների հետ քննարկումներ ենք ունեցել հասկանալու համար՝ ի՞նչ կարելի է անել։ Մի կողմից հասկանում ենք, որ այն հուշարձան է, որը մարդիկ ցանկանում են բարձրանալ և տեսնել, բայց մյուս կողմից անհնար է դա կազմակերպել լիարժեք անտվանգ, որովհետև նեղ աստիճաններ են՝ աստիճանավանդակ դնել հնարավոր չէ։ Վանական համալիրում կան նաև այլ եկեղեցիներ, և հոգևոր ուխտը կամ մոմավառությունը կարելի է այնտեղ կազմակերպել, ոչ թե պարտադիր երկրորդ հարկում»,- ասում է Յաշա Սոլոմոնյանը՝ առաջարկելով սահմանափակել աստիճանների օգտագործումը։
Նա նշում է, որ եկեղեցու վանահայրը նույնպես իրենց հետ համաձայն է։
«Այդ զբոսաշրջիկի ընկնելու պահին էլ քահանան այնտեղ է եղել։ Մենք բազմաթիվ անգամներ զրույցներ ենք ունեցել քահանայի հետ, և ինքը լիովին համաձայն է մեզ հետ։ Նախ՝ բարձրացողների 90 տոկոսը այդ քայլին է գնում լուսանկարվելու համար, շատ չնչին տոկոս են կազմում հավատավոր մարդիկ, ովքեր ուխտ են արել այդտեղ բարձրանալ և աղոթել։ Մեծ մասամբ սելֆիիստներ են և հատկապես անչափահաս երեխաներ։ Մանավանդ այս էքսկուրսիոն շրջանում այնտեղ անչափահաս երեխաներ են վազվզում, և մենք իրոք անհանգիստ ենք այդ մասով։ Ի դեպ, վերջերս դեպք է եղել, որ երեխա էլ է ընկել այդտեղ, փառք Աստծո, չի վնասվել»,- ասաց Սոլոմոնյանը։
Զբոսաշրջության կոմիտեն նույնպես անհանգստացած է Նորավանքի վանական համալիրում տիրող իրավիճակով։ Մեզ հետ զրույցում Զբոսաշրջության կոմիտեի հանրային կապերի և թվային մարկետինգի փորձագետ Գայանե Այվազյանն ասաց՝ խնդիրը բազմիցս բարձրացվել է ,սակայն լուծումը Զբոսաշրջության կոմիտեի դաշտում չէ։
«Այստեղ մի քանի գերատեսչությունների աշխատանքն է պետք։ Մենք մեր կողմից, իհարկե, խնդիրը նորից շատ լուրջ բարձրաձայնելու ենք և պահանջելու ենք, որպեսզի դրան տրվի լուծում այն գերատեսչության կողմից, որը պատասխանատու է արդեն բուն աշխատանքներն իրականացնելու համար»,- ասաց Այվազյանը։
Թե կոնկրետ ո՞ր գերատեսչությունն է պատասխանատու վանական համալիրը անվտանգ դարձնելու համար, փորձագետը դժվարացավ նշել, բայց ասաց, որ մեր մշակութային կոթողները գտնվում են ԿԳՄՍ-ի վերահսկողության տակ։
«ԿԳՄՍՆ-ն այստեղ ասելիք ունի։ Ցավոք, մենք չենք կարող այստեղ ունենալ միջամտություն, բայց մենք խնդրի մասին տեղյակ ենք, բազմիցս այդ հարցը բարձրացվել է, և մենք հետամուտ կլինենք, որ լուծում տրվի»,- ասաց Այվազյանը։
Մենք այս հարցով դիմեցինք նաև ԿԳՄՍՆ։ Նախարարությունից մեզ հայտնեցին. «Հաշվի առնելով զբոսաշրջային հոսքերի աճը, դժբախտ պատահարների կանխարգելման հրատապությունը և այն հանգամանքը, որ նմանօրինակ դեպքեր նախկինում ևս եղել են՝ ԿԳՄՍ նախարարությունը միջոցներ կձեռնարկի աստիճաններով մուտքը ժամանակավորապես արգելելու վերաբերյալ: Վաղվանից արգելապատնեշներով մուտքը կարգելվի, և կտեղադրվեն համապատասխան արգելող ցուցանակներ։ Միաժամանակ ոլորտի մասնագետների հետ քննարկվում են խնդրի լուծման տարբերակները: Հայտնում ենք նաև, որ Նորավանք վանական համալիրը սեփականության իրավունքով հանձնված է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնին»։
