Տպել
Մեզնից շատերն են լսել, որ մարզվելուց առաջ ուտել խորհուրդ չի տրվում։ Ինչո՞ւ։ Իսկապե՞ս մարզումներից առաջ ուտելը վտանգավոր է։
Մասնագետները նշում են, որ ուտելուց հետո ֆիզիկական ծանրաբեռնվածություն իրոք ցուցված չէ։ Բանն այն է, որ քանի որ սիրտն ու անոթները ձգտում են լրացուցիչ արյուն մատակարարել դեպի մկաններ, մնացած անոթները նեղանում են, այդ թվում՝ մարսողական համակարգի անոթները։ Սպազմի պատճառով մարդու մոտ կարող են սրտխառնոց, ֆիզիկական թուլություն ու ստամոքսացավ սկսվել ։ Դանիել Վիջիլը՝ Քալիֆորնիայի համալսարանից, նշում է, որ կուշտ ստամոքսով ինտենսիվ վարժություններն առաջացնում են ռեֆլյուքս, սրտխառնոց ու փսխումներ։
Ըստ British Journal of Nutrition ամսագրում հրապարակված հետազոտության արդյունքների՝ քաղցած վիճակում մարզանքը օրգանիզմին ստիպում է այրել կուտակված ածխաջրերը, արագացնելով քաշի կորուստը։ Սակայն քաղցածության պատճառով կարող են նաև խնդիրներ առաջանալ։
«Մարզումներից առաջ անբավարար սննդի հետևանքով հնարավոր են գլխապտույտներ, գիտակցության կորուստ, սրտխառնոց, թուլություն կամ ապատիա»,- հավաստիացնում է դիետոլոգ Ջեսիկա Ջոնսը՝ Օքլենդից։ Բացի դրանից, մեծանում է վնասվածք ստանալու հավանականությունը, հավելում է նա ։
Օրգանիզմի համար «վառելիքի» դեր կատարող գլիկոգենի մակարդակը քաղցած մարդու օրգանիզմում շատ ցածր կլինի։ Դա արագացնում է ճարպի այրումը մարզումների ժամանակ, բայց կարող է հանգեցնել նաև մկանային զանգվածի կորստի՝ էներգիայի ստացման համար սպիտակուցների քայքայման ճանապարհով։
«Մկանային զանգվածն օգնում է դանդաղեցնել ծերացումը, ավելացնել ակտիվությունը ու արագացնել մետաբոլիզմը։ Դուք ուզում եք կորցնել ճարպը, բայց դուք նաև ուզում եք պահպանել մկանային զանգվածը»,- ասում է Ջենիֆեր Լին՝ Johnson$ Johnson Human Performance Institute-ի հաճախորդների պատրաստման ու որակավորման բարձրացման բաժնի տնօրենը:
Այդ դեպքում մարզումներից քանի՞ ժամ առաջ կարելի է ուտել։
Մասնագետների խոսքով՝ ուտելու ժամանակը կարող է տարբերվել ՝ մարդու մետաբոլիզմի ինտենսիվությունից կախված, բայց որպես կանոն, նախընտրելի է ուտել ծրագրվող ֆիզիկական ակտիվությունից մեկ-երկու ժամ առաջ։ Սա թույլ կտա, որ ստամոքսը դատարկվի մինչև մարզումների սկիզբը՝ ապահովելով մարսողության անխափան գործընթաց։
Իսկ եթե մի քանի ժամ առաջ եք ճաշել, ապա մարզանքից անմիջապես առաջ կարող եք որևէ թեթև բան ուտել։ Այդ դեպքում մարմինը, ստանալով ադեկվատ սնունդ, կկարողանա խուսափել հոգնածությունից ու ավելի լավ հաղթահարել ծանրաբեռնվածությունը։
Մարզանքներից առաջ չի կարելի օգտագործել բարձր թթվայնությամբ ու ճարպոտ (որոշ դեպքերում ՝ կաթնային) մթերքներ։ Դիետոլոգները խորհուրդ են տալիս 200 կկալ չգերազանցող ածխաջրային- սպիտակուցային մթերքներ։ Օրինակ գրանոլայից (վարսակի, բրնձի, ընդեղենի ու մեղրի խառնուրդ) պատրաստված բատոն, հունական յոգուրտ, եփած հավկիթ, ընդեղեն, չրեր կամ մի կտոր տոստ։
Պետք է նաև առաջնահերթ ուշադրություն դարձնել խմելու ռեժիմի պահպանմանը։ Ջեսիկա Ջոնսը պնդում է, որ անհրաժեշտ է մարզվելուց մի քանի ժամ առաջ երկու բաժակ ջուր խմել ու ևս մեկը՝ 10-20 րոպե առաջ։
Սակայն նշենք, որ մարզումներից առաջ կամ ընթացքում չափից շատ ջուր խմելը նույնպես անվտանգ չէ՝ ջրի ավելցուկից նատրիումի մակարդակը կարող է նվազել մինչև վտանգավոր սահման, ինչի հետևանքով մարդը կարող է կոմայի մեջ ընկնել ու նույնիսկ մահանալ։
