Ո՞վ է իրականում դժգոհ Քաթարից
Advertisement 1000 x 90

Ո՞վ է իրականում դժգոհ Քաթարից

Գագիկ Համբարյանի գրառումը.

«Կտրուկ վատթարացող իրավիճակը Մերձավոր Արևելքում և հատկապես Պարսից ծոցի տարածաշրջանում բավական մեծ իրարանցում է առաջացրել…

Հիշեցնեմ,որ այսօր Սաուդյան Արաբիան,ՄԱԷ-ն, Բահրեյնը, Լիբիան, Եգիպտոսը, Յեմենը, Մալդիվները հայտարարեցին,որ խզում են դիվանագիտական հարաբերությունններն իրենց վաղեմի բարեկամ Քաթարի հետ…

Այս ամենի պատճառը մեկ շաբաթ առաջ Քաթարի ԱԳՆ-ի հայտարարությունն էր,ըստ որի Քաթարի էմիր ալ-Թանին առաջարկել էր կարգավորել հարաբերություններն Իրանի հետ և պաշտպանել էր «Մահմեդական եղբայրներ» ահաբեկչական կազմակերպությանը… Չնայած նրան,որ Քաթարի իշխանությունները հետագայում հայտարարեցին, որ այդպիսի հայտարարությամբ հանդես չեն եկել, բայց Էր Ռիադում և մյուս մայրաքաղաքներում չհավատացին Դոհային…

Հիշեցնեմ, որ մինչ այս հայտարարությունը մաիյսի վերջին Սաուդյան Արաբիայի մայրաքաղաքում տեղի էր ունեցել մահմեդական երկրների ղեկավարների և ԱՄՆ նախագահի մասնակցությամբ գագաթաժողով,որի ժամանակ ընդունվել էր հակաիրանական բանաձև՝Իրանի դեմ միասնակակ ճակատով գործելու մասին…

Քաթարի ԱԳՆ-ի հայտարարությունը ուղղակի չէր տեղավորվում այս բանաձևի մեջ և Պարսից ծոցի միապետությունները սկսեցին միասնական պատժել Դոհային… Քաթարի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ խզած երկրները ալ-Թանիներին մեղադրում են «Ալ-Ղայդա» և «Իսլամական Պետություն» ահաբեկչական կազմակերպություններին պաշտպանելու մեջ… Զարմանալին նրանում է, որ այդ երկրները հիմա նոր են «բացահայտում», որ Քաթարը այդ ահաբեկչական կազմակերպությունների հովանավորն է…

Բայց խնդիրը նրանում է, որ Դոհայի հետ համատեղ այդ ահաբեկչական կազմակերպություններին հովանավորել և պաշտպանել է նաև Սաուդյան Արաբիան, Քուվեյթը և ՄԱԷ-ն… Սակայն Իրանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու մասին Քաթարի արած հայտարարությունից հետո նոր Էր Ռիադում, Էլ Քուվեյթում և Աբու Դաբիում հիշեցին,որ Դոհան պաշտպանում է «ԻՊ»-ին ու նույն Սաուդյան Արաբիայի և ԱՄՆ-ի կողմից 20-րդ դարի 80-ականներին ստեղծված բեն Լադենի «Ալ-Ղայդային»… Արդեն 6 տարի է նույն «ԻՊ»-ը սարսափելի հանցանքներ է գործում Սիրիայում, Իրաքում, իսկ վերջին շրջանում նաև Աֆղանստանում, Յեմենում և Լիբիայում…

Որտեղ էին սաուդացիները, Էմիրությունների կամ Եգիպտոսի ներկայացուցիչները… Ինչո՞ւչէին բարձրաձայնում այս մասին…

Չէին բարձրաձայնում, որովհետև համապատասխան հրահանգ չկար… Այն, ինչ հիմա կատարվում է Քաթարի շուրջ՝ դա նախազգուշացում է Ալ-Թանիներին Վաշինգտոնից… Առանց ԱՄՆ-ի «դաբրոյի» ոչ մեկը չէր հանդգնի այսպիսի քայլի Քաթարի դեմ… Ալ-Թանիները մինչև հիմա համարվել են Վաշինգտոնի շահերի գլխավոր հովանավորներըը և պաշտպանը տարածաշրջանում…

Պարսից ծոցում տեղակայված երկրորդ մեծությամբ ռազմաբազան (Քուվեյթուից հետո) գտնվում է Քաթարում՝ «ալ-Ադիդ» ռազմաբազան է… Քաթարը Սաուդյան Արաբյաի հետ համատեղ միլիարդավոր դոլլարներ է ծախսում տարածաշրջանում «վերահսկելի քաոս»-ի ամերիկյան քաղաքկանությունն առաջ մղելու համար,որի գլխավոր նպատակն է կազմաքանդել նավթով և գազով հարուստ պետությունները՝ Իրաք, Լիբիա, Սիրիա, որոշները ենթարկել իրեն՝ Թուվեյթ, Քաթար, ՄԱԷ, Օման, Սաուդյան Արաբիա՝ նրանց հարստությունը դարձնելով վերահսկելի Վաշինգտոնի կողմից, որը անհրաժեշծտության դեպքում օգտագործվելու է ԱՄՆ-ի և նրա դաշնակից Իսրայելի շահերի համար…

«Վերահսկելի քաոս» ծրագրի վերջնական նպատակն է Իրանին ծնկի բերելը և նրա հարստությանը տիրանալը… Հենց այդ նպատակով էլ մայիսի 20-ին Էր Ռիադում էին հավաքվել մահմեդական երկրների ղեկավարները և Դոնալդ Թրամփը… Ու հանկարծ այդ հանդիպումից հետո Քաթարը հանդգնում է խաղից դուրս գալ… Դա նրան ոչ մեկ չէր ների և հատկապես Վաշինգտոնը,որը նույն Քաթարի և Սաուդյան Արաբիայի հետ միասին մեծ ռեսուրներն են ներդրել Սիրիան կազմաքանդելու և Իրանից հեռացնելու համար… Ու հանկարծ, դեռ գործը չավարտած, Քաթարը ցանկանում է լքել նավը…

Հիմա ԱՄՆ-ն մինչև վերջին պահը կփորձի Սաուդյան Արաբիայի, ՄԱԷ-ի, Եգիպտոսի միջոցով հետ դարձի բերել «անառակ» Քաթարին՝ չբացահայտելով իր դժգոհությունը Դոհայի քաղաքականությունից… Ընհդհակառակը, հիմա Վաշինգտոնը կփորձի խաղաղարարի դեր ստանձնել հակամարտող կողմերի միջև՝ցույց տալով, որ նրան ձեռնտու չէ, որ իր դաշնակիցների միջև կան տարաձայնություններ… Եթե այդ քաղաքականությունն արդյունք չտվեց, հավանական է, որ նույն ԱՄՆ-ն պատմության գիրկն ուղարկի 19-րդ դարի կեսերից Քաթարը ղեկավարող Ալ-Թանիների դինասիային,որին կարող է բազմաթիվ հանցագործությունների մեջ մեղադրել, իսկ նրանց տեղում ինչ-որ մարիոնետի կարգել,որի համար Վաշինգտոնից եկած հրամաններն ավելի կարևոր կլինեն,քան ազգային շահերը…

Քաթարի հարաբերությունների լավացումը Իրանի հետ կբերի նաև «սուննիական» կոալիցիայի կազմաքանդմանը,որը ձևավորվել է Յեմենում տեղի շիա հուսիների դեմ պայքարելու նպատակով… Դա չի համընկնում Սաուդյան Արաբիայի և նրա անդրօվկիանոսյան հովանավորի շահերի հետ…

Հավելեմ, որ այս պահի դրությամբ ԱՄՆ-ն և Սաուդյան Արաբիան պարտվում են Իրանին… Սիրիայում և Յեմենում նրանց կողմից հովանավորվող ահաբեկչական կազմակերպությունները պարտություն են կրում իրանցիների կողմից հովանավորվող Ասադին և հուսիներին… Չմոռանանք, որ Իրաքի նավթով հարուստ հարավը, ինչպես նաև Սաուդյան Արաբիայի արևելքը,որը տալիս է երկրի նավթի պաշարի 95% բնակեցված են շիաներով, որոնք սպասում են համապատասխան հրահանգների Թեհրանից… Բահրեյնի թագավորը,ում թիկունքին կանգնած է Էր Ռիադը շատ խոցելի է Իրանի համար…

Հ.Գ. Քաթարը շատ փոքրիկ,բայց թանկարժեք «իր» է բոլորի համար… 11586 քառակուսի կիլոմետր և 1,7 միլիոն բնակչություն ունեցող այս «թիզուկի» ՀՆԱ-ն կազմում է 323,2 միլիարդ ամերիկյան դոլլար… Իսկ մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի չափով Քաթարն աշխարհում առաջին տեղում է՝ 144 400 հազար ԱՄՆ դոլլար… Համեմատելու համար ասեմ, որ Հայաստանում մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ն կազմում է 3 037 դոլլար…»: