Տպել
Ողնաշարի սկավառակների արտաքին հատվածի բջիջները սթրես են ապրում և վնասվածքներից հետո առողջացման պրոցեսը գործարկում ավելի ցածր մակարդակում, որոնք, ինչպես հայտնաբերել են հետազոտողները, կարող են ժամանակավորապես արգելափակել բջիջները հանգստացնող դեղորայքով, փոխանցում է MedicalXpress-ը:
«Այս աշխատանքը լույս է սփռում խնդիրներից որոշների վրա, որոնց բախվում ենք սկավառակների դեգեներացիայի դանդաղման և մեջքում ցավերի կանխման ժամանակ»,- ասել է Penn Medicine ընկերության օրթոպեդիկ հետազոտությունների McKay լաբորատորիայի գիտաշխատող, բժիշկ Էդվարդ Բոնևին:
«Ողնաշարի հետազոտությունների մեծամասնությունը կենտրոնանում է սկավառակի ներքին հատվածի վրա, բայց մեր հետազոտությունը շեշտում է այն փաստը, որ մենք պետք է մշակենք ամբողջ սկավառակը և կարծում ենք, որ դա կարող է բերել թերապիայի համար նոր թիրախներ որոշելուն»,- ասել է նա:
Ողնաշարի սկավառակները ճնշման տակ են գտնվում և ջրային աերոստատներին նման կառուցվածք ունեն, ընդ որում՝ ջուրը գրավող ներքին հատվածում սպիտակուցները սահմանափակված են մանրաթելային հյուսվածքի արտաքին շերտով, որը մշտապես ձգվող բջիջներ է պարունակում: Սկավառակները նախատեսված են այն նպատակով, որ մեղմեն ողերի միմյանց հետ ուղղակի և ցավոտ շփումը: Օրթոպեդիկ վիրաբուժության պրոֆեսոր և McKay լաբորատորիայի տնօրեն Ռոբերտ Լ.Մաուկը և նրա գործընկերները որոշել են իրենց ուսումնասիրությունները կենտրոնացնել սկավառակների արտաքին հատվածի վրա:
«Մենք գիտենք, որ ներքին հատվածում բջիջները փոփոխություններ են կրում սկավառակի վնասման և դեգեներացիայի հետևանքով, և հետազոտողները փորձել են վերականգնել այս բջիջների ֆունկցիան»,- ասել է Բոնևին:
Հետազոտողների ստեղծած սկավառակների արտաքին հատվածի հյուսվածքները նմանակող բիոնյութերում նրանք տեսել են, որ սկավառակի սահելուն և ճնշման կորուստին նման վնասվածքների դեպքում հանկարծակի ազատված հյուսվածքը դառնում է ապակազմակերպված: Նրանք հայտնաբերել են, որ ոչ մեծ կենդանիների մոտ դա բերում է վերականգնողական հյուսվածքի առաջացման, որը նման չէ նորմալ հյուսվածքին, բայց դրա փոխարեն ունի սպիավոր հյուսվածքի հատկանիշներ:
Դրանից բացի, նրանք հայտնաբերել են, որ բջիջների ծրագրավորված ոչնչացումը, որը հայտնի է որպես ապոպտոզ, արագ է կատարվում, վնասվածքը ստանալուց հետո 24 ժամվա ընթացքում: Սա խնդիր է ստեղծում, որովհետև ի տարբերություն մարմնի այլ հատվածների, սկավառակների բջիջներ արյուն չի մատակարարվում, և դրանք չեն կարող հեշտությամբ բնակեցվել վերականգնման համար անհրաժեշտ նոր բջիջներով:
Հասկանալով, թե ինչու են դիսկային բջիջներն այնպես արձագանքում, ինչպես արձագանքում են ճնշման կորուստին, հետազոտողները հայտնաբերել են, որ բջիջների կրճատման կենսաբանական ինհիբիտորի, օրինակ՝ ֆասուդիլի օգտագործումը կարող է բջիջներն արդյունավետորեն «թուլացնել» շոկից, որն առաջանում է դրանց հատուկ ձգված վիճակը հանկարծակի կորցնելու հետևանքով: Բջիջները թուլանալուց հետո կարող են զսպել նախորոշված ռեակցիան բուժմանը, ինչը կարող է բժիշկներին թույլ տալ միջամտել, սա կոչվում է «թերապևտիկ պատուհան»:
«Այս տվյալները մեզ ցույց են տալիս, որ սկավառակների վնասվածքների բուժումը վնասվածքն ստանալուց կարճ ժամանակ անց անհրաժեշտ է մինչ այն, երբ տեղի կունենա ֆենոտիպում այս անցումը և կձևավորվի սպիավոր հյուսվածքը: Սա կարելի է կատարել ինհիբիտորների միջոցով, ինչպիսին է ֆասուդիլը, որը կիրառվում է պարբերաբար կամ բիոնյութերի վիրաբուժական փոխպատվաստման հնարավոր համակցությամբ, մշակված բնածին հյուսվածքի կառուցվածքի և ֆունկցիայի վերականգնման համար»,- պարզաբանել է Մաուկը:
