Տպել
Չափազանց հետաքրքիր բան է տեղի ունենում․ Արևմուտքն աչքի առաջ փոխում է իր վերաբերմունքը COVID-19-ի դեմ պատվաստանյութի ստեղծման ոլորտում ռուսական մշակումներ հանդեպ։
Վերջին օրերին ամենաազդեցիկ պարբերականները մեկը մյուսի հետևից սկսեցին գրել, թե ռուսական պատվաստանյութն այդքան էլ վատը չէ, ավելին՝ այն հավանաբար լավ էլ արդյունավետ է։
Ու դա երկար ամիսներից հետո, երբ համաշխարհային մամուլը սկզբում լի էր քմծիծաղով, թե իբր «Մոսկվան ոչինչ չի կարող ստեղծել», իսկ հետո խոսում էին ռուսական «Սպուտնիկ V»-ի վտանգների մասին, նշելով, թե այն շատ կարճ ժամկետներում է պատրաստվել ու մինչև լայն շրջանառության մեջ մտնելը անհրաժեշտ փորձարկումներ չի անցել։
Սակայն հանկարծակի Bloomberg-ը հրապարակեց մի նյութ, որում լրագրող Սեմ Ֆազելին թվարկում է, թե ինչու է կարելի վստահել «Սպուտնիկ V»-ին։,
New York Times թերթի մոսկովյան թղթակից Էնդրյու Կրամերն էլ ավելի հեռուն է գնացել։ Նա ոչ միայն գովել է ռուսական պատվաստանյութն ու այն «իրական ձեռքբերում» անվանել, այլև պատվաստվել է՝ առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնելով պատվաստման գործընթացի լավ կազմակերպված լինելուն ու մատչելիությանը քաղաքացիների համար։
Չափազանց զարմանալի հոդված է հրապարակվել բրիտանական Spectator ամսագրում։ Դրա առիթ է դարձել Վլադիմիր Պուտինի ու Անգելա Մերկելի հեռախոսազրույցը, որի ժամանակ նրանք քննարկել են Գերմանիայում ռուսական պատվաստանյութի արտադրության հնարավորությունը։ Նյութի հեղինակը համեմատել է COVID-19-ը Հիտլերի հետ ու պարզաբանել է, որ եթե գրեթե 80 տարի առաջ Արևմուտքն ի դեմս Չերչիլի ու Ռուզվելտի միավորվել էին Ստալինի հետ ընդդեմ ընդհանուր թշնամու, ապա հիմա էլ նույն ճանապարհով գնալու մեջ ոչ մի վատ բան չկա։
Ու դա այն դեպքում, երբ ԱՄՆ-ում Բրիտանիայի դեսպան Կարեն Փիրսը մի քանի օր առաջ սկանդալային հայտարարություն արեց, ասելով, որ Ռուսաստանն ու Չինաստանը չպետք է կորոնավիրուսի համավարակից հաղթող դուրս գան։
Դիվանագետը նկատի ուներ ոչ միայն պատվաստանյութը։ COVID-19-ի համաճարակը նաև հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների ու պետական կառավարման ամրության ու արդյունավետության ստուգում էր։
Կորոնավիրուսի դեմ հաղթանակ կարելի է համարել ոչ թե դրա վերացումը (որն անհնար է, մարդկությունը պետք է սովորի ապրել դրա հետ), այլ կյանքի նորմալացումը՝ քաղաքացիների կյանքի նվազագույն սահմանափակումներով ու առանց շնչահեղձ լինող առողջապահության համակարգի։
Յուրաքանչյուր երկիր համաճարակի դեմ պայքարի իր առանձնահատկություններն ունի։ Ռուսաստանում էլ կան նորարարություններ, որոնք շնորհիվ առողջապահության համակարգը դիմանում է բեռնվածությանը, իսկ պատվաստում ստացածների թիվը գերազանցել է միլիոնը։ Հիվանդությունների դեպքերի վիճակագրությունն էլ լավատեսություն է ներշնչում, թեև դեռ վաղ է ուրախանալ, պետք է տեսնել՝ ինչ կլինի ամանորյա արձակուրդներից հետո։
Բայց ամեն դեպքում Արևմուտքում ամեն ինչ շատ ավելի վատ է։ Եթե ԱՄՆ-ում ներքաղաքական բախումների ֆոնին համաճարակի դեմ պայքարը երրորդ պլան է մղվել, ապա Եվրոպայում այս պահին դա ամենացավոտ հարցն է։
Ավելի ծանր վիճակ է հիմա Բրիտանիայում․ իշխանությունն այնտեղ լոքդաուն է հայտարարել, որն իր խստությամբ հավասարազոր է առաջին՝ գարնանային կարանտինին։ Մայրցամաքում վիճակն առանձնապես ավելի լավ չէ․ սահմանափակումների ցանկն ընդլայնվում է, իշխանությունների կանխատեսում են, որ առաջիկա շաբաթները լինելու են ամենածանրն ու խիստ պատիժներով սպառնում են սահմանափակումները խախտողներին։
Ընդ որում՝ պատվաստման գործընթացն արդեն սկսել է, սակայն դրա հետ կապված չափազանց շատ հիասթափություններ ու մտավախություններ կան։ Պատվաստման արագությունը բավականին ցածր է, քանի որ արտադրության ու մատակարարումների տեմպերը պարզապես թույլ չեն տալիս բավարարել պահանջարկը։
Կա նաև հասարակության հոգնածությունն ու դժգոհությունը․ հնարավոր է՝ դա եվրոպական երկրների իշխանության համար ամենամեծ խնդիրն է։
Այստեղ թերևս ամենավառ օրինակը Գերմանիան է, որն ամբողջ նախորդ տարի ճգնաժամի պայմաններում բարեհաջող աշխատանքի օրինակ էր ծառայում։ Կառավարությունն այնտեղ իսկապես վստահ ու եռանդուն է, իսկ նրանց ունեցած ռեսուրսները թույլ են տալիս արագ լուծել առաջացած խնդիրերը։
Կարծես թե ամեն ինչ հիանալի է, սակայն ԳԴՀ հանրության դժգոհությունը պետական քովիդ-քաղաքաանությունից ամենամեծն ու ամենաակտիվն է։ Այդ դժգոհությունն արտահայտվում է այդ թվում նաև բազում ակցիաներով, որոնք իրավապահները ստիպված ջրցաններով են ցրում։
Արդյունքում երկրի իշխանությունն ու անձամբ Անգելա Մերկելը փաստացի անելանելի վիճակում են հայտնվել։ Մի կողմից նրանք ստիպված են պահել լոքդաունը, քանի որ ամեն օր տեսնում են իրավիճակի վատթարացման մասին վկայող զեկույցները։ Մյուս կողմից՝ գերմանական հանրությունը գնալով ավելի է կատաղում համատարած սահմանափակումներից, տանը նստելուց ու չստացված Սուրբծննդյան տոներից։
Նման տրամադրություններն ուժգնանում են նաև այլ երկրներում։
Ինչո՞ւ է Մոսկվային ու Պեկինին հաջողվել պատվաստանյութ ստեղծել ու զանգվածային պատվաստման գործընթաց սկսել, իսկ Արևմուտքում ամեն օր պատվաստումների հետ կապված սկանդալներ են լինում։ Ինչի՞ համար են եվրոպացիները վճարում այդ ահռելի հարկերը։
Նման տրամադրությունները վտանգավոր են։
Վերջին տարիները բազմիցս ապացուցել են Արևմուքին, որ հասարակական կարծիքի մանիպուլյացիայի իր տեխնոլոգիաներն ունեն իրենց սահմանները։
Աշխարհում աճող տուրբուլենտնության պայմաններում վերահսկողությունը համակարգի նկատմամբ ու դրա կառավարելիության պահպանումը կրիտիկական կարևորություն են ստանում։ Նույն Գերմանիայի իշխող վերնախավի համար հարցականի տակ են հայտնվել ոչ միայն հերթական ընտրությունների արդյունքները, այլև շատ ավելին։
Զարմանալի չէ, որ պատվաստանյութի արտադրության հարցում Մոսկվայի հետ համագործակցությունը Եվրոպայի համար այլևս կտրականապես անընդունելի չէ, այլ դարձել է բավականին ձեռնտու՝ դրա մասին մտածելու համար։
