Տպել
Քյոլնի համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ լեպտինը ստիպում է չափավոր քաղցած մկներին նախընտրել սեքսը՝ սննդի փոխարեն: Գիտնականների արդյունքները հրապարակվել են Cell Metabolism ամսագրում։
Լեպտինը հորմոն է, որը որը մասնակցում է հագեցվածության զգացողության ձևավորմանը: Եթե այն ազդել է քաղցած կրծողների ուղեղի վրա, ապա դրանք դադարեցրել են ուտելու վարքագծի ցանկացած ձև։ Փոխարենը՝ հորմոնը հրահրել է սոցիալական ակտիվություն։
Աշխատանքի շրջանակներում թիմը խթանել է մկան նեյրոնները հիպոթալամուսում: Նրանք կենտրոնացել են նեյրոնների վրա, որոնք պատասխանատու են լեպտինի և նեյրոտենզինի համար՝ երկու հորմոններ, որոնք կապված են քաղցի և ծարավի հետ: Հեղինակները պարզել են, որ այս նեյրոնները նաև ներգրավված են սոցիալական վարքագծի վերահսկման մեջ և մկներին օգնում են հավասարակշռել իրենց սննդային և սոցիալական կարիքները:
«Մենք կարող ենք առաջնահերթություն տալ մեկին՝ կա՛մ ուտելու վարքագծին, կա՛մ սեռական վարքագծին: Մեր ուղեղը պետք է ինչ-որ կերպ պարզի, թե որն է մեր ամենահրատապ կարիքը: Լեպտինի նեյրոնների-ընկալիչների ակտիվացումը ստիպում է մկներին առաջնահերթություն տալ սոցիալական փոխգործակցությանը՝ չնայած սուր քաղցին կամ ծարավին: Դա կենսաբանական իմաստ ունի․ պետք է կարողանալ անտեսել քաղցը կամ ծարավը, որպեսզի զուգավորվելու հնարավորություն ունենաս,- բացատրել են հեղինակները:
Տեսնելու համար, թե ինչպես են փոխվել մկների առաջնահերթությունները՝ ելնելով դրանց քաղցի մակարդակից, թիմը համեմատել է տարբեր խմբերի մկների վարքագիծը (առաջին խումբն ուներ սննդի անսահմանափակ հասանելիություն, երկրորդը ամբողջ գիշեր չէր ուտում, իսկ երրորդը չէր կերել հինգ օր): Հետազոտողները այնուհետև օգտագործել են լուսային և քիմիական ազդանշաններ՝ ընտրողաբար խթանելու նեյրոնները՝ թույլ տալով նրանց դիտարկել մկների վարքագծի փոփոխությունները:
Ինչպես պարզվել է, գրգռումը քիչ ազդեցություն է ունեցել կուշտ ու սոված կրծողների վարքագծի վրա, սակայն երկրորդ խմբի մկների առաջնահերթությունները փոխվել են. դրանք ավելի դանդաղ էին մոտենում սննդին, ընդհանուր առմամբ ավելի քիչ էին ուտում և ավելի շատ ժամանակ անցկացնում պոտենցիալ զուգընկերների հետ շփվելով:
«Հաջորդիվ կցանկանայինք հասկանալ, թե ինչպես է փոխվում այս բջիջների ակտիվությունը գիրության կամ սննդային խանգարումների զարգացման ժամանակ», – եզրափակել են հետազոտողները:
