«Կարո՞ղ ենք ասել, թե որքանով է նախորդ տարիների տնտեսական աճը ներառական եղել, որքանո՞վ է նպաստել բարեկեցության աճին»
Advertisement 1000 x 90

«Կարո՞ղ ենք ասել, թե որքանով է նախորդ տարիների տնտեսական աճը ներառական եղել, որքանո՞վ է նպաստել բարեկեցության աճին»

ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Շուշան Սարդարյանի գրառումը.

«Ազգային Ժողովի հայտարարությունների ժամին

Երբ պաշտոնապես հրապարակվեց, որ Հայաստանում տնտեսական աճը 2017 թվականին կազմել է 7.5% ՝ ամենահաճախ տրվող հարցը հետևյալն է՝ որքանո՞վ է հասարակությունը զգացել այդ աճի դրական էֆեկտը, որքանով է այն ազդել ընդհանուր բարեկեցությանը։

Այո, կառավարությանը հաջողվել է վերջին 10 տարվա կտրվածքով աննախադեպ 7.5% աճ ապահովել այն պարագայում, երբ աշխարհի միջին տնտեսական աճի ցուցանիշը գնահատվել է 3.1 տոկոս:

Համաձայնենք, որ ինչքան տնտեսական աճի թիվը մեծ է, հասարակության ակնկալիքներն ավելի շատ են: Բայց, մի տեսակ կենտրոնանալով ՀՆԱ-ի աճի մեխանիկական ցուցանիշի վրա՝ զարմանում ենք, որ հասարակությունը անհաղորդ է մնում դրան:
Ուրեմն, պետք է թիրախավորվի ոչ միայն տնտեսական աճի ցուցանիշը, այլ նաև ընդհանուր զարգացումը։

Այս առումով կոնցեպտուալ նոր մոտեցում է թելադրում Նախագահ Սերժ Սարգսյանի այն շեշտադրումը, որ տնտեսական աճը պետք է լինի ներառական և արդյունքները պետք է հասանելի լինեն հանրության բոլոր շերտերի համար և հատկապես՝ սոցիալապես խոցելի խավերի համար:

Նշանակում է, որ տնտեսության կայուն և համաչափ զարգացումը աստիճանաբար պետք է բերի արդյունքի ավելացման, որի պայմաններում հասարակության յուրաքանչյուր անդամ, առաջին հերթին եկամտային ցածր շեմ ունեցող, իր մաշկի վրա զգա, որ աճ է արձանագրվել:

Սրան զուգահեռ, մասնավոր հատվածը, հատկապես գյուղատնտեսության ու թեթև արդյունաբերության ոլորտները իրականացվող ներդրումների շնորհիվ պետք է կարողանան զբաղվածության խնդիրը համարժեք լուծել, որովհետև այս ճյուղերը մաքսիմալ աշխատատեղեր են ստեղծում և կարևոր են ներառականության տեսանկյունից։

Իսկ մինչ այդ, կարո՞ղ ենք ասել, թե որքանով է նախորդ տարիների տնտեսական աճը ներառական եղել, որքանո՞վ է նպաստել բարեկեցության աճին։ Ընկալումները տարբեր են ՝ մի դեպքում աճի էֆեկտը կա, մյուս դեպքում՝ ոչ: Եվ որպեսզի չմնանք սուբյեկտիվ գնահատականների հույսին, ապա ներառականությունը պետք է լինի իրապես չա-փե-լի։

Համաշխարհային տնտեսական ֆորումը արդեն հինգ տարի ներառական զարգացման ինդեքսի միջոցով գնահատում է ավելի քան հարյուր երկրների տնտեսական աճի ներառականությունը, որը, բացի համախառն ներքին արդյունքից, հաշվի է առնում ևս 11 ցուցանիշ՝ եկամուտների հավասար բաշխումից մինչև կյանքի միջին տևողություն, պետական պարտք ու առողջ կենսամիջավայր։
Կազմակերպության վերջին զեկույցում Հայաստանը զարգացող 77 երկրների շարքում զբաղեցրել է 45-րդ տեղը՝ վերջին 5 տարիներին իր ներառականության ցուցիչը բարելավելով 0.62 կետով։ Իհարկե, սա մեծ թիվ չէ ազդեցությունը զգալու համար, բայց կարևոր է, որ կա դրական դինամիկա:

Մեր երկրի տնտեսական դրական զարգացումների մասին այսօր վկայում են նաև միջազգային վարկանիշային կազմակերպությունների գնահատականները: Մուդիսը, ավելի վաղ նաև Ֆիտչը Հայաստանի վարկանիշի բարելավման համար հաշվի են առել տնտեսական աճը, ֆինանսական համակարգի ու հարկաբյուջետային բարեփոխումները, վերանայել են նաև տնտեսական աճի կանխատեսումները առաջիկա տարիների համար:

Տնտեսական նախադրյալները այսօրվա իրավիճակում, կարելի է ասել, համակարգաստեղծ են, և նպաստում են, որպեսզի կայուն տնտեսական աճը տարեցտարի փոխակերպվի ներառական տնտեսական զարգացման»: