Տպել
Մարդու մարմինը սթրեսին արձագանքում է՝ արտադրելով կորտիզոլ հորմոն։ Գիտնականների ստեղծած կրելի սարքը կարողանում է չափել դրա քանակը։
Կորտիզոլի մակարդակն ավանդաբար չափվում է պրոֆեսիոնալ լաբորատորիաներում արյան նմուշների միջոցով, և չնայած այս չափումները կարող են օգտակար լինել որոշ հիվանդությունների ախտորոշման համար, դրանք ժամանակի ընթացքում փոփոխությունների հստակ պատկեր չեն տալիս:
Այժմ UCLA հետազոտական թիմը մշակել է սարք, որը կարող է մեծ առաջընթաց լինել սթրեսի ցուցիչների զարգացման գործում։ Խելացի ժամացույցը, որը նրանք ստեղծել են ճշգրիտ, ոչ ինվազիվ կերպով և իրական ժամանակում, չափում է կորտիզոլի մակարդակը՝ օգտագործելով միայն մարդկային քրտինքը: Այդ մասին գրում է Tech Xplor-ը։
Գիտնականների զարգացման մեջ կա հատուկ բարակ կպչուն թաղանթի շերտ, որը հավաքում է քրտինքի չնչին ծավալներ՝ չափված լիտրի միլիոներորդականներով: Կցված սենսորը հայտնաբերում է կորտիզոլը՝ օգտագործելով ԴՆԹ-ի նախագծված շղթաներ, որոնք կոչվում են ապտամերներ, որոնք նախագծված են այնպես, որ կորտիզոլի մոլեկուլը տեղավորվում է յուրաքանչյուր ապտամերում: Երբ կորտիզոլը կցվում է, ապտամերն այնպես է փոխում ձևը, որ տրանզիստորի մակերեսի էլեկտրական դաշտերը փոխվում են։
«Իր փոքր մոլեկուլային չափի պատճառով կորտիզոլը ցրվում է քրտինքի մեջ կոնցենտրացիայի մակարդակով, որը ճշգրտորեն արտացոլում է դրա մակարդակը շրջանառվող արյան մեջ»,- բացատրում են Կալիֆոռնիայի համալսարանի գիտնականները: Այդ իսկ պատճառով չափումների արդյունքները շատ ճշգրիտ են։
Գիտնականների կարծիքով՝ ապագա սարքերում սթրեսը չափելու տարբերակն օգտակար կլինի այն օգտատերերի համար, ովքեր ցանկանում են ուշադիր հետևել իրենց հոգեկան վիճակին և ժամանակի ընթացքում դրա փոփոխությանը։
Սիրարփի Աղաբաբյան
