65 ամյա Լալա Ստեփանյանը 25 տարի է բնակվում է ժամանակավոր կացարանում:
«Ես և ամուսինս տեղափոխվեցինք այս տնակ: Ամուսինս ասաց ժամանակավոր է տնակում բնակվելը, շուտով մեր տունը կունենանք: Այդպես էլ մինչ օրս «ժամանակավոր» ապրում ենք այս «ժամանակավոր» տնակում: Երբ հարևան տնակները ապամոնտաժում են, վերցնում ենք մեզ պիտանի նյութերն ու ամրացնում տնակը, բայց այսօր արդեն գնալով պակասում է տնակների քանակը, հետեւաբար նաեւ մեր «շինանյութի» աղբյուրը»,-ասում է Ստեփանյանը` հավելելով, որ իրենց տունը հիմնականում կառուցված է շինարարական աղբից:
Ստեփանյանը 1988-ի դեկտեմբերի 7-ին Հայաստանի երկրորդ քաղաք Գյումրիում տեղի ունեցած ավերիչ երկրաշարժի պատճառով անօթևան դարձած տասնյակ հազարավոր անձանցից մեկն է: Աղետի զոհ դարձավ ավելի քան 25 հազար մարդ, իսկ ավերվեց եւ բնակության համար անպիտան դարձավ 20,612 բնակարան:
Բնական աղետների պատճառով, ինչպիսին էր Գյումրիում տեղի ունեցած երկրաշարժը, մեծ թվով աղբ է կուտակվում, որն էլ իր հերթին բացասական է ազդում բնակիչների առողջության և շրջակա միջավայրի վրա: Բնական աղետներից հետո շինարարական աղբից կառուցված տնակներն աճում են սնկի պես՝ իրականում վերածվելով մշտական կացարանների:
Իսկ, երբ տնակում բնակվողը բնակարան է ստանում և ապամոնտաժում այն, այդ նույն տնակից հարեւանը կամ որեւէ մեկը նոր կացարան է հավաքում և որպես շինանյութ օգտագործում շինարարական աղբից զտված ցածրորակ շինանյութը:
Գյումրու քաղաքապետարանի ներկայացրած տվյալների համաձայն՝ այսօր Գյումրիում կա 2800 տնակ, որից քանդման ենթակա է 183 տնակը: Այսինքն այս պահի դրությամբ այդ թվին համապատասխան ընտանիք ստացել է բնակարան, իսկ նոր բնակարանը սեփականաշնորհելու պարտադիր պայման է տնակի ապամոնտաժումը:
«Բնակիչները, ովքեր մշտական բնակարան են ստանում, պարտավոր են տնակն ապամոնտաժել եւ տարածքը մաքրել»,- բացատրում է քաղաքապետարանի մամուլի քարտուղար Սոնա Առաքելյանը` հավելելով, որ քաղաքային աղբավայրում շինարարական թափոնների համար հատուկ տարածք է հատկացված:
Այս գործընթացը, սակայն, միշտ չէ, որ պատշաճ կերպով է կատարվում: Բնապահպանները պնդում են, որ թեպետ քաղաքապետարանի ու ՀԿ-ների կողմից ժամանակ առ ժամանակ իրականացվում են տարածքների մաքրման տարբեր ծրագրեր, սակայն այս ոլորտում կան մի շարք բացեր, ինչի պատճառով էլ տեղի են ունենում թերացումները:
Ամբողջությամբ՝ chai-khana.org