Հայաստանում գնալով ավելի մեծ տարածում է գտնում գողության համեմատաբար նոր տեսակը. ճարպիկ գողերի գլխավոր «ավարը» ավտոմեքենաների պետհամարանիշներն են։
Սոցցանցերի հայկական տիրույթում գրությունների լուսանկարներ են հայտնվել, որոնք մեքենայի դիմապակու վրա թողնում են պետհամարանիշները գողանալուց հետո։
Հանցագործն առաջարկում է իր հետ կապ հաստատել Viber–ով և համարանիշների վերադարձի դիմաց որոշակի գումար վճարել, քաջ գիտակցելով, որ Ճանապարհային ոստիկանությունը միանգամից երկու պետհամարանիշները չի վերականգնում (գողանում են մեքենայի ինչպես դիմացի, այնպես էլ հետևի պետհամարանիշներըSputnik Արմենիան դիմեց երկու վարորդի, որոնք սոցցանցերում խոստովանել էին, որ համաձայնել են չարագործի պայմաններին (վճարելով 20-30 հազար դրամ սեփական պետհամարանիշների համար), սակայն նրանք իրավիճակը մեկնաբանել չցանկացան։
ՀՀ ոստիկանության մամուլի ծառայության ներկայացուցիչ Զարզանդ Գաբրիելյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտնեց` իրենք տեղյակ են, որ նման դեպքեր կան։
«Մենք գրանցված դեպքեր ունենք, քրեական գործեր են հարուցվել։ Նախաքննություն է ընթանում», – ասաց Գաբրիելյանը։
Դեպքերի հստակ թիվը, սակայն, Գաբրիելյանը դժվարացավ նշել։
«Վարորդի ընկեր» ՀԿ նախագահ Դավիթ Պեդանյանն իր հերթին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտնեց, որ իրենց են դիմել 5 հոգի, սակայն նման դեպքերի վերաբերյալ ավելի մեծ թվով տվյալներ են ստացվում, մասնավորապես, Նոր Նորք վարչական շրջանից։
Գողերի թողած գրություններից
Գոհար Հարությունյանը պարզել է, որ իր տնից 7 տարի շարունակ գողություն են արել. մանրամասներ
Պեդանյանի խոսքով` հանցագործության այս տեսակը «փոխառված է» Ռուսաստանից, որտեղ հայկական պետհամարանիշները բավական հաճախ են գրավում գողերին։ Ավտոսեփականատերերը սովորաբար համաձայնում են վճարել պահանջվող գումարը, քանի որ ՀՀ ճանապարհային ոստիկանությունը տարատեսակ մանիպուլյացիաներից և չարաշահումներից խուսափելու համար վերականգնում է միայն մեկ կորցրած պետհամարանիշը։
«Մի քանի հոգի հաստատել են, որ համաձայնել են «փրկագին» վճարել, նշել են նաև գումարը։ Կարծում եմ` համաձայնում են, քանի որ խոսքը 250 հազար դրամ և ավելի արժեցող համարանիշների մասին է։ Իսկ նրանցից ավելի քիչ գումար են պահանջում, քան ոստիկանությունում նոր թանկարժեք պետհամարանիշներ ստանալու համար է պետք վճարել», – ասաց Պեդանյանը։
Օրինակ` եթե գողացել են ձեր 50 QQ 050 պետհամարանիշը, որն արժե 250 կամ 400 հազար դրամ և դրա դիմաց, ասենք, 50 հազար դրամ են պահանջում, դուք բարդ ընտրության առաջ եք կանգնած։ Մի կողմից` օրենքի համաձայն` դուք չեք կարող նույն համարը կրկին ստանալ, բացի այդ, մեկ այլ «գոլդ» համար ունենալու համար ստիպված կլինեք դարձյալ 250 կամ 400 հազար դրամ վճարել և մի քանի օր ժամանակ վատնել դրա վրա։
Խարդախների սակարկությունը համացանցում
Այս խարդախությունը շատ լավ հաշվարկված է, այն մի քանի տարի գործել է Ռուսաստանի հարավում, մասնավորապես, Կրասնոդարում, որտեղ հայկական մեքենաները մեծաթիվ են։
Հասկանալի է, որ նոր պետհամարանիշներ (երկուսն էլ) տրամադրելու արգելքը կոչված է բացառելու նույն համարի օգտագործումը հանցագործությունների կատարման համար։ Այսինքն` մարդը կարող էր դիմում ներկայացնել պետհամարանիշը կորցնելու մասին, այնուհետև նույն պետհամարանիշով մեքենայով ինչ–որ հանցագործություն կատարել։
«Այստեղ նաև օրենսդրական բացթողում կա, պետք է համարների վերականգնման հնարավորություն ստեղծել, թող որ որոշակի ֆիլտրերի օգնությամբ», – ասաց Պեդանյանը։
Երևանում տերմինալներից գողություն անելու հարցում «մասնագիտացած» խումբ է բացահայտվել
Մյուս կողմից` հատուկ ուշադրություն է պետք դարձնել ոստիկանության աշխատանքի արդյունավետության բարձրացմանը, մասնավորապես, կիբերհանցագործության ոլորտում։ Անհրաժեշտ է սերտ համագործակցություն հաստատել բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության հետ։ Բացի այդ, կարևոր է կապ պահպանել ինչպես մենեջերների, այնպես էլ, օրինակ, Ռուսաստանի հետ, որտեղ գրանցված են պետհամարանիշները։
Պեդանյանի կարծիքով` կարող էր օգնել նաև ավելի արդյունավետ գիշերային պարեկային ծառայությունը ոստիկանների կողմից։
Ճանապարհային ոստիկանությունում խնդիրը հասկանում են, սակայն ավելի արդյունավետ լուծում, քան գողության մասին հայտնելն ու նոր պետհամարանիշներ (նոր համարներով) ստանալու համար դիմելը, դեռ առաջարկել չեն կարող։
«Պետհամարանիշը կորցնելու դեպքում մենք միայն մեկն ենք տրամադրում, բացառելու համար երկու մեքենաների վրա նույն համարների օգտագործումը», –Sputnik Արմենիային ասաց Ճանապարհային ոստիկանության մամուլի ծառայության ներկայացուցիչ Տաթևիկ Ստամբոլյանը։
Միաժամանակ երկու պետհամարանիշների կորստի դեպքում կարելի է նորը ստանալ։ Հերթական պետհամարանիշն արժե 12 հազար դրամ, սակայն հիմնականում գողանում են «գոլդ» համարներ, որոնք շատ ավելի թանկ են։
Միևնույն ժամանակ ավտոսեփականատերերը չեն կարող ինչ–որ մասնավոր արտադրողների մոտ «պատվիրել» իրենց պետհամարանիշի պատճենը։ Դրանք միևնույն է` կեղծ են համարվելու։
Այդպիսով` ավտոսեփականատերերի համար ավելի հեշտ և արագ է վճարել չարագործների պահանջած գումարը, քան գնալ «ճիշտ» ճանապարհով` դիմել ոստիկանություն և ստանալ նոր համարներ։