Տպել
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանի հրամանով, հոկտեմբերի 1-ից նոր կարգ է գործելու, ըստ որի, աշխատող քաղաքացիները երկու շաբաթը մեկ պետք է կորոնավիրուսի ՊՇՌ թեստ հանձնեն: Բացառություն կլինեն միայն Covid-19-ի դեմ պատվաստվածները, որոնք կարող են ներկայացնել պատվաստման սերտիֆիկատը: Սահմանադրագետ Վահե Գրիգորյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշել է դրույթից բխող խնդիրների մասին, խոսել նաև «Հանրային ծառայության մասին» օրենքում փոփոխություններ ու լրացումներ կատարելու նախագծի անթույլատրելիության մասին:
Անդրադառնալով նախարարի հրամանին՝ Վ. Գրիգորյանն այն դիտարկեց նախ Սահմանադրության տեսանկյունից. «Սահմանադրության 39-րդ հոդվածի համաձայն, յուրաքանչյուր ոք ազատ է անելու այն, ինչ արգելված չէ օրենքներով ու չի խախտում այլոց իրավունքները: 39-րդ հոդվածի երկրորդ նախադասությունը հստակ նշում է, որ ոչ ոք չի կարող կրել այնպիսի պարտականություններ, որոնք սահմանված չեն օրենքով: Առողջապահության նախարարի հրամանը, որն օրենքից ավելի ցածր ուժ ունեցող նորմատիվ իրավական ակտ է հանդիսանում, չի կարող քաղաքացու վրա պարտականություն դնել: Եթե տվյալ մասով դիմում ներկայացվի ՀՀ Սահմանադրական դատարան, այն ուղղակիորեն հակասահմանադրական կլինի»:
Ինչ վերաբերում է վարչական ներգործությանը, նա հավելեց. «Երբ վճարովի թեստ հանձնելու կամ անվճար պատվաստվելու հանգամանք է դրվում, վարչարարության անհրաժեշտության իրավաչափության և համաչափության խնդիր է առաջանում: Այսինքն, եթե հնարավոր միջոցները՝ թեստի հանձնումը և պատվաստումը, երկուսն էլ ձեռք են բերվել պետական բյուջեից, ինչն էլ իր հերթին գոյանում է հանրային միջոցներից, ինչո՞ւ է պատվաստումն անվճար, իսկ թեստի հանձնումը՝ վճարովի: Սա առաջացնելու է բազմաթիվ խնդիրներ, մարդու հիմնարար իրավունքների և ազատությունների սահմանափակումներ, ինչն էլ ՀՀ-ի նկատմամբ ՄԻԵԴ նոր վճիռների ու փոխհատուցումների կհանգեցնի: Ես խնդիրը պատվաստվելու կամ չպատվաստվելու մեջ չեմ տեսնում, խնդիրը հարկադրանքն է: Գտնում եմ, որ յուրաքանչյուր ոք ինքը պետք է որոշի՝ պատվաստվի՞, թե՞ ոչ, դիմակ կրի՞, թե՞ ոչ»:
Իսկ թե ինչ պետք է իմանա աշխատող քաղաքացին, որը, ըստ առողջապահության նախարարի հրամանի, շուտով պարտավոր է ամիսը երկու անգամ թեստ հանձնել, Վահե Գրիգորյանը նշեց. «Աշխատող քաղաքացին պետք է իմանա, որ չպատվաստվելու կամ թեստ չհանձնելու հիմքով չեն կարող միակողմանի լուծել իր հետ կնքված աշխատանքային պայմանագիրը, իսկ «Հանրային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին կառավարության օրենսդրական նախաձեռնությունը հակասում է ոչ միայն ՀՀ Սահմանադրությանը, այլև աշխատանքային իրավահարաբերությունների վերաբերյալ ՀՀ կնքած բոլոր միջազգային պայմանագրերին»:
Նշենք, որ «Հանրային ծառայության մասին» օրենքում առաջարկվող փոփոխությունների նախագծով աշխատողն ինքը կարող է ընտրել կանխարգելման այն միջոցը, որը անհրաժեշտ կլինի իր աշխատանքի ներկայանալու համար՝ հետազոտության արդյունքը հավաստող փաստաթուղթը կամ, իր ցանկության դեպքում, պատվաստման սերտիֆիկատը: Իսկ վերը նշված պայմանը սահմանված ժամկետներում չկատարելու դեպքում հանրային պաշտոն զբաղեցնող անձը՝ հանրային ծառայողը, կարող է զրկվել աշխատանքից: Վահե Գրիգորյանը նշեց, որ քաղաքացիներից արդեն հարյուրավոր ահազանգեր է ստացել, կան նաև ահազանգեր պատվաստվելու պարտադրանքի մասին:
«Քաղաքացիների նկատմամբ բժշկական ներգործության միջոցներ ընդունելու հարկադրանքը լրջագույն խնդիրների առջև է կանգնեցնելու: Մենք ունենք պատվաստանյութեր, որոնք լայն շրջանառվում են Հայաստանում: Խոսքը կարմրուկի, մնացած հիվանդությունների դեմ պատվաստումների մասին է, բայց կորոնավիրուսի հետ կապված նման խիստ մոտեցումը կարող է մինչև անգամ սոցիալական բունտի հանգեցնել, եթե չհաշվենք մարդու իրավունքների և ազատությունների ապօրինի սահմանափակումներն ու խախտումները»,-ասաց նա:
Հաշվի առնելով նաև թեստերի արժեքները, որոնք տատանվում են 10-15 հազար դրամի սահմաններում՝ մեր զրուցակիցը հավելեց. «Գուցե Ազգային ժողովում զետեղված մանդատակիրները և կառավարության անդամ հանդիսացող անձինք պարգևավճարների հաշվին կարող են իրենց թույլ տալ ամսական 30 հազար դրամ վճարել և թեստ հանձնել, սակայն այն պարագայում, որ մեր երկրում միջին աշխատավարձը 100-120 հազար դրամ է, նվազագույնը՝ 68 000, ամսական 30 000 դրամի հատկացումը թեստերի իրականացմանը լուրջ սոցիալական բեռ է լինելու ՀՀ քաղաքացիների վրա: Հերթական անգամ քաղաքացիները դիտարկվում են ոչ թե որպես բարձրագույն արժեք, որը հռչակվում է Սահմանադրությամբ, այլ տուգանքի ու եկամտի միջոց»:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
