Տպել
Հոգեբանության մեջ կա մի հասկացություն, այն է՝ թայմ մենեջմենթ, որը սովորեցնում է ժամանակի ճիշտ կազմակերպում: Ի՞նչ է նշանակում ժամանակի ճիշտ կազմակերպումը: Սա այն իրավիճակն է, երբ ունենք բազմաթիվ մտահղացումներ, նպատակներ, գաղափարներ, չկարդացած գրքեր, գործուղումներ, ընտանիքին նվիրված միջոցառումներ, զբոսանքներ և այլ կենսակերպն ապահովող գործողություններ, որոնք մտային մակարդակում թվում են հրատապ, սակայն, ֆիզիկապես հնարավոր չի լինում դրանք կյանքի կոչել և իրականացնել: Ինչո՞վ է պայմանավորված այդ քաոսը: Ուղեղում ունենալով ահռելի տեղեկատվական պաշար, մենք ունակ ենք լինում միայն այն մտապահելու, և այդ գիտակցական վերահսկողությունն արդեն իսկ ֆիզիկական հյուծվածության է հանգեցնում, ինչի հետևանքով էլ մենք չենք կարողանում ժամանակ գտնել և հատկացնել գոնե մի մասի իրականացմանը: Նման իրավիճակում մեզ օգնության կարող է գալ հոգեբանական մի հետաքրքիր օգնական մեխանիզմ, վերը նշված թայմ մենեջմենթը՝ ժամանակի կազմակերպումը:
Ինչո՞վ է արդիական այս հարցը: Կյանքի ժամանակակից այն ռիթմը, որով ապրում է մեծամասնությունը, դժվար կլինի անվանել հանգիստ և հավասարակշռված: Ժամանակի սղությունը, այն քաոսային անհանգստությունը, որն ամենուր է առկա, բոլորն ի զորու չեն հաղթահարել և իրենց կենսառիթմը համապատասխանեցնել դրան: Այդ իսկ պատճառով շատերի մոտ առաջանում է մտահոգություն, քանի որ չգիտեն՝ որտեղից սկսել, և միաժամանակ գիտակցում են, որ ոչինչ չեն հասցնում՝ չնայած ամեն բան կարևորում են: Նման հուզական լարվածությունը սահմանափակում է գործունեության արդյունավետությունը, ինչպես արդեն վերը նշեցինք՝ նպաստում է արագ հոգնածությանը և անտարբերությանը: Այդ պատճառով, որպեսզի չբախվենք սթրեսի և քրոնիկ հոգնածության ախտանիշի, պետք է սկսել կառավարել ժամանակը:
Ժամանակի կազմակերպումը կամ պլանավորումը մեզ նվիրում է ազատ ժամանակ
Այն մարդիկ, ովքեր ունեն մեծ ձեռքբերումներ, իրենց ժամանակի մեծ մասը տրամադրում են պլանավորմանը: Ամենօրյա պլանավորումը հանգեցնում է բարձր արդյունավետության, ինչը ձեռքբերումների գրավականն է: Մտածել և պլանավորել գործերն անհրաժեշտ է թղթի վրա: Եթե այն չունի տեսողական պատկեր, ապա նա գոյություն չունի: Անելիքների թվարկումը թղթի վրա, դա իր տեսակով մի քարտեզ է, որը թույլ չի տալիս շեղվել ճանապարհից: Պիտեր Ֆերդինանդ Դրուկերը՝ տնտեսագետ, հրապարակախոս, մանկավարժ, կառավարման ոլորտում ամենաազդեցիկ տեսաբաններից մեկը, իր «Արդյունավետ կառավարող» գրքում առաջ է քաշում շատ հետաքրքիր օրինաչափություն՝ ամեն բան թղթին հանձնելու արդյունավետության վերաբերյալ. այն է.
«Մարդիկ, ովքեր գտնվում են մութ տարածության մեջ, շատ արագ կորցնում են ժամանակի զգացողությունը: Սակայն լիարժեք մթության մեջ մարդը կարողություն ունի պահպանել տարածական ընկալումը: Գտնվելով լուսավոր, բայց փակ տարածության մեջ, մենք արդեն մի քանի ժամ անց կսկսենք չզգալ ժամանակի շարժը, և, եթե առաջանա ցանկություն՝ հաշվել, թե որքան ժամանակ ենք գտնվում այդ տարածքում, ապա կշփոթվենք մեր հաշվարկներում: Հետևաբար՝ եթե մենք կարևորենք միայն հիշողությունը, ապա չենք նկատի, թե ինչպես ենք վատնում ժամանակը՝ չհասցնելով ոչինչ¦: Ըստ հեղինակի հետազոտությունների՝ պլանավորված գործերի ցուցակի հետ աշխատանքը հենց առաջին օրից բարձրացնում է ժամանակի արդյունավետությունը 25%-ով:
Այս ամենի հետ մեկտեղ, գոյություն ունի նաև հարկադրված արդյունավետության օրենք: Ի՞նչ է այն իրենից ներկայացնում: Ժամանակի կառավարման հիմնական գաղտնիքը կենտրոնացվածության և նպատակաուղղվածության մեջ է: Մոցարտը կարող էր աշխատել միաժամանակ երեք կոմպոզիցիաների շուրջ և ստեղծել իրական գլուխգործոցներ: Սակայն սա ավելի շատ բացառություն է, քան օրինաչափություն: Քանի որ Բախը, Հայդնը, Վերդին կարողանում էին աշխատել մեկ ստեղծագործոթյան վրա որոշակի ժամանակահատվածում: Այսինքն, մեկը չավարտած՝ չէին անցնում մյուսին: Հարկադրված արդյունավետության օրենքը սովորեցնում է կատարել առաջնային այն աշխատանքը, որն առավել տեսանելի և իրական արդյունք կտա: Նման արդյունքի հասնելու համար նախ անհրաժեշտ է՝
Բոլոր գործերը բաժանել չորս խմբի.
- Անհետաձգելի և կարևոր
- Կարևոր, սակայն ոչ հրատապ
- Հրատապ, բայց ոչ կարևոր
- Ոչ հրատապ և ոչ կարևոր
Անհրաժեշտ է նշել, որ նման դասակարգումը կրում է Միացյալ Նահանգների նախագահի անունը և անվանվում է Էյզենհաուերի մեթոդ: Եվ այսպես, փորձենք այս չորս կետերն առավել մանրամասնել:
- Առաջնային անելիքներ- սրանք անհետաձգելի և կարևոր գործերն են: Նման գործերի հետաձգումը մեծ խնդիրներ կարող է առաջացնել, դրանք պետք է իրագործել ինքնուրույն և անհապաղ:
- Կարևոր, սակայն ոչ հրատապ: Նման գործերը հնարավոր է հետաձգել, սակայն դրանք կարող են անդրադառնալ հետագա անելիքների վրա՝ ծանրաբեռնելով դրանք: Քանի որ նման խմբի պատկանող գործերն ունեն հատկություն վերածվելու անհետաձգելիի և կարևորի, եթե դրանք անընդհատ չիրականացած մնան:
- Հրատապ, սակայն ոչ կարևոր գործերը քիչ են անդրադառնում հաջողության վրա: Նման գործերով զբաղվելը չի տալիս հստակ արդյունք և չի կարող ազդել ձեր արդյունավետության վրա: Դրանք կարծես ժամանակի պահուստից խլում են մեծ ժամանակահատված: Սրանք հենց այն խնդիրներն են, որոնք կարելի է հանձնարարել օգնականին կամ մտովի արժեզրկել՝ կրճատելով քանակը:
- Վերջին խումբն անհրատապ և անկարևոր գործերն են, որոնք սկզբունքորեն չունեն ոչ մի նշանակություն և հետևանքներ, եթե դրանք մնան անկատար: Նման գործերը կարելի է վստահաբար հանել թղթի ցուցակից:
Ժամանակն ամենաթանկ բանն է, որ կառավարում է մարդուն: Փորձենք բանականությունն օգտագործելով, միտքը կարևորելով՝ պլանավորել և կառավարել այդ առեղծվածային երևույթը, որն անկուշտ կերպով խլում և տանում է մեր կյանքի ամեն մի վայրկյանը: Դարձնենք մեր կյանքն ավելի բովանդակալից՝ հարստացնելով այն ձեռքբերումներով:
Կամիլա Խաչատրյան
