Տպել
Եթե գնահատենք 0-ից 100 սանդղակով, թե որքանով են մարդիկ հետեւում առաջարկվող սննդակարգին, որտեղ 0-ն վատ սննդակարգն է, իսկ 100-ը՝ մրգերի, բանջարեղենի, հատիկաընդեղենի/ընկույզների եւ ամբողջական ձավարեղենի առաջարկվող բալանսը, երկրների մեծ մասը կհավաքի մոտ 40.3 միավոր: Գլոբալ մասշտաբով դա փոքր, բայց զգալի աճ է 1.5 կետով 1990-2018 թթ ընթացքում, Nature Food ամսագրում հայտնել են Թաֆթսի համալսարանի Ֆրիդմանի սննդի գիտության եւ քաղաքականության դպրոցի հետազոտողները:
Այս հետազոտությունը, որն աշխարհում սննդային որակի ամենաընդգրկուն գնահատականներից մեկն է եւ առաջինը, որն արդյունքներ է ներառում ինչպես երեխաների, այնպես էլ մեծահասակների համար, ընդգծում է, որ առողջ սնվելու խթանման հետ կապված խնդիրներ կան ամբողջ աշխարհում: Թեեւ գլոբալ հաջողությունները համեստ են եղել, տարբեր երկրներում զգալի տարբերություններ են նկատվել, ընդ որում, սննդային տարբերակներն ավելի տարածված են դարձել ԱՄՆ-ում, Վիետնամում, Չինաստանում եւ Իրանում եւ պակաս տարածված՝ Տանզանիայում, Նիգերիայում եւ Ճապոնիայում:
Վատ սնվելը հիվանդությունների առաջացման հիմնական պատճառներից մեկն է, որը պատասխանատու է աշխարհում կանխարգելվող մահերի 26 տոկոսի համար: Քիչ բան է հայտնի ժողովրդագրության մեջ սննդային որակի տարբերությունների մասին:
Գիտնականները լրացրել են այդ բացը` չափելով 185 երկրներում մեծահասակների եւ երեխաների գլոբալ, տարածաշրջանային եւ ազգային սննդընդունումը` հիմնված Գլոբալ սննդակարգային տվյալների բազայի ավելի քան 1100 հետազոտությունների վրա, որն ամբողջ աշխարհում սննդի եւ սննդանյութերի ընդունման մակարդակների վերաբերյալ տվյալների մեծ համատեղ բազա է:
Տարածաշրջանային առումով միջին ցուցանիշները տատանվում էին 30.3-ից՝ Լատինական Ամերիկայում եւ Կարիբյան ավազանում, մինչեւ 45.7՝ Հարավային Ասիայում: Հետազոտության մեջ ընդգրկված բոլոր 185 երկրների միջին միավորը 40.3 էր: Միայն 10 երկիր, որը ներկայացնում է աշխարհի բնակչության 1 տոկոսից պակաս, 50-ից բարձր միավորներ է ունեցել: Աշխարհում ամենաբարձր միավորները գրանցվել են Վիետնամում, Իրանում, Ինդոնեզիայում եւ Հնդկաստանում, մինչդեռ ամենացածր միավորները՝ Բրազիլիայում, Մեքսիկայում, Միացյալ Նահանգներում եւ Եգիպտոսում։
Համաշխարհային մասշտաբով չափահասների շրջանում կանայք ավելի հաճախ են հետեւում առաջարկվող սննդակարգին, քան տղամարդիկ, իսկ տարեցները՝ ավելի ահաճախ, քան երիտասարդները:
