«Խորանաշատ վանքի արևմտյան մուտքը։
Վանքը հիմնադրվել է 13-րդ դարի առաջին կեսին։ Խորանաշատ է կոչվել տասը խորան ունենալու համար։ Վանքի հիմանդիրն է Վանական վարդապետը, ով եղել է Մխիթար Գոշի աշակերտը։
Վանքի կառուցվել է Վահրամյանների(Զաքարյան-Երկայնաբազուկների կրտսեր ճյուղ) իշխանական տան ներկայացուցիչ Վահրամ Բ Գագեցու հովանավորությամբ։ Այժմ պահպանվել են Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին, Գավիթը, Սուրբ Կիրակի գմբեթավոր մատուռի մնացորդները, պարսպի հատվածները և գերեզմանտունը»։