Տպել
The Very Large Array-ը (VLA) ռադիոաստղադիտարան է, որը գտնվում է ԱՄՆ-ի Նյու Մեքսիկո անապատում։ Այն բաղկացած է քսանութ շարժական ալեհավաքներից, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի քսանհինգ մետր տրամագիծ։ Դրանք բոլորը կարող են կազմաձևվել այնպես, որ աշխատեն առանձին կամ միասին՝ ավելի բարձր լուծաչափով ալեհավաքների զանգված ստեղծելու համար: Այս մասին հայտնում է Новая наука-ն։
1970-ականներին կառուցված աստղադիտարանը կրում է Կարլ Յանսկու անունը։ Ամերիկացի ինժեները հայտնի է նրանով, որ 1932 թվականին հայտնաբերել է տիեզերական աղբյուրներից ռադիոազդանշանների առկայությունը՝ դրանով իսկ ճանապարհ բացելով ժամանակակից ռադիոաստղագիտության համար։
Վերջին տարիներին աստղադիտարանը հայտնաբերել է նաև տարօրինակ ռադիոազդանշաններ, որոնց աղբյուրներն առեղծված են մնում: Այստեղ է, որ օգնության է հասնում SETI-ն: Ի՞նչ է SETI-ն: SETI-ն, որը նշանակում է «Արտաերկրային ինտելեկտի որոնում», նախաձեռնություն է, որն ուղղված է տիեզերքում այլ այլմոլորակային քաղաքակրթությունների ազդանշանների հայտնաբերմանը: Դրա համար հետազոտողներն աստղադիտակներ են օգտագործում՝ արհեստական ռադիոազդանշաններ որոնելու համար: Ամենահեռանկարայիններն այնուհետև ավելի ուշադիր ուսումնասիրվում են՝ դրանց աղբյուրը որոշելու համար:
Վերջին տարիներին գործարկվել են մի քանի նախագծեր, որոնցից մի քանիսն օգտագործել են հայտնի աստղադիտակներ: SETI-ն նաև օգտագործել է գործիքներ, որոնք հատուկ նախագծված են այլմոլորակային ազդանշանների որոնման համար, ինչպիսին է Ալենի աստղադիտակը Կալիֆոռնիայում: Մի քանի տարի առաջ SETI-ն որոշեց օգտագործել նաև VLA-ն՝ ավելի լավ բնութագրելու այս հայտնի ազդանշանները, որոնց ծագումն անհայտ է:
«Այս աստղադիտարանը ռադիոաստղագետների համար տեղեկատու գործիք է, բայց սա առաջին անգամն է, որ մենք այն կօգտագործենք տեխնոստորագրությունների լայնածավալ և շարունակական որոնման մեջ», – ասում է SETI ինստիտուտից Էնդրյու Սիմիոնը:
