Տպել
ՏՏ ոլորտը Հայաստանում գերակա ճյուղ հայտարարվեց դեռ նոր հազարամյակի տարեմուտին։ Իհարկե, այն օրերին դա դրսևորվեց ավելի շատ զուտ խոսքերով, քանի որ հեռանկարները բավականին անորոշ էին։ Ողջ հեռահաղորդակցության ոլորտը հենց նոր էր պատանդ հանձնվել մենաշնորհային գիգանտին, որն ամեն ինչ արեց, որպեսզի ոլորտը կրիայի պես առաջ գնա։ Երկիրը նոր էր դուրս գալիս տնտեսական, էներգետիկ ճգնաժամերից։ Բայց արդեն պարզ էր, որ որոշ ներուժ խորհրդային և հետխորհրդային առաջին տարիներից հետո մնացել է։ Մեծ ներդրում ունեցավ նաև Սփյուռքը՝ ստեղծելով մի շարք մեծ ձեռնարկությունների մասնաճյուղեր և կյանք ներշնչելով նոր զարգացող ոլորտին։
Ի՞նչ ունեինք մենք երկուհազարականների առաջին տասնամյակում։ Հիմնականում դրսի պատվերներ իրականացնող կազմակերպություններ ու անհատների խմբեր։ Հայաստանը գրեթե ամբողջությամբ նստած էր ուրիշների համար էժան և որակյալ աշխատուժ մատակարարելու, outsourcing-ի ասեղի վրա։ Շատ փոքր ծավալներ սպառվում էին ներքին շուկայում։ Փաստացի, Հայաստանում մնում էր գրեթե միայն աշխատավարձը։ Մի կողմից սա թույլ էր տալիս ոլորտը աճի, մյուս կողմից ստեղծվում էր հոգեբանական կախվածություն արտաքին պատվերներից, չէր ձևավորվում ինքնուրույնություն։ Մինչ աշխատավարձերի չափերը աճում էին՝ outsourcing-ի շուկայում մենք դադարում էինք լինել բացառիկ մրցունակ երկիր՝ էժան և որակյալ աշխատուժով։ Բացի դրանից՝ աճում էր մասնագետների արտագաղթը, քանի որ տնտեսական արտահոսքին հաջորդեց հասարակական անբավարարվածությունից, լճացման սրացումից դրդվածների արտահոսքը։ Ինչի պատճառով երկիրը սկսեցին լքել արդեն բարձր վարձատրվող, բնականաբար՝ միջինից բարձր մասնագիտական որակներ ունեցողները։
Տասականներին իրավիճակը փոխվեց։ Մի քանի հաջողակ սթարթափ, որոնց հաջողվեց դուրս գալ միջազգային շուկա արդեն որպես արտադրող, այլ ոչ թե ուրիշի պատվերը կատարող, փոխեցին միջավայրը, կոտրեցին մթնոլորտը, մոտիվացրին ստեղծել սեփականը և դուրս գալ միջազգային շուկա։ Իհարկե, առաջին փուլում ծրագրերի մեծ մասը միտված էր զուտ հայաստանյան շուկային, սակայն շատ արագ պարզ դարձավ, որ այն շատ սահմանափակ է, և հաջողակ պրոյեկտներ հնարավոր են միայն մեծ շուկաները նվաճելով։ «Picsart», «Shadowmatic» և մի շարք այլ սթարթափերի հաջողությունը, ինչպես նաև ընդհանուր մթնոլորտի փոփոխությունը միջազգային շուկայում թափ հաղորդեց հայաստանյան ՏՏ ոլորտի զարգացմանը։
Ավարտելով տասականները՝ մենք փաստացի գտնվում ենք այդ երկրորդ փուլի զարգացած վիճակում։ Երբ և մեծանում է ՏՏ արտադրանքի ներքին սպառումը, և հայաստանյան ոլորտային կազմակերպությունները, որոնք աշխատում են outsourcing-ի վրա, միջոցներ են ձեռնարկում զուգահեռ սեփական արտադրանքով դուրս գալ միջազգային շուկա։ Ձևավորվում է փաստացի արտադրական ոլորտ։
Ի՞նչ սպասենք հաջորդ տարիներից։ Քանի որ ոլորտն աշխարհում էքսպոնենցիալ զարգացում ունի, ապա, երևի թե, ճիշտ է արդեն ոչ թե տասնամյակներով մտածել, այլ ավելի կարճ, ենթադրենք, հնգամյակներով (թող շատ սովետական չհնչի)։
Ամբողջությամբ՝ theanalyticon.com
