Տպել
Աշխարհահռչակ հայ ջազ դաշնակահար Տիգրան Համասյանն առաջին անգամ ելույթ կունենա Բուենոս Այրեսում։ Համասյանը կգլխավորի տրիոն, որի կազմում են Սեմ Մինաժը՝ կոնտրաբաս, եւ Արթուր Խնաթեկը՝ հարվածային գործիքներ: «Ես ծրագրում եմ երգեր նվագել իմ The Call Within ալբոմից եւ միգուցե՝ իմ նախորդ ստեղծագործություններից, օրինակ՝ Mockroot-ը եւ այլ գործեր»,-Página/12-ի հետ զրույցում ասել է երաժիշտը:
Համասյանի լայնածավալ ու բազմազան սկավառակագրության մեջ տրիոն այն ձեւաչափն է, որին նա միշտ վերադառնում է: «Տրիոն ինձ համար եղել է եւ կա շատ կարեւոր ձեւաչափ»,-ասում է նա։ «Սա շատ բարդ ֆորմատ է, բայց միեւնույն ժամանակ՝ հաճելի եւ զվարճալի: Ֆորտեպիանոն դեռեւս շարժիչ ուժն է, ուստի այն, գրեթե, նույնքան դժվար է, որքան սոլո նվագելը: Որպես կոմպոզիտոր եւ իմպրովիզատոր՝ ինձ համար շատ կարեւոր է տրիոյի ձայնը»։
Համասյանի վերջին՝ The Call Within (2020) եւ StandArt (2022) ալբոմները, չնայած իրենց բոլոր տարբերություններին եւ նմանություններին, նույն մետաղադրամի երկու կողմերն են։ Առաջինը ձայնասկավառակ է՝ իր իսկ երաժշտությամբ, շատ բաց գեղագիտական ու հզոր հնչողությամբ։ Երկրորդը ջազի չափանիշների անձնական ընկալումն է, ինչպիսիք են «All the thik you are» կամ «Big foot», մի թեմա, որը ներկայացնում է Ջոշուա Ռեդմենը: «Այն ամենի համար, ինչ գրում եմ, եւ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր ալբոմի համար, խնդիրն այն է, որ ինչ-որ անձնական բան անեմ՝ անընդհատ մղվելով դեպի նոր բացահայտումների հորիզոն՝ միաժամանակ հավատարիմ մնալով նրան, ինչ զգում եմ տվյալ պահին որպես կոմպոզիտոր եւ իմպրովիզատոր»,-ասում է Համասյանը: «Իմ բոլոր ալբոմներն ունեն որոշակի շարունակականություն, եւ շատ ստեղծագործությունների բովանդակությունը երկար տարիների աշխատանքի ընթացքում մտքերի զարգացումն է։ Անձնական երաժշտությունը նաեւ կապված է դրա մեջ դրված սիրո եւ տառապանքի հետ, եւ արդյոք այն հուզում է ձեզ որպես արտիստ: Ես սա ասում եմ որպես արվեստի մյուս տեսակները սիրող, գիտությամբ, կրոնով, բնությամբ հետաքրքրվող մարդ:
Տիգրանի խոսքով՝ երեք տարեկան էր, երբ սկսեց դաշնամուր նվագել. «Երբ 11 տարեկան էի, ես ջազի ուսուցիչ ունեի, ով ինձ սովորեցնում էր բիբոփ նվագել, 14 տարեկանում ես սկսեցի հետաքրքրվել հայկական ժողովրդական երաժշտությամբ, եւ այն, իսկապես, դուռ բացեց դեպի նոր գաղափարներ: Ես չգիտեի, թե ինչի մեջ էի մտնում: Ավանդական երաժշտությունը թվում էր այնքան խորը, հարուստ եւ խորհրդավոր, որ ես չէի կարող չխորանալ դրա մեջ: Հետո հասկացա, որ այս երաժշտությունն իմ արյան մեջ է, եւ սկսեցի ստեղծել երաժշտություն, որն ուներ հայկական մեղեդիներ… Իմ բախտը բերել է, որ ծնվել եմ մի երկրում, որտեղ կա հին մշակույթ, որը ներառում է երաժշտություն, երգ եւ արվեստի այլ ճյուղեր: Դա ոգեշնչման անսպառ աղբյուր է։ Հայկական ավանդական երաժշտության ուսումնասիրությունն ու ըմբռնումը իր բազմաթիվ ենթաժանրերով, ինչպես նաեւ 5-րդ դարից ի վեր զարգացած Հայ Առաքելական եկեղեցու սրբազան երաժշտությունն ինձ ուղղորդում են որպես ջազ երաժիշտ, որպես իմպրովիզատոր եւ որպես կոմպոզիտոր:
Սկզբում ընտրեցի հայկական ժողովրդական երգն ու պարը եւ փորձեցի ինչ-որ մշակում, իմպրովիզացիա անել։ Այդ ժամանակ ես հասկացա, թե որքան դժվար է նման բան անելը։ Այդ ժամանակից ի վեր հայկական ժողովրդական երգերի մշակումները դարձել են իմ երաժշտական հետազոտությունների մեծ մասը։ Երբ ես երաժշտություն եմ գործիքավորում կամ գրում, ես միշտ պահում եմ մեղեդիները անձեռնմխելի եւ պարզ, իսկ գործիքավորումն այն է, ինչ տեղի է ունենում մեղեդու ներքո, բայց միեւնույն ժամանակ այն փոխազդում է մեղեդու հետ որոշակի ռիթմով եւ ներդաշնակությամբ՝ կախված դրա բնույթից»։
