Տպել
Հարցերին պատասխանում է «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Արթուր Ջանազյանը:
Ի՞նչ է ռեզուս կոնֆլիկտը
Ռեզուս կոնֆլիկտը նորածնի և մոր արյունների անհամատեղելիությունն է (ռեզուս բացասական մորից ծնվում է ռեզուս դրական նորածին):
Առաջին հղիության դեպքում, եթե ռեզուս բացասական մայրը ծննդաբերել է ռեզուս դրական երեխա, ապա ոչինչ չի սպառնում երեխային: Թեև մոր օրգանիզմը ձեռք է բերում հակամարմիններ, որը երկրորդ հղիությունից ծնված ռեզուս դրական երեխային վնասում է:
Ուստի առաջին հղիությունից հետո, երբ ռեզուս բացասական մորից ծնվում է ռեզուս դրական նորածին, առաջին 24-72 ժամերի ընթացքում մորը հարկավոր է կատարել հակառեզուս իմունոգլոբուլինի ներարկում` հաջորդ հղիությունից ծնվող երեխային հիվանդությունից ապահովագրելու համար: Ընդ որում, էական չէ՝ առաջին հղիությունն ավարտվել է ծննդաբերությամբ, թե վիժմամբ: Դա կարող է լինել վիժում կամ արտաարգանդային հղիություն, որն ընդհատվել է: Եթե չգիտեն երեխայի ռեզուս պատկանելությունը, որը կարող էր լինել ռեզուս դրական նորածին, ապա վտանգ կա, որ մյուս հղիության նորածինը կարող է ունենալ հեմոլիտիկ հիվանդություն ռեզուս կոնֆլիկտի պատճառով:
Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում հիվանդությունը
Օրինակ, եթե ռեզուս բացասական մորից ծնվել է երկրորդ ռեզուս դրական երեխան, իսկ առաջին հղիությունից հետո մորը չի ներարկվել հակառեզուս իմունոգլոբուլին, ապա նորածնի մոտ սկսվում է արյան կարմիր գնդիկների (էրիտրոցիտներ) քայքայում, որն ուղեկցվում է բիլիռուբին նյութի արտազատմամբ արյան մեջ, որը առաջացնում է մաշկային ծածկույթների և լորձաթաղանթների դեղնություն:
Վերջինիս բարձր կոնցենտրացիաներն արյան մեջ ունենում է տոքսիկ ազդեցություն մարդու օրգանիզմի վրա, ընդհուպ՝ ծանր նյարդաբանական խնդիրներ։ Կյանքի առաջին կամ երկրորդ օրվա ընթացքում հիվանդությունն ուղեկցվում է նորածնի արտահայտված դեղնությամբ: Հիվանդության բուժման նպատակը կայանում է բիլիռուբինի չեզոքացման և օրգանիզմից դուրս բերման մեջ: Հիվանդությունը կոչվում է նորածնի հեմուլիտիկ հիվանդություն: Հեմուլիտիկ թարգմանաբար նշանակում է արյան քայքայում: Հեմուլիտիկ հիվանդություն առաջանում է նաև խմբային անհամատեղելիության ժամանակ, երբ առաջին խումբ մայրիկից ծնվում է երկրորդ կամ երրորդ խմբի նորածին, սակայն ռեզուս կոնֆլիկտի ժամանակ հիվանդությունը շատ ավելի ագրեսիվ է ու շատ անգամ այդ երեխաները չեն հասնում ծննդաբերության, այսինքն՝ երեխան կարող է մահանալ արգանդում:
Պետք է իմանալ, որ բոլոր նորածինները կյանքի 3-4-րդ օրվանից ունենում են մաշկի դեղնություն, անկախ ռեզուս կամ խմբային պատկանելիությունից, ինչը կոչվում է «ֆիզիոլոգիական» դեղնուկ և մեծամասամբ բուժում չի պահանջում։ Սակայն լինում է նաև ոչ կոնֆլիկտային, սակայն բուժում պահանջող դեղնուկ։ Իսկ կյանքի 1-ին կամ 2-րդ օրվա տեսանելի դեղնությունը միշտ համարվում է պաթոլոգիական։
Ինչպե՞ս կանխարգելել
Ռեզուս կոնֆլիկտի համար կա պրոֆիլակտիկա, որը պատշաճ կատարելու դեպքում գրեթե չենք հանդիպում այդ հիվանդությանը:
