Տպել
Արկադի Կարապետյանը ֆեյսբուքում գրել է.
«Ինձ շարունակում են ուղղակի ապշեցնել մեր իշխող ուժի որոշ գործիչների տնտեսական ոլորտին վերաբերող հայտարարությունները: Ես արդեն սկսում եմ կասկածել, որ նրանք տիրապետում են ինչ-որ գաղթնի գիտելիքի, որը հասանելի չէ հանրության մնացած զանգվածին: Հարգելի պարոնայք, եթե ձեզ հայտնի է ինչ-որ սակրալ գիտելիք, ապա ուղղակի պահանջում եմ, որպեսզի դուք կիսվեք մեզ, հասարակ մահկանացուներիս, հետ: Լուսավորեք մեզ, տգետներին, բացեք մեր առջև միայն ձեզ հայտնի այդ սուրբ գրութունները: Չէ՞ որ դուք եք անընդհատ նշում (տեղին և անտեղին), որ իշխանության գործունեության թափանցիկությունը ձեզ համար ամենակարևոր սկզբունքներից մեկն է:
Ինչի՞ մասին է խոսքս այս անգամ: Ստորև ներկայացված տեսանյությում “ժողովրդի ընտրյալը”, խոսելով ցեմենտի ոլորտում ստեղծված իրավիճակի մասին, օգտագործում է ամենայնդեպս ինձ անհայտ տերմին՝ “շահութաբերության ԽԵԼԱՄԻՏ մակարդակ”: Ի՞նչ է նշանակում այդ բառակապակցությունը!!! Ի՞նչ չափորոշիչով է որոշվում խելամտությունը!!! Ասենք, 5%-ը խելամի՞տ շահութաբերութուն է: Իսկ 100%-ը՞: Ուղղակի անմտություն է: Մրցակցային ոլորտում շահութաբերությունը որոշվում է շուկայական ուժերի ազդեցության ներքո, այլ ոչ թե պատգամավորների կողմից խելամտությունը որոշելու անհայտ հաշվարկների հիման վրա: Պետական կարգավորման խնդիրը՝ տվյալ ոլորտում մրցակցություն ապահովելն է, իսկ շուկան արդեն կորոշի, թե ինչ շահութաբերություն պետք է լինի: Այսինքն, շահութաբերության մակարդակը հետևանք է: Գործող իշխանությունները, նախորդների պես, պայքարում են հետևանքների հետ, իսկ պատճառը՝ մրցակցության բացակայությունը, նրանց ընդհանրապես չի հուզում:
Մեկ ուրիշ անհեթեթության մասին: Տվյալ պատգամավորի ամբողջ message-ի իմաստը հետևյալում է՝ “գործարանը գնվել է $200,000-ով, ինչը աբսուրդ է, քանի որ այդպիսի հսկայական գործարան չէր կարող այսպիսի ցածր վաճարքի գին ունենալ”: Շտապեմ զարմացնել Ձեզ, պարոն. տեսականորեն գործարանը կարող էր ընդհանրապես անվճար անցնել նոր սեփականատերին: Խնդիրը նրանում է, որ ցանկացած բիզնեսի գինը որոշվում է՝ ելնելով նրա ակտիվների և պարտավորությունների մեծությունների հարաբերությունից, ոչ թե արտաքին տեսքից: Բերեմ հասարակ օրինակ: Ինչ-որ X գործարան ունի ակտիվներ $10 մլն-ի (շենքեր, մեքենաներ, ապրանքներ և այլն), բայց միևնույն ժամանակ ունի նաև պարտավորություններ $6 մլն-ի (բանկային վարկեր, աշխատավարձի, հարկերի, ապրանքներ ձերքբերման գծով պարտքեր և այլն): Այս դեպքում գործարանի զուտ ակտիվների մեծությունը, այսինքն՝ նրա գինը, պետք է լինի մոտավորապես $4 մլն-ի կարգի: Հիմա տեսեք՝ եթե պարտավորությունները լինեն մոտ $10 մլն, ապա այդ գործարանի արժեքը զրո է (շատ կոպիտ): Բիզնեսի պատմության մեջ եղել են դեպքեր, երբ բիզնեսը ձեռք էր բերվում սիմվոլիկ $1-ով: Դա հենց վերը ներկայացված օրինակի պարագայում է տեղի ունեում: Զարմանալի է, որ մարդիկ, որոնք իրենց համարում են տնտեսագետներ, այդպիսի տարրական բաներ չգիտեն: Հիմա մեր դեպքում հայտնի չէ, թե ինչքան էին կազմում զուտ ակտիվները գործարքի ժամանակ: Նրանք կարող էին լինել $200,000, բայց կարող էին նաև այդքան չլինել: Եթե այս հարցը բարձրացնող պատգամավորին, կամ ինչ-որ այլ մարդկանց, հայտնի են թվեր, ապա թող հրապարակեն: Այդ ժամանակ պարզ կլինի, գործարքը “արդար” էր, թե ոչ: Հակառակ պարագայում, այս ամենը նման է ինչ-որ խոհանոցային բամբասանքների, այն էլ շատ ցածր մակարդակի: Հիմա, օրինակ, եթե գործող սեփականատերը հիմքեր ներկայացնի, որ գործարքի ժամանակ գործարանի զուտ ակտիվներն ընդամենը $100,000 էին, ստացվում է, որ նա մի բան էլ ավել է վճարել: Հետևաբար, “ժանրի կանոնների” համաձայն, ինչպես անընդհատ շեշտում է մեր հարգարժան պատգամավորը, արդեն նա պետք է գործարան նվիրի:
Ասածս ի՞նչ է: Շատ զգույշ պետք է լինել այդպիսի գնահատականներ տալու և մեղադրանքներ առաջարկելու մեջ, մանավանդ եթե այդպիսի բարձր ռանգի քաղաքական գործիչ ես հանդիսանում: Չստուգված կամ կիսատ տեղեկատվություն հրապարակելիս (անգամ եթե առաջին հայացքից այնտեղ տրամաբանություն կա) պետք է գիտակցել, որ այն կարող է աշխատել արդեն ձեր դեմ: Եվ այս դեպքում անհարմար դրության մեջ կհայտնվեք ոչ միայն դուք, այլ նաև ձեզ սատարող թիմը, ինչպես նաև ձեզ “երկրպագող” ընտրազանգվածը:
Հ.Գ. Հատուկ չեմ նշում մարդկանց անուններ և կազմակերպությունների անվանումներ: Այստեղ դա սկզբունքային չէ: Այստեղ կարևոր է ստեղծված իրավիճակի էությունը»:
