Այսօր, երբ մեր քաղաքացիների մի զգալի հատված զբաղվածության խնդիր ունի, երբ մարդիկ աշխատանքի որոնումների մեջ են, հաճախ տարբերություն չեն դնում, թե համացանցում ինչ կայք է իրենց աշխատանք առաջարկում, տվյալ առաջարկը անձի կողմից է, թե՞՝ կազմակերպության, որնունի հստակ հասցե, պետական գրանցում և այլն: Արդյունքում, մարդիկ խարդախների թակարդում են հայտնվում՝ արդեն ոչ թե աշխատանք գտնելու, այլ՝ խարդախի ցանցից մի կերպ դուրս գալու համար էլ՝ դիմում իրավապահների օգնությանը:
Մեր ձեռքի տակ է մի դատավճիռ, որը կայացվել է 2019 թվականին՝ ՀՀ քաղաքացի Մ.Վ-ի նկատմամբ՝ որպես խափանման միջոց կալանքի կիրառմամբ, որը փոխարինվել է գրավով: Վերջինս մեղադրվում էր ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178 հոդվածի 2 մասի 2–րդ կետով և ՀՀ քրեական օրենսգրքի 182 հոդվածի 1–ին մասով հանցագործություն, այն է՝ խոշոր չափի խարդախություն և շորթում կատարելու համար: Առաջադրված մեղադրանքում նա իրեն մեղավոր է ճանաչել: Լիովին մեղավոր:
Գործի դատավարական նախապատմությունը
Մեր հերոսը իր լեգենդն է հորինել՝ list.am»-ում ներկայանալով որպես գործարար, որը տնօրենի օգնականի թափուր հաստիք ունի և աշխատող է փնտրում:
Ընդ որում, ուշագրավ հանգամանք, քանի որ աշխատանքը բարձր վարձատրվող է, ուստի պահանջներն էլ բարձր են: Դրանք, իհարկե աշխատանքի տեղավորման գործակալությունների պահանջներից տարբեր են, քանի որ Մ.Վ-ի նպատակն այլ էր՝ նա ցանկանում էր համացանցով ծանոթություն հաստատել վճարունակ կանանց հետ, որոնք գրավիչ ու կեղծ առաջարկների վերաբերյալ խոստումներին հեշտությամբ հավատացող էին և խաբեությամբ գումարներ հափշտակելու համար պոտենցիալ օբյեկտ կարող էին հանդիսանալ:
Միաժամանակ, ընդունված կանոնի համաձայն՝ «list.am»-ում տեղադրված՝ տնօրենի օգնականի թափուր տեղի վերաբերյալ հայտարարությամբ՝ հավակնորդներից Մ.Վ-ն պահանջում է իր էլ.փոստին ուղարկել համապատասխան ռեզյումե:
Աշխատանք փնտրող կանայք շատ են, և ահա նրանցից մեկն արձագանքում է: Երևանի բնակչուհի Ս.Պ-ն՝ աշխատանք փնտրելու նպատակով, ծանոթանալով հիշյալ հայտարարությանը, նշված Էլեկտրոնային հասցեին է ուղարկել իր անձնական տվյալներն ու լուսանկարը:
«Գործատուի» հարցազրույցը՝ հյուրանոցի համարում կայացավ
Իր հանցավոր մտադրությունն իրականացնելու նպատակով, ներկայանալով կեղծ անվամբ, ամբաստանյալը էլեկտրոնային նամակագրության միջոցով, հարցազրույցի պատրվակով Ս.Պ.ին հրավիրել է հանդիպման: Վերջինիս հետ Մաշտոցի պողոտայում հանդիպելուց հետո, համոզվելով, որ հեշտությամբ կարող Է մոլորեցնել նրան, հետագայում իրենից կախվածության մեջ գցելու և մտացածին պատրվակներով պարբերաբար գումար հափշտակելու նպատակն իրագործելու ստոր դրդումներով, առանձնանալու և աշխատանքի ընդունելու պայմանների շուրջ զրուցելու պատճառաբանությամբ, նա աշխատանք որոնող կնոջը տարել է երևանյան մի հյուրանոց, որտեղ վստահություն ներշնչելու համար ներկայանալով որպես խոշոր բիզնեսով զբաղվող գործարար և խոստանալով, որ իր բացակայության ժամանակ Ս.Պ-ին կվստահի բիզնեսի կառավարումն ու կհոգա նրա ընտանիքի անդամների կարիքները, նրա հետ ունեցել է սեռական հարաբերություն:
Հետագայում փոխվել է պահանջմունքի տեսակը՝ սեռական հարաբերությանը փոխարինել է գումարը։ Աշխատանքի ընդունելու համար կեղծ գործարարը պարբերաբար կնոջից պահանջել և ստացել է խոշոր չափի գումար: Իսկ վերջինս, գտնվելով մոլորության մեջ և վստահելով նրան, նախ՝ 600.000 ՀՀ դրամի սպառողական վարկ է վերցնում բանկից և առանց կասկածի՝ իր անվամբ տրված բանկային քարտը նույն օրը հանձնում նրան: Ապա՝ նաև վարկային կազմակերպության գրասենյակից է ստանում 80.000 ՀՀ դրամ կանխիկ գումար և հանձնում «տարօրինակ գործատուին»: Վերջինս վերը նշվածից զատ պահանջում և և մաս-մաս խաբեությամբ ստանում է ևս 100.000 ՀՀ դրամ, արդյունքում ընդհանուր առմամբ խաբեությամբ Ս.Պ-ից հափշտակելով 780.000 ՀՀ դրամ գումար:
Գումարի պահանջ՝ նախորդ հանդիպումների ինտիմ լուսանկարները հանրայնացնելու սպառնալիքով
Աշխատանք որոնող իր «զոհից» արդեն բավականին գումար կորզած այս «արտասահմանցի գործարարը» քայլ առ քայլ է առաջ գնում՝ այս անգամ էլ իր ցանցն ընկած կնոջը ներկայացվող գումարային պահանջը զուգակցելով շանտաժի հետ, թե՝ իբր տիրապետում է արատավորող տեղեկությունների, լուսանկարահանել է իրենց միջև տեղի ունեցած սեռական հարաբերությունը, և դրանք կհրապարակի, եթե իր ուզած 400 հազար դրամ գումարը չստանա:
Սակայն, այս անգամ Ս.Պ-ի համբերությունն արդեն սպառված է լինում, աչքերը բացված և նա, ըստ երևույթին, հասկանալով, որ հայտնվել է խարդախ-խաբեբայի ճիրաններում, հենց նույն օրը հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացնում ՀՀ ոստիկանության համապատասխան բաժին:
Հանցագործը վնասազերծվում է «կաշառքի նմանակում» օպերատիվ հետախուզական միջոցառման շրջանակում
Աշխատանք փնտրող կինը, հաշվի առնելով խաբեբա «գործատուի» հետ ունեցած վերջին խոսակցությունը, թե՝ գումարն ուշացնելու դեպքում դրա չափը կավելանա, պահանջված գումարի չափն իր նախաձեռնությամբ նշել է 600.000 ՀՀ դրամ, որը «կաշառքի նմանակում» օպերատիվ հետախուզական միջոցառման շրջանակներում փոխանցել է նրան։ Վերջինս՝ գումարն ստանալուն պես նշված վայրում տեղակայված «Իզի փեյ» վճարային տերմինալի միջոցով, որոշակի դրամ է մուտքագրել է իր հեռախոսահամարի հաշվեկշռին, ապա՝ վնասազերծվել ՀՀ ոստիկանության աշխատակիցների կողմից:
Ինչպես ասում են՝ գողը՝ սեփական ոտքով է գնում ընկնում թակարդը:
Դատարանի իրավական վերլուծությունը
Գնահատելով դատաքննությամբ հետազոտված բոլոր ապացույցները, դրանք համադրելով իրենց համակցության մեջ` դրանց բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննության վրա հիմնված, ապացույցների ձեռք բերման աղբյուրներն ստուգելու միջոցով, գործին վերաբերվող փոխկապակցված հավաստի ապացույցների բավարար ամբողջությամբ, ինչպես նաև ներքին համոզմամբ, դատարանն ապացուցված է համարել ամբաստանյալի կատարած արարքները, գտնելով, որ նախաքննական մարմնի կողմից արարքներին տրվել են քրեաիրավական ճիշտ որակումներ և դրանք համապատասխանում են ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178 հոդվածի 2 մասի 2–րդ կետով և ՀՀ քրեական օրենսգրքի 182 հոդվածի 1–ին մասով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներին և նշված հոդվածներով պետք է ենթարկվի պատասխանատվության:
Պատժի տեսակ և չափ նշանակելիս, դատարանը հաշվի առնելով կատարված հանցագործությունների բնույթն ու հանրության համար վտանգավորության աստիճանը, հանցավորի անձը, այն, որ ամբաստանյալը նախկինում արատավորված և դատապարտված չի եղել, երիտասարդ է, նոր է ընտանիք կազմել, զղջացել է կատարած արարքի համար, վերականգնել է տուժողին պատճառված գույքային վնասը և տուժողը որևէ բողոք կամ գույքային պահանջ չունի, ի հավելումն, որպես պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանք՝ ամբաստանյալը տուժողին պատճառված գույքային վնասը կամովին և ամբողջությամբ հատուցել է, դատարանը վճռեց ամբաստանյալ Մ.Վ.-ին ճանաչել մեղավոր ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178 հոդվածի 2 մասի 2–րդ կետով և ՀՀ քրեական օրենսգրքի 182 հոդվածի 1–ին մասով նախատեսված հանցանքներում՝ դատապարտելով նրան ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178 հոդվածի 2 մասի 2–րդ կետով նրան դատապարտել տուգանքի նվազագույն աշխատավարձի ութհարյուրապատիկի 800.000 /ութհարյուր հազար/ ՀՀ դրամի չափով, ՀՀ քրեական օրենսգրքի 182 հոդվածի 1–ին մասով դատապարտել տուգանքիª նվազագույն աշխատավարձի վեցհարյուրապատիկի 600.000 /վեց հարյուր հազար/ ՀՀ դրամի չափով: ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66 հոդվածի 3–րդ մասի կիրառմամբ, հանցանքների համակցությամբ պատիժները լրիվ գումարելու միջոցով նրա նկատմամբ վերջնական պատիժ նշանակել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի հազարչորսհարյուրապատիկի՝ 1.400.000 /մեկ միլիոն չորսհարյուր հազար/ ՀՀ դրամի չափով:
…Այսօրինակ անհաջող, տհաճ պատմությունների մեջ չհայտնվելու, դրանցից ուղղակի խուսափելու համար աշխատանք որոնողներին օգտակար խորհուրդ՝ զերծ մնացեք «list.am»-ով աշխատանք որոնելուց, կան բազմաթիվ հայտնի կայքեր, որոնք իրականացնում են հենց այդ գործառույթը և որոնցից օգտնող մեր քաղաքացիները և գործատուները կարծես գոհ են գրանցում են հաջողության պատմություններ: