«Իհարկե, դաժան է, քնած մարդուն տոկի տալով կատակ անելը, բայց սա էր/է մեր բանակը». Հովհաննես Ավետիսյան

Բանակում առաջին օրը քնած ժամանակ կամուտատորով տոկի տվին: Հաջորդիվ ծեծ ու ջարդից հետո, թե բա կատակ էինք անում:

Իհարկե, դաժան է, քնած մարդուն տոկի տալով կատակ անելը, բայց սա էր/է մեր բանակը: Ավելի գիտակից ժամանակ՝ բանակից շատ հետո, ասում էինք բանակը հանրության վատ կողմերի խտացված արտացոլանքն է ու դա իրապես այդպես է:

Մեր հանրությունը, ինչպես նաև պետական կառուցակարգերը ծայրաստիճան անկազմակերպ են, չհամակարգված՝ լի անտրամաբանական գործողություններով: Այս պայմաններում անհատներն են, որ դերակատարում են ունենում, քանզի չկա համակարգ: Իսկ բանակը այդ չ-համակարգերի խտացված մարմնավորումն էր/է:

Երբ անհատները հասկանում են հանրության արատները և անկեղծ են, նրանք ջանքեր են դնում դրանք վերացնելու և համակարգ ստեղծելու ուղղությամբ: Իսկ, երբ դրանք բարոյական օրենքներից զուրկ (բօզ) անձինք են, այդ արատների վրա խաղ են անում, ծառայեցնում դրանք սեփական փառասիրությանն ու սեփական անձի իշխանության հաստատմանը: Ներկայում ունենք բօզերի իշխանություն: Սրանք հենց այսպես էլ վարվեցին ու դեռ շարունակում են: Արդյունքում, չ-համակարգ բանակը պարտության մատնեցին:

Առանց բանակ չի կարող պետություն լինել: Բանակը անվտանգության երաշխավոր է, իսկ ուժեղ բանակը՝ նաև սուվերենության: Ուժեղ բանակ ունենալու համար երկրի ղեկավարներ պետք է լինեն անհատներ, որոնք իրենց եսը կստորադասեն հանրային շահին, կզբաղվեն հանրային արատներով և կստեղծեն համակարգեր: Արատների միջով անցած լինելը դրանց խորությամբ ընկալման երաշխիքն է: Իսկ այդ արատների խտացման արտացոլումը, ինչպես արդեն նշեցի, մեր բանակում էր/է: Հետևաբար, բանակում չծառայած անձանց, ոչ մի կերպ չի կարելի իշխանություն վստահել:

Բանակը չկարևորող, բանակ չհասկացող, համակարգ չհասկացող անձինք չպետք է երկրի ղեկին լինեն: Սա է մեր իրականությունը պահանջում, մենք ո՛չ եվրոպական զարգացած երկիր ենք, ո՛չ էլ հետգաղութային կղզի պետություն՝ ինչ-որ հզոր պետության հովանու տակ: Մեր գոյութենական ռիսկերը առավել քան իրական են, և համակարգ-բանակը դրանց հաղթահարման միակ կայուն երաշխիքն է:

Բանակը մեր ամեն ինչն է՝ իր արատներով, հիվանդություններով, հաղթանակներով և պարտությամբ: Առանց բանակ ոչինչ ենք, բայց բանակը պետք է համակարգ դառնա, և այնժամ մենք միայն հաղթանակներ ենք ունենալու:

Շնորհավոր բանակիդ օրը հայ մարդ, հայաստանցի մարդ:

Հովհաննես Ավետիսյանի էջից: