Տպել
Բլոգեր Վահան Իշխանյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում է կատարել՝ հոկտեմբերի 27-ի գործով ցմահ դատապարտված և անազատության մեջ այսօր մահացած Էդիկ Գրիգորյանի հետ տարիներ առաջ իր հանդիպման մասին: Գրառումն ամբողջությամբ ներկայացնում ենք ստորև:
«Էդիկ Գրգորյանը պատմում էր, թե ինչպես էին ձմեռվա ցրտին լուսամուտները բաց ցուրտ –10 աստիճան խցում վրան սառը ջուր լցնում ու առավոտ գալիս, որ ստանան իրենց ուզած պատասխանը` թե Քոչարյանն է պատվիրել հոկտեմբերի 27-ը: 2009-ին լուսնկարիչ Իննա Մխիթարյանի հետ այցելեցինք ցմահ դատապարտվածների այն խուցը ուր նստած էին Հոկտեմբերի 27-ի գործով Դերենիկ Բեջանյանն ու Էդիկ Գրիգորյանը, Դրոյի գործով Արսեն Արծրունին, և թաղապետի որդու սպանության գործով դատապարտված Արսեն Առուշանյան։ Տպավորությունս այն էր, որ ցմահ դատապարտված մարդիկ կյանքի նկատմամբ հետաքրքրությունը կորցրել են։
Սակայն ընդհանուր մթնոլորտում տարբերվում էր Էդիկ Գրիգորյանը՝ կենսախինդ, վստահ ու շատ խիզախ։ Շեշտում եմ խիզախությունը, քանի որ շատ դժվար է ուժ ունենալ դիմանալ ահավոր խոշտանգումներին, հզոր ճնշող ապարատին ու չվախենալ Վազգեն Սարգսյանի ահարկու շրջապատից։ Չէր զղջացել իր արարքի համար, միևնույն ժամանակ ասում էր որ որևէ մեկին սպանելու նպատակ չի ունեցել, և ինքը ոչ մեկին չի սպանել (կարծեմ բոլորին սպանել էին Հունանյան եղբայրները)։ Վստահ էր, որ մի օր այնպիսի արդարադատություն է լինելու որ ազատություն կստանա։ հայկական մամուլը Էդիկի մահը համարակալում է՝ որպես հոկտեմերի 27-ի գործով 9-րդ մահ։ Ենթատեքստով փորձում են ներկայացնել թե ինչպես հոկտեմբերի 27-ի այլ մասնակիցներին ու կասկածյալներին, այնպես էլ Էդիկին սպանել են թաքցնելու համար հոկտեմբերի 27-ի պատվիրատուներին։ Անունների թվարկման անհեթեթությունն ակնհայտ է դառնում երբ տեսնում ենք նրանց մեջ Տիգրան Նաղդալյանի անունը, ի՞նչ է դուրս գալիս՝ Նաղդալյանին սպանեց Վազգեն Սարգսյանի եղբայրը, որ թաքցնի՞ պատվիրատուներին։
Կարծեմ անհեթեթ է հնչում։ Անհեթեթությունը ակնհայտ է դարձնում նաև հասարակության անտարբերությունը այս մահերի նկատմամբ. Նաիրի Հունանյանի քեռին՝ Վռամ Գալստյանը փակ նիստում պատմել էր թե ինչ ահավոր խոշտանգումների են իրեն ենթարկել։ Պաշտոնապես նրա մահը ինքնասպանության արդյունք էր։ Գուցե նրան սպանե՞լ են։ Գուցե։ Բայց մինչ այդ վարկածը առաջ քաշելը կարելի էր քննել թե այդ ի՞նչ խոշտանգումներ են եղել, և արդյո՞ք դրանք կարող էին հասցնել ինքնասպանության։ Հոկտեմբերի 27-ից հետո ահաբեկիչների խումբը Վազգեն Սարգսյանի մտերիմ ընկերների ձեռքում էր՝ զինդատախազ Գագիկ Ջհանգիրյանն էր գործը վարում, գլխավոր դատախազն էր Վազգենի ընկեր արարատցի Բորիս Նազարյանը, վարչապետն էլ Վազգեն Սարգսյանի եղբայր Արամ Սարգսյանը։
Կալանավորների մոտ ազատ ելքումուտք ունեին գեներալները՝ Մանվել և այլն։ Եթե ակտիվիստներն ու մամուլը հոկտեմբերի 27-ի կազմակերպիչ են փնտրում, ապա այս անձանցից գուցե պահանջեն, հարցնեն՝ էդքան տանջեցիք այդ մարդկանց, ի՞նչ պարզեցիք, ո՞վ էր պատվիրատուն։ թե չէ 20տարի անց էլ ամեն մեկի մահից հետո կրկին խոսելու են հետքերը վերացնելու մասին։ Ահա Էդիկ Գրիգորյանը իր մի նամակում ինչ է գրում. «դո՜ւ, Ջհանգիրյան, բախտավոր աստղի տակ ես ծնվել: Նախագահները, հատկապես վերջին երկուսը, քո նկատմամբ քնքուշ, քրիստոնեական սիրով են լցված:
Ռ. Քոչարյանի օրոք «Հոկտեմբերի 27-ի» նախաքննությունը, պաշտոնական դիրքդ չարաշահելով, վերածեցիր պետության դեմ դավադրության:
Քո հրամանով մեզ տանջանքների էին ենթարկում, որպեսզի Ռ. Քոչարյանի և Ս. Սարգսյանի դեմ կեղծ ցուցմունքներ տայինք: Ամենաստոր քայլին էլ գնացիր, երբ փորձեցիք երեխայիս առևանգել, որպեսզի հանձնվեմ: Իսկ ինչպե՞ս վարվեց Քոչարյանը: Նա նույնիսկ քեզ չանհանգստացրեց:
Քո պաշտոնը ոչ միայն պահպանեց, այլև հետագայում բարձրացրեց»: Այո, Էդիկ Գրիգորյանին սպանել են, բայց ոչ այն պատճառով որ Հոկտեմբերի 27-ի խմբից էր, այլ որ Հայաստանի իրավապահ համակարգի համար կալանավորի կամ ընդհանրապես մարդու կյանքը ոչինչ է, նրան սպանել են քանի որ բանտի տնօրինությունը թույլ չի տվել որ Էդիկին տեղափոխեն հիվանդանոց։
Այդ նույն համակարգը սպանեց նաև Հաց բերողին։ Սակայն եթե ընդունեն որ համակարգի մարդկանց անսիրտ լինելու պատճառով է Էդիկը մահացել, կամ խոշտանգումների պատճառով է Վռամը կախվել, հանկարծ կարեկցանք կառաջանա նրանց նկատմամբ, իսկ հոկտեմբերի 27-ի խմբին կարկցելը չի տեղավորվում հայ քաղաքացիական հասարակության օրակարգում»։
