Նիկոլայ Թորոսյանը երեք տարի է խմբագրում է Հայաստանի ամենահին օնլայն լրատվական կայքերից մեկը՝ PanarmenianNet-ը: Մասնագիտական կրթությունը ստացել է Հայ-ռուսական Սլավոնական համալսարանում: Սկսել է Regnum գործակալությունից, գլխավոր խմբագիր աշխատել eMedia.am լրատվական կայքում:
Երկար ժամանակ զբաղվելով ակտիվ լրագրողական գործունեությամբ, յուրացրել է խմբագրական հմտություններ, որոնք օգնում են ճիշտ բաշխել ժամանակը, ռեսուրսները և մոտիվացված պահել լրագրողներին:
Մերօրյա տեղեկատվական խառնաշփոթում նա կարևորում է թեմաների ընտրությունը և ճիշտ մատուցումը: Ցանկացած նյութ հրապարակելուց առաջ Նիկոլայը փորձում է գտնել հիմնական հարցերի պատասխանը՝ ում համար է տեղեկությունը և ինչ նպատակով:
Ստացվու՞մ է տարբերվող բովանդակություն ստեղծել:
Շատ երկար ժամանակ փորձում էինք աշխատել դասական ձևով, հետո հասկացանք, որ դա մեզ համար հետաքրքիր չէ, քանի որ աշխատանքից հաճույք չէինք ստանում: Չունեինք այն արդյունքը, որին ձգտում էինք և այն լսարանը, որն ուզում էինք: Զգում էինք, որ ունենք ստեղծարար՝ կրեատիվ գաղափարներ, որոնք մեր մեջ տարիներով քնած են:
Սկսեցինք օգտագործել թիմի ներուժը՝ շեշտադրելով լուսանկարները, հետաքրքիր դիզայնը, համով հումորը: Եվ ամենակարևորը՝ խմբագրական ազատությունը:
Հայաստանում կամ դրսում տեղի ունեցող ոչ բոլոր իրադարձությունների դեպքում ենք մտածում հետաքրքիր ու տարբերվող մատուցման մասին: Իրականում մեծ ընտրություն ունենք՝ հումոր, թրոլլինգ, ինֆոգրաֆիկա, ինտերակտիվ վիզուալիզացիա և այլն:
Երբեմն շատ «թույն» գաղափարներ ենք ունենում, որոնք հիմնականում ֆինանսական պատճառներով չենք կարողանում իրականություն դարձնել: Նման դեպքերում թողնում ենք գաղափարն ու առաջ անցնում, քանի որ խմբագրության համար կարևոր է ժամանակի կառավարումը:
Մեծ քանակի հումոր բերելը ռիսկայի՞ն չէ:
Շատ բան կախված է լսարանի պահանջներից: Մեզ համար կարևոր է, որ լսարանն իրեն ասոցացնի մեզ հետ, դառնա հավատարիմ՝ ինտերակտիվ կապի միջոցով:
Առաջիններից էինք, երբ սկսեցինք օնլայն հարցումներ ու թեստեր անել, որպեսզի ստուգենք հարցի մասին լսարանի իմացությունը:
Լսարանը և՛ Հայաստանում, և՛ դրսում նման է քմահաճ տիկնոջ, սիրում է երբ իրեն զարմացնում են, լսում, հասկանում:
Աշխարհում մեդիան անընդհատ փոփոխությունների է ենթարկվում, փոխվում է նաև լսարանը:
Մեդիադաշտում այդ փոփոխությունը պայմանավորված է սոցցանցերով: Կան կայքեր, որոնք որոշեցին տեղափոխվել ֆեյսբուք, հետո տեսան, որ այդպես լավ չեն աշխատում, նորից հետ դարձան կայք: Շատերը ո՛չ մեծ ռեսուրսներ ունեն, ո՛չ էլ հավակնություն:
Այսինքն ձեր դեպքում հումորն օգնու՞մ է քիչ գումարով լավ արդյունք ունենալ և լսարան հավաքել:
Եթե անկեղծ՝ այո: Մենք խաչ ենք քաշել գռեհիկ հումորի վրա, աշխատում ենք մատուցել նուրբ հումոր: Չենք անում հումոր հումորի համար, դա արվում է որոշակի նպատակներով: Հաճախ այն ֆանտաստիկ արդյունք է բերում՝ ավելացնելով դիտումները, բարձրացնելով իմիջը, ընդլայնելով լսարանի հետ կապը: Կա օրենք. հումորը պետք է լինի ճիշտ, ճաշակով և գեղեցիկ:
Երբ սկսեցինք ավելի հաճախ հումորային բովանդակություն ստեղծել, մեր լսարանն արագ արձագանքեց, գրելով, որ երևի մեր թիմը համալրվել է կրեատիվ գաղափարներ ունեցող նոր աշխատողներով: Իրականում այդ կրեատիվը մեր մեջ էր՝ հին աշխատողներիս:
Ի՞նչ արեցինք, կարևորեցինք փաթեթավորումը: Քանի որ հնարավոր է շատ լավ նյութ գրես, բայց վատ փաթեթավորմամբ՝ չաշխատի:
Հաջողությունը թիմային աշխատանք է, կարևոր է, թե ինչպես ես նյութը գրում, ինչպես խմբագրում, ինչպես տարածում Ֆեյսբուքում՝ հատուկ լուսանկարո՞վ, թե՞ առանց դրա, լինքո՞վ, թե՞ առանց դրա և այլն:
Շուկայի փոքրության դեպքում դժվա՞ր չէ ունենալ տարբերվող բովանդակություն:
Շատ կայքեր փորձեցին լուծումներ գտնել՝ բացելով «սթայլ», «սպորտ», «առողջապահություն»,«ժամանց» և այլ բաժիններ, սակայն մեդիա մենեջերներն այդքան էլ գոհ չեն արդյունքներից: Այդ բաժինները չեն կայանում այնպես, ինչպես հիմնական կայքը: Ավելի արդյունավետ կարող են աշխատել ենթաբրենդերը, երբ թերթից առանձնանում է խորագիրը կամ բաժինը, դառնում նոր արտադրանք:
Կարևոր է նույնականացումը: Այսինքն, եթե մարդուն հարցնեն, թե ինչի հետ է ինքը ասոցացնում տվյալ մեդիան, նա պատասխան ունենա: Օրինակ, ասոցացնի կայքը հետաքննությունների, պատերազմի մասին ճշտված լուրերի կամ առողջապահության թեմայով նյութերի հետ և այլն:
Մյուս կողմից՝ Հայաստանն այն երկիրը չի, որտեղ գլոբալ հետաքրքրություն առաջացնող թեմաներ կան: Օրինակ, այստեղ չեն կառուցում Tesla ավտոմեքենա, ինչը ներսի կամ դրսի լրագրողի համար կարող էր հետաքրքիր կամ տարբերվող նյութի աղբյուր դառնալ:
Մեդիան կարո՞ղ է ինքը ստեղծել այդ ինֆորմացիոն առիթը:
Իմ կարծիքով՝ մեդիան ոչ այդքան երկրի կյանքի օրակարգ թելադրող է, որքան այդ օրակարգն արտացոլողն ու վերամատուցողը:
Իսկ կապ տեսնու՞մ եք մեր իրականության և մեդիայում ներկայացվող իրականության միջև:
Որոշ դեպքերում այն չափից ավելի սև է, որոշ դեպքերում՝ չափից ավելի վարդագույն: Այսինքն մենք դեռ ոսկե միջինը չենք կարողացել գտնել, քանի որ մենք էլ ենք հայ հասարակության արտադրանք:
Ցանկացած լրագրող իր մեջ մարմնավորում է իր հասարակության արատներն ու առավելությունները:
Մենք չափազանց հոռետես ենք: Նյութը, որ Հայաստանը 2016թ-ին ռեկորդային արտահանում է ունեցել չի կարդացվի այնքան, որքան նյութը, որը պատմում է, թե ինչպես է Հայաստանում ինչ-որ մեկը ինչ-որ մեկին ծեծել: Կարծում եմ, պատճառն այն է, որ մարդիկ ծրագրավորված են սպառելու նեգատիվ ինֆորմացիան:
Եվ զարմացնում է, երբ տեսնում ենք, որ երբեմն մեծ արձագանք են ունենում նաև պոզիտիվ նյութերը:
Վերջերս նյութ էինք պատրաստել Երևանում ծնված հնգյակի կյանքի համար պայքարող բժիշկների մասին: Նյութը մեծ բումով աշխատեց:
Բայց տպավորություն է, որ Հայաստանում լսարանը մեդիայի առջև փոփոխվելու պահանջ չի դնում:
Լրագրողի մասնագիտությունն այսօր փոխակերպվում է, ինչպիսի՞ն է այդ անցումը մեզ մոտ:
Պարզ բան ասեմ, լրագրողը պետք է կարողանա գոնե անգլերեն և ռուսերեն հոդվածներ կարդալ, քանի որ ապրում է արագ փոփոխվող աշխարհում: Չեմ հասկանում այն լրագրողին, որը շաբաթը մի քանի անգամ չի բացում «New York Times»-ը կամ «The Washington Post»-ը, չի նայում հատուկ նախագծեր, չի կարդում հետաքննություններ և այլն:
Եթե նա չի հետաքրքրվում, չի թաթախվում համաշխարհային լրահոսի մեջ, երբեք չի հասկանա, թե ինչ է պետք գլոբալ լսարանին և Հայաստանի մասին ինչպիսի տեղեկությունը կհետաքրքրի դրսի ընթերցողներին:
Այսօր մեծացել է մրցակցությունը ոչ միայն խմբագրությունների, այլև լրագրողների միջև: Հիշեք բլոգների դարաշրջանը, լրագրողները նրանց հետ էին մրցակցում, իսկ հիմա նոր մարտահրավեր է նետել սոցիալական մեդիան: Սոցցանցերում այժմ կան օգտատերեր, որոնք ավելի մեծ լսարան ունեն, քան բազմաթիվ մեդիա հարթակներ: Էլ չեմ խոսում սոցիալական ցանցերում հայտնի մարդկանց էջերի մասին:
Դա թրենդ է աշխարհում, որը Հայաստանում թույլ է արտահայտված:
Այդ էջերը կարող են մեդիայի մրցակիցը լինել, քանի որ աստղը կամ հայտնի մարդը ի տարբերություն մեդիայի՝ ավելի նվիրված ու հավատարիմ լսարան ունի, իսկ լրատվամիջոցի լսարանը փոփոխական է:
Հայաստանում գովազդատուներ կան, որոնք կնախընտրեն գումար տալ ոչ թե մեդիային, այլ աստղին, որը Ինսթագրամում նկար կտեղադրի իրենց արտադրանքի մասին:
Սա ստիպում է մեծացնել բրենդի ճանաչելիությունը համացանցում և հանրության շրջանում: Եվ ձեռք բերել ավելի լոյալ լսարան:
Հարցազրույցը Գայանե Ասրյանի
Լուսանկարը՝ Գագիկ Աղբալյանի