Տպել
Նախօրեին Պրոմեթեյ Բանկը հայտարարեց ռեբրենդինգի մասին՝ ներկայացնելով իր նոր ռազմավարությունն ու նոր բրենդը՝ Evocabank-ը: Բանկի բաժնետեր Վազգեն Գևորկյանը Banks.am-ին տված բացառիկ հարցազրույցում պատմում է մեկնարկած փոփոխությունների և բանկի հետագա ծրագրերի մասին:
– Պրն Գևորկյան, յուրաքանչյուր փոփոխություն՝ այն էլ բիզնեսում, ենթադրում է որոշակի ռիսկեր. մի բան է նախաձեռնել փոփոխություններ, մեկ այլ բան՝ ղեկավարել դրանք: Այս առումով՝ ինչո՞վ էր պայմանավորված Ձեր որոշումը՝ փոխելու բանկի «դեմքը» և ի՞նչ առաջնահերթ քայլեր եք նախատեսում՝ մեկնարկային դիրքերն ամրապնդելու համար:
– Մեզ շրջապատող աշխարհը կտրուկ փոխվում է: Այն ամենը, ինչ ընդամենը մի քանի տարի առաջ հեռավոր ապագա էր թվում, այսօր արդեն մեր առօրյա կյանքի մի մասն է: Ապագան գալիս է արդեն այսօր: Աշխարհը թվայնացվում է, և մենք պետք է պատրաստ լինենք դրան: Մենք պետք է գիտակցենք նոր իրականության բոլոր մարտահրավերները և փորձենք առավելագույնս օգտվել նոր փոփոխությունների ընձեռած հնարավորություններից:
Բանկում նախաձեռնված փոփոխությունները պարզապես «դեմքի պլաստիկ վիրահատություն չեն»: Այն ներառում է առավել խոր շերտեր: Մենք փոխում ենք ոչ միայն բանկի անվանումը, այլև ձևաչափը, բիզնեսի վարման մեր մոդելը:
Այսուհետ բանկն իր գործունեությունը ծավալելու է Mobile First (առաջին հերթին՝ մոբայլ) ձևաչափով: Այն ենթադրում է, որ բանկի բոլոր նոր պրոդուկտներն ու ծառայությունները կմշակվեն այնպես, որ ապահովվի դրանց հասանելիությունը և բանկային արագ ու որակյալ սպասարկումը կապի հեռահար ծառայությունների, առաջին հերթին՝ մոբայլ հավելվածի միջոցով: Իհարկե, բոլոր ծառայությունները հասանելի կլինեն նաև սպասարկման offline եղանակներով, սակայն պրոդուկտների մշակումը, առաջին հերթին, պետք է ապահովի հավելվածի միջոցով օգտվելու հարմարավետություն: Մեր գլխավոր նպատակն է հասնել այնպիսի մակարդակի, որ բանկի բացառապես բոլոր պրոդուկտներից և ծառայություններից հնարավոր լինի օգտվել հեռահար՝ առանց բանկ այցելելու անհրաժեշտության:
Այս նպատակով հոկտեմբերի 1-ից գործարկում ենք մեր նոր հավելվածը՝ EvocaTouch, որն ունի ավելի մեծ գործիքակազմ և հնարավորություններ: Օրինակ՝ այս հավելվածից օգտվելու համար պարտադիր չէ լինել մեր բանկի հաճախորդ: EvocaTouch-ն ավտոնոմ ռեժիմում կաշխատի որպես վճարային տերմինալ՝ ցանկացած բանկի քարտատիրոջ համար:
Միևնույն ժամանակ, մինչ օրս բանկային հավելվածի գրանցման մոդելն անցնում էր բանկից դեպի բջջային հեռախոս, այսինքն՝ հաճախորդն այցելում էր բանկի մասնաճյուղ, դառնում բանկի հաճախորդ, ստանում հավելվածից օգտվելու հնարավորություն և միայն հետո սկսում օգտվել դրանից: Մենք փոխում ենք տրամաբանությունը. այսուհետ, ներբեռնելով հավելվածը, օգտատերը հեռախոսի միջոցով անցնում է բանկ: Առանց բանկ այցելելու ներբեռնելով հավելվածը՝ օգտատերը հնարավորություն է ստանում միանգամից դառնալ բանկի հաճախորդ՝ ուղարկելով առցանց հայտ:
Համաձայնեք, մեր կյանքի ցանկացած էական փոփոխության հիմքում ընկած է այս կամ այն տեխնոլոգիան: Տեխնոլոգիաներն աշխարհը «պահում են» տրանսֆորմացիայի մշտական գործընթացի մեջ: Ցանկացած իր վերածվում է ինչ-որ ավելի մեծ բանի՝ գաղափարից իրականություն դառնալու ճանապարհին: Երբևէ որևէ բան լիարժեք պատրաստ չի լինում: Փոփոխությունների այս անվերջանալի հոսքին մենք ականատես ենք լինում մարդկության ամբողջ պատմության ընթացքում՝ սկսած անիվի գյուտից, Ֆորդի հոսքագծից և այլն: Եվ այս ամենը՝ հանուն աշխատանքի պարզեցման և ավելի հարմարավետ կյանքի: Չէ՞ որ մարդը ծույլ էակ է. հավերժական երկընտրանք կա՝ ինչպես քիչ աշխատել, բայց լավ ապրել (ծիծաղում է-խմբ.):
Մենք ևս ամեն օր փոխվում ենք, անընդհատ փորձում ինչ-որ բան բարելավել, հասցնել կատարելության: Նույն երևույթը նաև բանկային բիզնեսում է: Մենք փորձում ենք կատարելագործել մեր ծառայությունները, դրանք դարձնել առավելագույնս հարմար օգտագործման համար: Եվ այդ գործում մենք կանգ չենք առնելու: Կատարելագործման գործընթացը մշտական բնույթ է կրելու: Աշխարհում կիրառվող տեխնոլոգիական բոլոր նոր լուծումները հասանելի կդառնան նաև մեր հաճախորդներին:
Դիրքերն ամրապնդելու նպատակով մենք գործարկում ենք EvocaTouch հավելվածի առաջմղման մասշտաբային արշավ: Մեր նպատակն է ապահովել հավելվածի հնարավորինս շատ բեռնումներ և հավելվածի միջոցով քարտերի պատվիրում: Քարտը կարող է առաքվել Հայաստանի ցանկացած բնակավայր: Մարդուն բնորոշ է հարմարավետության ձգտումը: Մեր առաջարկած ծառայությունները բավական հարմարավետ են, չեն պահանջում ավելորդ ջանքեր. դրանք պարզ են, արագ և հարմար: Համոզված ենք, որ մոբայլ բանկային ծառայություններից օգտվելու մշակույթը Հայաստանում կարմատավորվի շատ ավելի արագ, քան նախկինում կարծում էինք:
– Ինչպե՞ս է որոշվել բանկի նոր անվանումը՝ ինչո՞ւ հենց Evocabank: Ընդհանուր առմամբ, որքանո՞վ էր աշխատատար ռեբրենդինգի գործընթացը, ո՞ւմ էր այն վստահված և ի՞նչ խորհուրդ ունեն դիզայնի նոր էլեմենտները:
– Evocabank անունը բխում է evolution՝ էվոլյուցիա և evoke՝ արթնացնել բառերից: Վերջերս էլ ականջիս հասել է, թե ոմանք նոր անվանման մեջ փորձում են իմ ազգանվան հետ նմանություն գտնել (ծիծաղում է- խմբ.):
Նոր դիզայնը մշակված է նորագույն տեխնոլոգիաների հետ ասոցացվող գույներով՝ սպիտակը խորհրդանշում է նորը, մոխրագույնը՝ տեխնոլոգիաները և էլեկտրիկ մանուշակագույնը՝ նորարարությունը: Լոգոտիպն իրենից ներկայացնում է բրենդավորված V տառ՝ բարձունքի տեսքով՝ ուղղված աջ և վերև:
Ամբողջական ռեբրենդինգի գործընթացը, իհարկե, աշխատատար է և պահանջում է մարդկային և նյութական ահռելի ռեսուրսներ: Այս գործընթացում մեզ շատ գործընկերներ են աջակցել՝ ռուսաստանյան, եվրոպական, հայաստանյան: Փորձել ենք յուրաքանչյուրի հետ համագործակցել այն ոլորտում, որում նա կապահովի լավագույն արդյունքը:
Լոգոն մշակվել է ռուսական ընկերության հետ, բրենդբուքը՝ հայկական: Մյուս ընկերության հետ պատրաստել ենք ստեղծարար մասը, երրորդի հետ՝ այս կամ այն առաջադրանքի անմիջական կատարումը: Տեխնոլոգիական լուծումների մասով համագործակցել ենք եվրոպական և ամերիկյան գործընկերների հետ: Անցել ենք բավական երկար, աշխատատար, ոչ միշտ հարթ ճանապարհ և արդեն հասել ենք նոր մեկնակետի:
Ռեբրենդինգի գործընթացը չեմ համարում ավարտված: Անվան և լոգոտիպի փոփոխությանն ու նոր բիզնես մոդելին զուգահեռ՝ ռեբրենդինգի ամենագլխավոր գործընթացը համարում եմ սեփական ռեբրենդինգը՝ փոփոխությունների գործընթացում անմիջականորեն ներգրավված մարդկանց մտքերի, ուղեղների, մտածողության և աշխատանքի հանդեպ մոտեցումների ռեբրենդինգը: Խոսքը բանկի ղեկավարության, աշխատակիցների, գործընկերների, ընկերների ու համախոհների մասին է:
Մենք մեզ համար բավական բարձր նշաձող ենք սահմանել: Բանկի բոլոր աշխատակիցներն անցնում են սեփական ռեբրենդինգը: Մենք աշխատում ենք բոլորի հետ՝ ապահովելու բանկի ռազմավարական նոր ուղղության, նոր գործընթացների, սպասումների և պահանջների առավելագույնս ըմբռնում…
– Բանկն ունի երկարամյա պատմություն ավանդական բանկինգի ոլորտում՝ այժմ Դուք մտադիր եք ամեն ինչ սկսել նո՞ր էջից, թե՞ նախկին փորձն այս կամ այն չափով, այդուհանդերձ, հաշվի կառնվի:
– Մաքուր էջից սկսել, իհարկե, չենք պատրաստվում: Մենք բավական գեղեցիկ պատկեր ունենք թղթի վրա, ինչո՞ւ այն ջնջել (ծիծաղում է – խմբ.): Գրեթե երեք տասնամյակ բանկը վարել է բավական հաջողված գործունեություն: Բոլոր այս տարիներին մենք աշխատել ենք զգալի շահույթով՝ ապահովելով կայուն աճ բոլոր ֆինանսական ցուցանիշների մասով:
Ինչպես ցույց է տալիս մարդկության զարգացման պատմությունը, բոլոր ժամանակներում հաղթող է դուրս գալիս նա, ով ավելի լավ և արագ է հարմարվում գլոբալ փոփոխություններին, այդ թվում՝ տնտեսական:
Նոր իրականության պայմաններում անհրաժեշտ է տասնամյակներով կուտակած ամբողջ փորձն ու գիտելիքները ճիշտ ուղղությամբ ուղղորդել՝ հաշվի առնելով աշխարհում, ֆինանսական ոլորտում կատարվող բոլոր փոփոխությունները, այդ թվում՝ կապված հաճախորդների վարքագծի, տեխնոլոգիական զարգացման վերաբերյալ մեր կանխատեսումների, ակնկալիքների և ընթացիկ միտումների հետ:
– Բայց և այնպես, համաձայն որոշ հետազոտությունների՝ ադապտացվելով նորարարություններին, բանկերը գերագնահատում են հաճախորդների պատրաստակամությունը` հրաժարվելու ավանդական բանկինգից: Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք այս հարցը՝ հաշվի առնելով Ձեր բանկի թիրախային լսարանը:
– Նախ, եկեք պարզենք «ավանդական բանկինգ» հասկացությունը: Այն բանկինգը, որի մասին Դուք խոսում եք, մի քանի տարի առաջ չէր կարող համարվել ավանդական: Ընդամենը 20 տարի առաջ «ավանդական բանկինգ» հասկացությունը Հայաստանում չէր ենթադրում վճարային քարտերի և բանկոմատների առօրյա կիրառություն: Երկրում պրոցեսինգային կենտրոնների մասին խոսք անգամ չկար: Եթե չեմ սխալվում, Երևանում առաջին բանկոմատը տեղադրվել է 1997-ին: Եվ այն ժամանակ կարծում էին, թե վճարային քարտերը տարածում չեն գտնի Հայաստանում՝ հաշվի առնելով մեր մենթալիտետն ու կանխիկի զգալի շրջանառությունը, այդ թվում՝ ստվերային: Իսկ ի՞նչ պատկեր ունենք այսօր այս ոլորտներում: Վճարային տերմինալները միայն մի քանի տարի առաջ են սկսել օգտագործվել բանկերի կողմից: Կարծիք կար, թե մարդիկ չեն վստահի մետաղական մեքենաներին իրենց թանկարժեք թղթադրամները: Իսկ ի՞նչ ունենք այսօր: Ինչի՞ մասին է խոսքը: Գիտեք, ցանկացած նոր բան միշտ թերահավատությամբ է ընդունվում. ժամանակին մարդիկ չէին շտապում կառքը փոխարինել մեքենայով:
Թվային տեխնոլոգիաների տարածմամբ ավանդական բանկինգն անընդհատ փոխում է իր բնութագիրը: Անկանխիկ հաշվարկները լայն տարածում են ստացել: Օրինակ, Շվեդիայի խոշոր բանկերի մասնաճյուղերում գործնականում բացակայում են կանխիկով գործարքները: Նույն Շվեդիայում քարտային վճարում սկսել են ընդունել անգամ Ստոկհոլմի մուրացկանները, քանի որ անցորդների մեծ մասն այլևս կանխիկ գումար չի պահում:
Սրանք իրական քայլեր են՝ ուղղված անկանխիկ հասարակությանը:
Եթե վերադառնանք ուսումնասիրությունների հարցին, ապա ձեռքի տակ ունեմ բավական հեղինակավոր Accenture ընկերության իրականացրած հարցումների արդյունքները, համաձայն որոնց՝ բանկերի և ապահովագրական ընկերությունների հաճախորդների մեկ երրորդը հնարավորության դեպքում պատրաստ է իր հաշիվները տեղափոխել Google, Amazon և Facebook:
Ներկայիս աշխարհում բանկերը չեն մրցակցում բանկերի հետ: Իմ պատկերացմամբ՝ բանկերի հիմնական մրցակիցները տեխնոլոգիական հսկաներն են, սոցիալական ցանցերն ու առցանց հարթակները: Հենց նրանք են բանկային հատվածի իրական սպառնալիքը:
Apple-ն ու Samsung-ը հնարավորինս զարգացնում են իրենց վճարային ծառայությունները՝ Apple Pay-ն ու Samsung Pay-ը: Facebook Payments International-ն ունի եվրոպական բոլոր երկրներում էլեկտրոնային վճարումներ իրականացնելու արտոնագիր: Amazon-ն ունի ինչպես սեփական վարկային՝ Amazon Lending, այնպես էլ վճարային ծառայությունը՝ Pay with Amazon: Միայն Չինաստանում կես միլիարդ օգտատեր ունեցող Ant Financial ընկերությունը՝ Alibaba-ի ֆինանսական բաժանմունքը, Հարավարևելյան Ասիայում բանկային գործունեություն ծավալելու արտոնագիր ունի, այժմ էլ ցանկանում է ընդլայնվել Եվրոպայում: Շարունակե՞մ (ծիծաղում է – խմբ.):
Եվ սա ոչ թե ֆանտաստիկա է, այլ մեր նոր իրականությունը: Այս ֆոնին բրիտանական, ամերիկյան և անգամ ռուսական բանկերը փակում են իրենց մասնաճյուղերը: Վերջին 2 տարում բրիտանական բանկերը փակել են 1000 մասնաճյուղ: Սբերբանկը մեկ տարում կրճատել է 1,3 հազ. մասնաճյուղ: Հասկանալի է, որ բանկերն այս փուլում մտադիր չեն ամբողջությամբ հրաժարվել մասնաճյուղերից, սակայն դրանց ձևաչափը զգալիորեն փոփոխվում է:
Այն ուսումնասիրությունների համաձայն, որոնց ես հակված եմ վստահելու, 2021թ. ավելի քան 2 մլրդ բջջային օգտատեր, որը կազմում է երկրագնդի հասուն բնակչության մեկ երրորդից ավելին, իր հեռախոսը կօգտագործի բանկային գործարքների համար, մինչդեռ այս տարի այդ ցուցանիշը 1,2 մլրդ էր:
– Իսկ ինչպե՞ս եք պատկերացնում այսուհետ աշխատանքը խոշոր կորպորատիվ հաճախորդների հետ:
– Հրաշալի պատկերացնում եմ: Մենք ավելացնում ենք նոր ծառայություններ, ձևափոխում արդեն ունեցածները, ընդլայնում գործիքակազմն ու հնարավորությունները: EvocaTouch ծրագիրն ունիվերսալ է, նախատեսված է ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ իրավաբանական անձանց համար: Գործարքը կարելի է սկսել մի սարքավորումով, շարունակել՝ երկրորդով, և վերջացնել՝ երրորդով: Օրինակ, ընկերության հաշվապահությունը կարող է վճարային հանձնարարական կազմել իր գրասենյակից, ֆինանսական տնօրենը կարող է այն հաստատել իր սմարթֆոնով, իսկ ընկերության ղեկավարը՝ վերջնական հաստատել իր պլանշետով: Այնպես որ, կորպորատիվ հաճախորդների մասով մենք արդեն ունեցած ծառայությունները կհամալրենք և առավելագույնս հարմարավետ կդարձնենք:
– Ֆինտեխի ներդրման հետ կապված ծրագրերն ու նշմարվող քայլերը հայաստանյան բանկերի կողմից դիտարկվում են որպես հիմնական մրցակցային առավելություն: Ինչպիսի՞ն է լինելու Ձեր այցեքարտը տեխնոլոգիական մրցակցության ասպարեզում:
– Նորագույն, այդ թվում՝ ֆինանսական տեխնոլոգիաների ներդրումը չեմ համարում մրցակցային առավելություն: Դա անհրաժեշտություն է: Հակառակ դեպքում, ժամանակին փոփոխությունների անխուսափելիությունը չգիտակցած բանկերի անունները հնարավոր կլինի տեսնել միայն արխիվային տեղեկագրերում:
Իմ պատկերացմամբ՝ ֆինտեխի ներդրումը առաջին հերթին հարմարավետություն է, 24/7 ռեժիմով հասանելիություն, նվազագույն բյուրոկրատիա, ծառայությունների տրամադրում և ընդլայնում, որոնք արդեն դուրս են եկել ավանդական բանկային և ֆինանսական ոլորտներում ընդունված շրջանակից:
Իսկ գիտե՞ք, որ 2019թ. Ռուսաստանում անձնագիր կարելի է ստանալ Սբերբանկի մասնաճյուղերում, կամ որ Սինգապուրում բացակայում է թղթային փաստաթղթաշրջանառությունը: Վերջին անգամ ե՞րբ եք գնել ինքնաթիռի տոմս ավիակասսայից:
Կամ գիտե՞ք, որ չինական WeChat մեսենջերը, որն ունի ամսական շուրջ 1 մլրդ ակտիվ օգտատերեր, ստեղծել է հարթակ, որտեղ ներառված է գրեթե այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է մարդուն՝ գրանցվել բժշկի մոտ, տաքսի պատվիրել, ոստիկանությանը հայտնել դեպքի մասին, գնել ավիատոմս կամ կինոյի տոմս, պատվիրել սննդի առաքում և այլն:
Օրինակները շատ են: Ֆինտեխի ներդրման հնարավորություններն ու ոլորտները՝ ևս: Հայաստանյան շուկան հասունացել է և պատրաստ է ընդունել այն լուծումները, որոնք մարդկանց կյանքն ավելի հարմարավետ կդարձնեն:
– Ի՞նչ հեռանկարներ եք տեսնում բանկային համակարգի և հայաստանյան ՏՏ ընկերությունների համագործակցության առումով: Ի՞նչ եք կարծում՝ կկարողանա՞ն արդյոք ֆինտեխ ստարտափները միջնաժամկետ ապագայում դառնալ նորարարական լուծումների մատակարար բանկային հատվածի համար:
– Մի քանի ամիս առաջ բանկը մասնակցում էր «Ֆինտեխ և բանկինգ. համակեցությո՞ւն, թե՞ դիմակայություն» թեմայով կոնֆերանսի: Կարո՞ղ է արդյոք ֆինտեխը մրցակցել ավանդական բանկինգի հետ: Տարբեր գնահատականներով՝ աշխարհում արդեն շուրջ 10 հազ. ֆինտեխ ստարտափներ կան, և այդ թիվն անընդհատ աճում է: Ամեն դեպքում, ֆինտեխ արդյունաբերության ներկայացուցիչները կարծում են, որ նոր տեխնոլոգիաները պահանջված են դառնում ոչ այդքան արագ, իսկ ավանդական բանկինգը բավական դանդաղ է ներդնում ֆինտեխ ընկերությունների ստեղծած նոր գործիքները:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ banks.am
