Տպել
Հայկական ծագումով թուրք ոսկերիչ Սեւան Բիչաքչին, ով Ստամբուլում հիմնել է իր համանուն ոսկերչական ապրանքանիշը, շատ համեստ է սկսել: Սեւանը հետաքրքրասեր երեխա էր, ով հաճախ դառնում էր «քավության նոխազ, երբ դպրոցում ինչ-որ բան սխալ էր լինում, քանի որ նա հիպերակտիվ էր: Այսօր նրա վիճակը ճանաչվում է որպես ADHD»,- ասում է ապրանքանիշի ստեղծագործական տնօրեն Էմրե Դիլավերը։
Սեւանը դպրոցում վատ էր սովորում հասակակիցների ճնշման պատճառով եւ հինգերորդ դասարանն ավարտելուց հետո որոշեց թողնել ուսումը: Հետո նա մտածեց հետագա անելիքների մասին։ Ստամբուլում աղքատության մեջ մեծացած հայ տղան սովորաբար կարիերայի միայն երկու ուղի ուներ՝ դառնալ արհեստավոր կամ մեխանիկ:
Սեւանը դպրոցում վատ էր սովորում հասակակիցների ճնշման պատճառով եւ հինգերորդ դասարանն ավարտելուց հետո որոշեց թողնել ուսումը: Հետո նա մտածեց հետագա անելիքների մասին։ Ստամբուլում աղքատության մեջ մեծացած հայ տղան սովորաբար կարիերայի միայն երկու ուղի ուներ՝ դառնալ արհեստավոր կամ մեխանիկ:
Սեւանի համար դժվար չէր ընտրություն կատարել, քանի որ մտերիմ հարեւանը, ով հոր լավ ընկերն էր, ոսկերչական փոքրիկ արտադրամաս ուներ։ Մի քանի տարի անց վարպետը մահացավ, եւ Սեւանը ստիպված էր ընտրություն կատարել՝ նոր վարպետի ղեկավարությամբ սեփական արհեստանոց բացելու կամ մեկ ուրիշը տեղափոխվելու միջեւ։
Սևանը համարձակորեն ընտրեց առաջինը եւ ընկերոջ օգնությամբ սկսեց բիզնես՝ ծառայելով խոշոր արտադրողներին՝ որպես ոսկերչական իրերի դիզայներ: Բայց դրանից ոչինչ չստացվեց, եւ նորածին բիզնեսը շուտով սնանկացավ: Այդ ժամանակ՝ 2002 թվականին, նա ավելի քան մեկ տարի աշխատում էր իր առաջին հավաքածուի վրա։
Էմրեն, ով այն ժամանակ ոսկերչական ընկերության միջազգային վաճառքի ներկայացուցիչ էր, պատահաբար տեսավ Սեւանի ստեղծագործությունները։ «Ես ցնցված էի տեսածիցս»։ Նա Սեւանին ծանոթացնում է իր վերադասներին հետ, եւ ընդունվում է որպես դիզայներ՝ կազմակերպելով ցուցահանդեսներ՝ ցուցադրելու նրա զարդերը։ Կարճ ժամանակ անց, Էմրեի գործատուները որոշեցին, որ դա լավ գաղափար չէ, քանի որ ապրանքները «չէին վաճառվում»:
Այնուամենայնիվ, Էմրեն պոտենցիալ տեսավ Սեւանի արտադրանքի եւ հմտությունների մեջ: Նա պնդեց, որ ապրանքանիշը կարող է գնալ հեռուն, քանի որ հետաքրքրությունն ու ուշադրությունը մեծանում է թուրքական շուկայից դուրս:
Գործընկերների համար սկիզբը հեշտ չէր։ «Մենք ունեինք մի փոքրիկ արհեստանոց, որտեղ հինգ ոսկերիչներ էին, ես ու եւս երկու հոգի աշխատում էինք գրասենյակում: Չնայած մենք շրջապատված էինք ոլորտի պրոֆեսիոնալներով, սակայն նրանց մեկնաբանությունները բավականին հուսահատեցնող էին»: Չնայած հերքողներին՝ ապրանքանիշը համառել է դժվար ժամանակներում՝ շնորհիվ տեղական լրատվամիջոցների աջակցության:
Բրենդն այժմ գրավում է բարձրակարգ հաճախորդների եւ կոլեկցիոներների ամբողջ աշխարհից, ովքեր հետաքրքրված են ձեռք բերելու իր եզակի զարդերը: Նրա հայտնի հաճախորդների թվում են փոփ երգչուհիներ Մրայա Քերին եւ Սելին Դիոնը, ինչպես նաեւ մոդելավորող Թորի Բերչը։
«Որոշ կարգավիճակ ունեցող մարդիկ գնում են էքստրավագանտ աքսեսուարներ, ինչպիսիք են թանկարժեք ժամացույցները կամ զարդերը՝ ցույց տալու համար, որ որոշակի գումար են վաստակում: Կան նաեւ այնպիսիք, ովքեր ավելի խորը իմաստ են փնտրում իրենց գնածի մեջ։ Ահա, որտեղ մենք մտնում ենք խաղի մեջ: Սա այն է, ինչ մենք անվանում ենք նոր շքեղություն: Շքեղությունը պետք է հազվադեպ լինի»:
Սեւան Բաչակչիի արտադրանքը պատմության ներկայացում է։ Մինչ Սեւանը զբաղվում է տեխնիկայի ստեղծմամբ ու կատարելագործմամբ, Էմրեն՝ պատմվածքի մի մասով: «Դիզայնը միշտ սկսվում է ուղեղային գրոհից: Մենք կենտրոնանում ենք այն պատմությունների վրա, որոնք ցանկանում ենք պատմել եւ ոգեշնչված ենք: Իմ դերն է համոզվել, որ յուրաքանչյուր նյութ, որը մենք արտադրում ենք, ունենա պատմություն, որը կարող է հնչել ու գնահատվել մարդկանց կողմից»:
Սեւանին անվանել են Թուրքիայի «աստղային ոսկերիչ», բայց նա ամենից շատ հպարտ է նրանով, որ կարողացել է քարոզել հնագույն ավանդույթները՝ մանստրուկների եւ արհեստավորների: Արվեստի յուրաքանչյուր գործ փոխանցվում է նկարիչից, քանդակագործից եւ ոսկերիչից մինչեւ փորագրող, խճանկարիչ ու գեղագիր՝ յուրաքանչյուր մանրուք կատարելագործելու համար:
Բրենդն իր ստեղծագործությունների համար օգտագործում է հակադարձ գրավուրային տպագրության տեխնիկա, որում քարը փորագրվում է հակառակ կողմում, այնուհետեւ էմալապատվում, որպեսզի տեսողական պատկերը եռաչափ տեսք ունենա, երբ դիտվում է վերեւից:
«Սա շատ ռիսկային մոտեցում է։ Սրանք փխրուն գոհարներ են: Սովորաբար ութ քարից յոթը զոհաբերվում է մեկ լավ արդյունք ստանալու համար։ Ահա թե ինչու յուրաքանչյուր կտորի վրա մեր միջին շրջադարձային ժամանակը երկու-երեք ամիս է»:
Հենց սկզբից Սեւանը նպատակ ուներ ստեղծել ոսկերչական ոճ, որն արտացոլում է Ստամբուլի ոգին։ «Կցանկանայի, որ Ստամբուլի ողջ բնական գեղեցկությունը մարմնավորվեր իմ աշխատանքում»,- ասում է նա։
Բացի ոսկերչությունից, Սեւանն աշխատել է նաեւ ժամացույցների վրա։ Նա հիացած էր օսմանյան արքունիքի ժամագործների պատմություններով, ովքեր իրենց կյանքը նվիրել էին անսովոր ժամացույցներ պատրաստելուն: Սեւանը սկսեց ուսումնասիրել ու սովորել, եւ նրանից ինը տարի պահանջվեց 85 կտորից բաղկացած հոյակապ հավաքածու ստեղծելու համար, որը ներկայացնում է օսմանյան ավանդույթները, արվեստներն ու արհեստները՝ զուգորդված շվեյցարական բարձր տեխնոլոգիական շարժումներով:
