Կորոնավիրուսային համաճարակը ցնցեց ամբողջ աշխարհը։ Այսօր արդեն ամբողջ աշխարհում նոր տեսակի կորոնավիրուսով վարակվածների թիվը գերազանցում է 77 միլիոնը։ Զարմանալի չէ, որ վիրուսը խորտակել է կյանքի գրեթե բոլոր ոլորտները: Հիմա մարդիկ ստիպված են ամենուր դիմակ կրել և խուսափել ամբոխից: Կյանքը կանգ է առել ամբողջ աշխարհում, և զարմանալի չէ, որ ողջ համաշխարհային տնտեսությունը կրում է հսկայական վնասներ։ Սպորտը բացառություն չէ:
Ոչ այնքան վաղուց թվում էր, որ սպորտը հնարավոր չէ դադարեցնել: Պարզվեց՝ ոչ: Գրեթե բոլոր մարզաձևերը ստիպված էին դադար վերցնել համաճարակի շրջանում: Արդյունքում՝ համաշխարհային սպորտը մեծ կորուստներ ունեցավ: Բարեբախտաբար, այժմ իրավիճակը քիչ թե շատ կարգավորված է: Սակայն դեռևս պանդեմիայի «վերքերը» երկար պետք է բուժվեն:
UFC-ը՝ խառը մարտարվեստի հանրաճանաչ ընկերությունը, առաջինն էր, ով որոշեց դուրս գալ ճգնաժամից: Այս կազմակերպության ղեկավար Դանա Ուայթը շտապ որոշեց փնտրել կղզի, որտեղ հնարավոր կլինի կազմակերպել մարտական մրցաշարեր՝ պահպանելով սանիտարական բոլոր պահանջները: Գաղափարը, կարելի է ասել, արդյունք տվեց, և UFC-ն մի քանի մրցաշար անցկացրեց Աբու Դաբիում: Ճիշտ է, ոչ առանց անհարմարությունների. COVID-19-ի փորձարկումն անցկացվում էր գրեթե ամեն օր: Բնականաբար, ամեն ինչ անցավ առանց հանդիսատեսի:
Մյուս մարզաձևերի վերսկսման հարցը մնում էր բաց: Այսպիսով, Բասկետբոլի ազգային լիգան որոշեց մրցաշրջանն ավարտել Disney World-ի, այսպես կոչված, «փուչիկում»: Ճիշտ է, մրցաշարն ինքնին մի քանի անգամ ընդհատվեց ոստիկանության աշխատակցի կողմից սևամորթ տղամարդու սպանությունից հետո բողոքների պատճառով: Այս ամենը, ինչպես գիտեք, այնուհետև վերածվեց մեծ արշավի՝ Black Lives Matter։
NBA-ից հետո հոկեյի ազգային լիգայում խաղերը վերսկսվեցին: Նրանք որոշեցին հանդիպումներ անցկացնել երկու քաղաքում՝ Էդմոնտոնում և Տորոնտոյում:
Ֆուտբոլի ազգային լիգայում, համաճարակի պատճառով, որոշեցին սկսել մրցաշարն առանց նախամրցաշրջանային խաղերի: NFL մրցաշրջանը մեկնարկեց սեպտեմբերի 10-ին: Վերսկսվեց նաև Բեյսբոլի Մեծ Լիգայի առաջնությունը, որը պետք է մեկնարկեր մարտի 26-ին:
Բայց նվազագույն ռիսկերի ենթակա թենիսն ու Ֆորմուլա 1-ն անմիջապես ելք չգտան: Համաշխարհային թենիսի մրցումը սկսվեց օգոստոսին: Ի դեպ, չի կարելի չհիշել Ուիմբլդոնի կազմակերպիչների կանխատեսումները, որոնք, ինչպես պարզվեց, տարեկան վճարում էին յոթանիշ ապահովագրություն, այդ թվում՝ համաճարակի դեմ: Այսպիսով, Ուիմբլդոնի կազմակերպիչները, ովքեր այս տարի որոշեցին չանցկացնել մրցաշարը, ավելի քան 100 միլիոն դոլարի փոխհատուցում կստանան ապահովագրական ընկերությունից:
Ֆորմուլա 1-ում անցկացվեցին մի քանի Գրան Պրի, այդ թվում` Ավստրիայում, Հունգարիայում, Մեծ Բրիտանիայում, Իսպանիայում, Բելգիայում և Իտալիայում: Այնուամենայնիվ, օրացույցում ընդգրկված շատ իրադարձություններ չեղյալ հայտարարվեցին կամ հետաձգվեցին:
Համաճարակի պատճառով շատ հետաքրքիր մենամարտեր սկսվեցին պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտում: Հավանական է, որ այս տարի բռնցքամարտի աստղ Սաուլ Ալվարեսին չենք տեսնի: Նրա դեպքում ոչ միայն կորոնավիրուսն է մեղավոր, այլ նաև պրոմոութերի հետ կապված խնդիրները:
Համաշխարհային սպորտում ամենամեծ կորուստը կրել են Տոկիոյի Օլիմպիական խաղերը, որոնք հետաձգվել են մինչև հաջորդ տարի: Ճապոնիայի իշխանություններն արդեն մեծ գումարներ են կորցրել (խոսքը 10 միլիարդ դոլարից ավելիի մասին է) հետաձգման պատճառով և մտադիր են ամեն գնով Օլիմպիական խաղերն անցկացնել 2021 թվականին: Ի դեպ, Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն մինչև վերջին պահը հույս ուներ անցկացնել ամառային խաղերը, բայց մի շարք երկրների՝ մասնակցությունից հրաժարվելու և անվտանգության նկատառումներից ելնելով` որոշվեց մրցույթը չանցկացնել այս ամառ: Իհարկե, այդ պատճառով տուժեցին միլիոնավոր օլիմպիական մարզիկներ, որոնք մի քանի տարի պատրաստվում էին քառամյա շրջանի հիմնական մեկնարկին, բայց, ի վերջո, մնացին առանց Օլիմպիական խաղերի և բոլոր միջազգային մրցաշարերի: Այս տարի Օլիմպիական խաղերին սպասում էին հատկապես հայ երկրպագուներ, քանի որ Հայաստանի ներկայացուցիչներն օլիմպիական չեմպիոնի երկու շատ լավ թեկնածու ունեին ըմբշամարտում և ծանրամարտում՝ Արթուր Ալեքսանյան և Սիմոն Մարտիրոսյան։ Հայ մարզիկները շարունակում են պատրաստվել Օլիմպիական խաղերին՝ հուսալով մեկնել Տոկիո 2021 թվականին։
Եթե ԱՄՆ-ում բոլոր սիրված սպորտաձևերն իրականացվում են խորամանկությամբ, ապա Եվրոպայում ամեն ինչ այդքան հարթ չէ: Չեղարկվեցին վոլեյբոլի, բասկետբոլի և հանդբոլի բոլոր խոշոր մրցաշարերը: Բացի այդ, այս տարի շատ թիմային մարզաձևերում աշխարհի առաջնություն չի լինի:
Եթե համաշխարհային սպորտային արդյունաբերության արժեքը գնահատվում էր գրեթե 500 միլիարդ դոլար, ապա այժմ կորոնավիրուսի պատճառով այս ցուցանիշները զգալիորեն ընկել են: Այժմ համաշխարհային սպորտը ստիպված կլինի վերակառուցել բիզնեսի մոդելի բոլոր շղթաները և ճգնաժամից դուրս գալու ուղիներ փնտրել: Արդեն այժմ կարող ենք ասել, որ պարտքերի պատճառով շատ թիմեր կարող են պարզապես փակվել: Խոսքը ոչ միայն փոքր և ֆինանսական անկայունություն ունեցող թիմերի մասին է, այլ նաև գրանդների՝ օրինակ, ֆուտբոլում առաջատարներից մեկը՝ կատալոնական «Բարսելոնան», շատ լուրջ ֆինանսական ճգնաժամի եզրին է։
Ինչպես գիտենք, սպորտում եկամտի երեք հիմնական տեսակ կա՝ հեռարձակման վաճառք, առևտուր և խաղերից եկող եկամուտ: Հաշվի առնելով, որ հանդիսատեսի մուտքը տրիբունա չի թույլատրվում, և շատ մարզական միջոցառումներ չեղյալ են հայտարարվել, համապատասխանաբար, հեռուստատեսային հեռարձակումներից եկամուտ չկա, ապա ակումբները պարզապես ստիպված են գոյատևել:
Շատ առումներով սա է պատճառը, որ NBA-ն ու NHL-ը, որոնք ամբողջ աշխարհում հայտնի են, չեն դադարեցնում մրցաշրջանը և որոշել են ավարտին հասցնել իրենց սկսածը: Թեկուզ մեծ կորուստներով ու առողջությանը սպառնացող վտանգով: Բայց արդեն պարզ է, որ սպորտն առանց հանդիսատեսի` ոչինչ է: Եվ ոչ ոք հաստատ չի ասի, թե երբ երկրպագուները կվերադառնան տրիբունաներ: Իրոք, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կանխատեսումների համաձայն՝ կորոնավիրուսը դեռ չի նահանջում։
Սիրարփի Աղաբաբյան