Տպել
Մեղավոր է ինքնաոչնչացումը, և մարդիկ կարող են ակնկալել նույն սցենարը:
ՆԱՍԱ-ի Ռեակտիվ Շարժման Լաբորատորիայի գիտնականների թիմը ներկայացրել է վարկած, թե ինչու մենք դեռ չենք հանդիպել այլմոլորակային քաղաքակրթությունների: Այն հիմնված է Մեծ ֆիլտրի տեսության վրա և ենթադրում է, որ այլ քաղաքակրթություններ հավանաբար գոյություն են ունեցել տիեզերքի պատմության ընթացքում, բայց նրանք բոլորն էլ ոչնչացրել են իրենց, նախքան մեզ հետ կապ հաստատելը:
Գիտնականներն ընդլայնում են այս տեսությունը՝ նշելով, որ մենք նույնպես կարող ենք ինքներս մեզ ջնջել կամ «զտել»: Բայց եթե մենք՝ մարդիկ, հասկանանք դա, կամ նույնիսկ, թե ինչպես են այլ քաղաքակրթություններ ոչնչացրել իրենց, մենք կարող ենք խուսափել նույն ճակատագրից, ավելացրել է NASA-ն:
Մեծ ֆիլտրի տեսությունն առաջին անգամ առաջարկվել է 1990-ականների վերջին Ջորջ Մեյսոն համալսարանի տնտեսագետ Ռոբին Հանսոնի կողմից: Հանսոնը պնդում էր, որ կա մի բան, որը խանգարում է խելացի, ծաղկող կյանքի ձևերին իրենց հարազատ մոլորակում բավական երկար գոյատևել, որպեսզի իմաստալից կերպով ընդլայնվեն մյուսների վրա:
ՆԱՍԱ-ի գիտնականները նշում են, որ ինչ էքզիստենցիալ սպառնալիքի էլ բախվի Երկրի վրա կյանքը, այլուր կյանքը նույնպես կարող է պայքարել դրանց դեմ: Այս սպառնալիքները ներառում են անկառավարելի իրադարձություններ, ինչպիսիք են աստերոիդի հարվածը մոլորակին, ինչպես նաև միջուկային պատերազմը, մահացու համաճարակը, կլիմայի փոփոխությունը և նույնիսկ անվերահսկելի արհեստական ինտելեկտը:
Մարդկության համար նման համընդհանուր ֆիլտրը հաջողությամբ հաղթահարելու բանալին ինքն իր մեջ կործանարար հատկությունների բացահայտումն ու դրանք նախապես չեզոքացնելն է։
Այս տեսակի մարդկային «դիսֆունկցիան», ասվում է հետազոտության մեջ, «ձնագնդիներն արագորեն հայտնվում են Մեծ ֆիլտրում»:
Եվ չնայած անհետացումը կարող է արագ և կատաղի լինել, գրում են հետազոտողները, նրանք ենթադրում են, որ մարդկային հասունության բարձրացումը կարող է կանխել բացասական սցենարը:
ՆԱՍԱ-ի գիտնականների կարծիքով՝ մոլորակի վրա խմբերի, հասարակությունների և քաղաքակրթությունների միջև փոխըմբռնման աճը, ի լրումն որոշ նշանակալի տեխնոլոգիական առաջընթացի, պետք է մեծացնի Մեծ ֆիլտրը ճեղքելու մեր հնարավորությունները:
Բայց ինքը՝ Հանսոնը, որոշ չափով համաձայն չէ տեսության այս մասի հետ։ Նա կարծում է, որ կենտրոնացված վերահսկողության և կառավարման ուժեղացումը ոչ թե խնդրի լուծում է, այլ դեպի ֆիլտր տանող ճանապարհի արագացում։ Որքան ավելի ապակենտրոնացված լինենք, այնքան մեծ է հավանականությունը, որ մեզանից ոմանք կպրծնվեն աղետալի իրադարձություններից, նշել է գիտնականը։
Սիրարփի Աղաբաբյան
