Տպել
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում տոլման որպես ադրբեջանական ճաշատեսակ ճանաչելն ամենայն հավանականությամբ խավիարային քաղաքականության արդյունք է: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում ազգագրագետ Սվետլանա Պողոսյանը նշեց, որ Ադրբեջանի կողմից ներկայացրած հայտը չունի գիտական հիմնավորում:
«Ես ուսումնասիրել եմ Ադրբեջանի ներկայացրած հայտը, այն կազմված էր ոչ գրագետ և չհիմնավորված: Հայտում ներառված են տեղանուններ, որոնք Ադրբեջանի հետ կապ չունեն, ակնհայտ է, որ փորձ է արվում յուրացնել այլ երկրների մշակույթը: Ինչ վերաբերում է տոլմային, ապա դեռ պատմական գիտությունների թեկնածու Վ. Վ. Պոխլեբկինը, ով լինելով խոհանոցի հմուտ մասնագետ և բնութագրելով Խորհրդային Միության տարբեր հանրապետությունների ազգային խոհանոցները, նշել է, որ ադրբեջանական խոհանոցում կան կերակուրներ, որոնք փոխառված են հայկական խոհանոցից, այդ թվում՝ տոլման, և որ դրանք «մտել են ժամանակակից ադրբեջանցու առօրյա կերակրացանկ»»,-ասաց Սվետլանա Պողոսյանը:
Հայաստանի Հանրապետությունում և Սփյուռքում այսօր էլ կենսունակ են ավանդական շատ կերակուրներ պատրաստելու ժողովրդական գիտելիքները և հմտությունները: Հայաստանի բոլոր շրջաններում յուրաքանչյուր տանտիկին, առանց հատուկ դասընթացների և ծրագրերի, կենցաղում և տոներին պատրաստում է ավանդական տոլմայի տարբեր տեսակներ, այսինքն՝ մշակույթը կրողը, սերնդեսերունդ փոխանցելով ավանդույթները, դրանք շարունակում է նաև 21-րդ դարում: Տոլման՝ որպես տարածված և սիրված կերակրատեսակ, մատուցվում է նաև հայկական խոհանոցը ներկայացնող ռեստորաններում: Հայաստանում անցկացվում է Տոլմայի ամենամյա փառատոն, որտեղ տարբեր անհատներ և կազմակերպություններ ներկայացնում են տոլմայի ավանդական օրինակներ:
«Մենք այստեղ լուրջ մտածելու տեղ ունենք: Կարծում եմ, որ թուլանում ենք այս ասպարեզում: Մշակութային ճակատում անհրաժեշտ է լուրջ աշխատանք տանել: Իրականում տոլմա կերակրատեսակի հնագույն տարբերակը խաղողի տերևով փաթաթված օրինակն է: Ըստ Հր. Աճառյանն ունի ստուգաբանություն, ըստ որի՝ տոլի բառը նշանակել է խաղողի որթ, այստեղից էլ՝ տոլմա կերակրատեսակի անվանումը՝ որպես ծեծած մսով կամ հացահատիկով և համեմունքով խճողակը խաղողի տերևով փաթաթած կերակուր»,-ասաց ազգագրագետը:
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական ժառանգության ցանկում է ներառվել «Տոլմա» ճաշատեսակի պատրաստման ու տարածման ավանդույթը` ճանաչվելով ադրբեջանական:
