Արևային մարտկոցները էներգիայի օպտիմալ աղբյուր են Մարսի վրա գտնվող բազաների համար
Advertisement 1000 x 90

Արևային մարտկոցները էներգիայի օպտիմալ աղբյուր են Մարսի վրա գտնվող բազաների համար

Ինժեներները հաշվարկել են  առաքման արժեքը և գնահատել Մարսի վրա արևային մարտկոցների և միջուկային ռեակտորների արդյունավետությունը և  եզրակացրել, որ առաջինները շատ ավելի շահավետ կլինեն, երբ տեղադրվեն մոլորակի հասարակածի մոտակայքում գտնվող բազաներում: Այս մասին չորեքշաբթի հայտնել է Բերքլիի Կալիֆորնիայի համալսարանի (UCB) մամուլի ծառայությունը։

«Մենք պարզել ենք, որ ջրածնի էներգիայի պահպանման համակարգերի հետ համատեղ արևային մարտկոցների նոր տեսակներն ավելի արդյունավետ կլինեն, երբ տեղադրվեն Մարսի հասարակածի մոտ, քան ատոմակայանները»,-հայտնել են ինժեներները:

Մարսի հետախուզման հիմնական խնդիրներից է լինելու թթվածնի, ջրի և սննդի արտադրության համար անհրաժեշտ էներգիայի կայուն աղբյուրների ստեղծումը։ ՆԱՍԱ-ի փորձագետները ծրագրում են լուծել այս խնդիրները մեծ ճամպրուկի չափ կոմպակտ միջուկային ռեակտորների օգնությամբ։ Մոտ 40 կիլովատ էներգիա արտադրելու ունակ նման էլեկտրաէներգիայի գեներատորների առաջին նախատիպերը կկառուցվեն առաջիկա տարիներին։

Համալսարանի գիտնականներին հետաքրքրում էր, թե որքան արդյունավետ են պերովսկիտների և այլ խոստումնալից նյութերի վրա հիմնված արևային մարտկոցների նոր տեսակները, որոնք կարող են շատ ավելի արդյունավետ կերպով կլանել արևային էներգիան, քան սիլիկոնը և այլ դասական կիսահաղորդիչները:

Ելնելով այս նկատառումներից՝ ինժեներները մանրամասն հաշվարկել են էներգիայի նման աղբյուրների հզորությունն ու արդյունավետությունը Մարսի տարբեր շրջաններում, ինչպես նաև հաշվարկել են արեգակնային համակարգի չորրորդ մոլորակ դրանց առաքման  արժեքը։ Հետազոտողները այս թվերը համեմատել են NASA-ում մշակվող Kilopower ատոմակայանի նախատիպերի նման արժեքների հետ:

Ինչպես նշում են ինժեներները, նրանք հաշվի են առել այն փաստը, որ Մարսի վրա արևային և միջուկային էներգիան կարող է օգտագործվել ջրածնի, պարարտանյութերի և գաղութատերերի գոյատևման համար կարևոր այլ նյութեր արտադրելու համար: Բացի այդ, նրանք հաշվի են առել սպառման հնարավոր տատանումները և սեզոնային և ամենօրյա ցիկլերի ազդեցությունը ֆոտոպանելների աշխատանքի վրա:

Այս հաշվարկներն անսպասելիորեն ցույց տվեցին, որ Մարսի տարածքի մոտ 50%-ից ավելին, արևային մարտկոցները ջրածնի արտադրության համակարգերի հետ համատեղ ավելի արդյունավետ կլինեն՝ հաշվի առնելով դրանց առաքման արժեքը, քան միջուկային ռեակտորները: Խոսքը առաջին հերթին վերաբերում է մոլորակի հասարակածային և արևադարձային լայնություններին, որոնք ստանում են առավելագույն լույս և ջերմություն։

Ինժեներները նշում են, որ Մարսի այս նույն շրջանները շատ ավելի հեշտ և հարմար են գաղութացման համար, այդ թվում՝ ավելի բարենպաստ կլիմայական պայմանների և կարմիր մոլորակի հասարակածային շրջաններում հրթիռների ու մաքոքների թռիչքի և վայրէջքի հեշտության պատճառով։ Այդ պատճառով ինժեներները ավելի նպատակահարմար են համարում ոչ թե կոմպակտ ատոմակայաններ, այլ արևային մարտկոցներ ուղարկել Մարս՝ հարևան մոլորակի մակերեսի առաջին բնակավայրերին էներգիա և ջերմություն մատակարարելու համար։

shantnews.am