Քաղաքի խցանումների միջով մեր պայմանավորված ժամից 15 րոպե ուշացումով հազիվ հասնում եմ «Մհեր Մկրտչյան» արտիստական թատրոն ու ինձ մի կերպ գցում թատրոնի ղեկավարության աշխատասենյակ: Պարտաճանաչ զրուցակիցս տեղում է, հանգիստ նստած իր աթոռին, ուշադիր լսում է գործընկերների՝ թատրոնի տնօրենի ու դերասանի խոսակցությունը. նոր ներկայացումներ են բեմադրվում, բոլորը խառն են, մթնոլորտն՝ աշխատանքային: Համավարակից հետո թատրոնն առաջին անգամ մեծ պրեմիերաներով է ներկայանում:
«Շունչ քաշիր, հանգստացիր, իջնենք, նեքևի սրահում խոսենք, տնօրենին չխանգարենք», – նույն համբերատարությամբ շարունակում է ինձ հյուրընկալած հյուրս՝ թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար, ռեժիսոր Մհեր Մկրտչյանն, ում հետ մեր քայլերն ուղղում ենք ներքնահարկ: Թեև գիտեմ, որ ռուսական դպրոց անցած ռեժիսորն անկաշկանդ զրուցակից է ու միշտ ասում է այն, ինչ մտածում է, այնուամենայնիվ, ակնարկում եմ. «Թատրոն եմ եկել, բայց կինոյից եմ խոսելու ու քաղաքականությունից, դեմ չե՞ք»:
«Դեմ չեմ, թաքցնելու կամ վախենալու ոչինչ չունեմ», – ժպտում է նա, ով շուտով մշակութային թիվ մեկ թեման կդարձնի իր «Իշխանություն»-ը. ֆիլմ իրականության՝ տեսածի, լսածի ու ապրածի մասին…
Ընդհանրապես, ժամանակակից իրողությունները սերունդներին փոխանցելու կարևոր առաքելությունն ունեն պատմաբաններն ու կինոգործիչները, գրողներն ու լրագրողները: Հենց նրանք են, որ ձեռքը պահում են ժամանակի զարկերակին, ականատեսի աչքերով փոխանցում ճշմարտությունը՝ թույլ չտալով կորցնել դրա հետագիծը…
– Պարոն Մկրտչյան, ցանկանում եմ մեր զրույցը սկսենք նոր ֆիլմի գաղափարից. ե՞րբ ու ինչպե՞ս ծնվեց:
– «Ինչպես» հարցին պատասխանելը դժվար է, այդ պահին ես սկսում եմ այդ թեմայով ապրել, դա ինձ համար թիվ մեկ կարևորություններից է դառնում: Այդպես էր նաև «Կյանք ու կռիվ»-ի ժամանակ: Նույնը հիմա կատարվեց, մեր երկրում գլոբալ իրադարձություններ տեղի ունեցան, որոնք չէին կարող ինձ անտարբեր թողնել: Իմ մեջ թեման սկսեց եռալ… Դրանք պրոցեսներ են, որոնք եփվում են ռեժիսորի, սցենարիստի գլխում: Իմ գործունեության ընթացքում չի եղել որևէ ֆիլմ, որի գաղափարը հանպատրաստից է ծնվել: Երկար ժամանակ դա իմ մեջ խմորվում է, հետո նոր՝ սցենարի վերածվում: Օրինակ՝ այս ֆիլմի սցենարի վրա սկսել եմ աշխատել 2019 թվականի վերջից:
– 2020 թվականի արցախյան պատերազմը որևէ կերպ փոխե՞ց սցենարի ընթացքը:
– Իհարկե, սցենարը փոփոխության ենթարկվեց, որովհետև, եթե դու նկարահանում ես ֆիլմ մեր օրերի մասին, որում տեղի են ունենում մասշտաբային փոփոխություններ, դա չի կարող իր հետքը չթողնել… Երբ պատերազմը սկսեց, ես արդեն արտադրության մեջ էի ու շատ տեսարաններ «ջնջեցի» ու նորից նկարեցի: Ինչպես իմ էմոցիոնալ դաշտում, այդպես էլ իմ ստեղծած աշխատանքի մեջ՝ շատ բան փոխվեց:
Ամբողջությամբ՝ aysor.am